odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • zwierz
    28.01.2003
    28.01.2003
    Jak brzmi liczba mnoga słowa zwierz? Jak się mówi: dwa zwierza czy dwa zwierze?
    Pozdrawiam
    Małgorzata Wołc
  • graf
    25.01.2003
    25.01.2003
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego w odmianie terminu matematycznego graf (obiekt matematyczny złożony z wierzchołków i krawędzi) dopełniaczem jest grafa, zamiast używanej w literaturze formy grafu? Matematycy piszą: część grafu, baza grafu, spójność grafu, kolorowanie grafu.
    Pozdrawiam,
    Tomasz Idziaszek
  • świeży pracownicy
    24.01.2003
    24.01.2003
    Jaka jest prawidłowa liczba mnoga od słowa świeży w formie męskoosobowej? Np. pracownicy są świeży czy świezi?
    Bardzo będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Vicenza
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    Która z form miejscownika słowa Vicenza jest poprawna: Vicenzy czy Vicenzie? Np. katedra w Vicenzy czy Vicenzie?
    Dziękuję za odpowiedź
    Ignacy Miś
  • Lew
    20.01.2003
    20.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    Jak należy napisać: toczy się sprawa przeciwko Lwu, czy Lwowi? Prasa i telewizja używają tylko pierwszej formy, gdy tymczasem nowy słownik ortograficzny przy haśle Lew podaje formę celownika Lwowi.
    Drugi problem to słowo prefiks, które używane jest również w pisowni prefix, i to w telewizji publicznej. Która forma jest poprawna?
    Pozdrawiam –
    Janusz Gramse
  • pełł, pielił czy plewił?
    14.01.2003
    14.01.2003
    W Innym słowniku przy czasowniku pleć jest nawiązanie do formy potocznej pielić, a pod plewić odniesienie do pleć. Która z tych form jest poprawna? Jak odmieniać te(n) czasownik(i) w czasie przeszłym? Czy forma plewić ma czas przeszły?
  • tę czy tą?
    10.01.2003
    10.01.2003
    Dzień dobry,
    Oglądając telewizję polską, zastanawiam się, czy możliwe, że ostatnimi czasy w języku polskim zaszły aż tak wielkie zmiany. Coraz częściej słyszę dziennikarzy, dla których rzeczą oczywistą jest stwierdzić np. „Widziałem TĄ sztukę”, „Czytałem TĄ książkę”. Czy w ostatnich latach zmieniły się zasady? Pamiętam swoją polonistkę, która setki razy powtarzała, że TĘ książkę to ona może podać, natomiast TĄ książką to prędzej komuś w głowę przyłoży.
  • mnie czy mi?
    10.01.2003
    10.01.2003
    Która forma wyrazu ja w celowniku jest poprawna (która bardziej potoczna): mnie czy mi?
    Za odpowiedź z góry dziękuję!
  • plątać i sprzątać
    10.01.2003
    10.01.2003
    Dzień dobry, cieszę się (właściwie to mam nadzieję), że mi Pan pomoże. Otóż: plątamy się, czy może plączemy się, np. bezcelowo?… I skąd wziął mi się ten problem?
    Z góry dziękuję i życzę miłego dnia bądź nocy…
  • orłu czy orłowi?
    3.01.2003
    3.01.2003
    Najlepszego w Nowym Roku itd., a teraz do konkretów. Znowu mam problem. Jak się mówi/pisze: orłowi czy orłu? Tylko proszę nie mówić, że forma orłowi jest niepoprawna. Wyklucza ją Fleksja polska J.Tokarskiego, ale to chyba jakaś ściema. Jak Pan sądzi?
    Pozdrowienia.
  • formy potencjalne
    2.01.2003
    2.01.2003
    Szanowni Państwo!
    grając w scrabble, spotkałam sie z określeniem uważałom i uważałoś – ponoć jako odmiana czasownika uważać w czasie przeszłym rodzaju nijakiego. Powiedziano mi, iż jest to forma potencjalna i być może niedługo zostanie uznana za powszechną. Jakoś nie mogę sobie tego przyswoić. Czy to samo objęłoby np. czasowniki: pisać, mówić, czytać? Moim zdaniem wyrazy te określają czynności wykonywane jedynie przez osoby o określonej płci, stąd do tej pory występowała tylko ich odmiana żeńska i męska. Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości: czy formy uważałom, uważałoś itp. można uznać za poprawne?
    Bardzo dziekuję.
    Z poważaniem
    Małgorzata Żabówka
  • tata
    31.12.2002
    31.12.2002
    Czy istnieje, a jeśli tak to jak brzmi liczba mnoga od rzeczownika tata?
  • tło
    23.12.2002
    23.12.2002
    Bardzo proszę o rozwiazanie drobnego zagadnienia jezykowego. Mianowicie, jak brzmi dopełniacz liczby mnogiej od rzeczownika tło?
    Pozdrawiam
    Piotr
  • mleć czy mielić?
    23.12.2002
    23.12.2002
    Panie Profesorze!
    Dlaczego czasownik mleć i zemleć ma taką trudną odmianę? Większośc Polaków nie umie go odmieniać poprawnie. Powiem więcej, nawet studenci filologii polskiej mają z tym czasownikiem kłopot. Skąd się wzięła taka trudna odmiana? Czy nie warto by było uprościć ją. Po co ma być męłłem w czasie przeszłym. Nie może być po prostu mieliłem? Skoro większość Polaków nie używa poprawnej odmiany, po co na siłę ją utrzymywać?
  • esperanto
    18.12.2002
    18.12.2002
    Szanowna redakcjo,
    od dawna już zastanawiam się, jak należy odmieniać przez przypadki słowo esperanto (chodzi tutaj o nazwę języka). Proszę o pomoc w tej sprawie. Z góry dziękuję.
  • euro
    17.12.2002
    17.12.2002
    Szanowni Profesorowie!
    Co proponujecie zrobić z euro? Chyba nie można go (czy je?) zostawić w tej formie. Będziemy zatem kupować eurami, może eurosami? Będzie nam brakować… czego?
    Marek
  • posolić
    17.12.2002
    17.12.2002
    Jak pisać i mówić: posól czy posol? Toczę spór z mężem (ja uważam za poprawne posól).
    Na temat słodzenia znalazłam stosowne wyjaśnienie w słowniku, a o soleniu – nigdzie. Czyżby autorzy słowników mieli wątpliwości?
  • Géant
    11.12.2002
    11.12.2002
    Jak odmieniać przez przypadki nazwę supermarketu Géant?
  • tę czy tą?
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowna Poradnio.
    Proszę o wyjaśnienie, czy właściwe jest powiedzenie np. „Weź tą książkę”, „Połóż tą łyżkę”, „Daj tą skarpetę”. Czy dopuszcza się tylko stosowanie „Weź tę książkę”, „Połóż tę łyżkę”, „Daj tę skarpetę”? Sprawdzałem w wyszukiwarce internetowej częstotliwość używania z i z . Ok. 30% używanych słów zawiera , reszta .
    Pozdrawiam
  • dom
    2.12.2002
    2.12.2002
    U mojego dziecka uczącego się w I klasie zobaczyłem w zeszycie zdanie: „Na domu stoi antena”. Czy nie powinno być: „Na domie stoi antena”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego