odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • złącze
    4.06.2002
    4.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Przeglądając katalogi wielu firm elektrycznych, napotykam na sformułowania typu nowa seria złącz elektrycznych, akcesoria do złącz itp. Czy jest to forma prawidłowa, czy raczej powinno być nowa seria złączy elektrycznych, akcesoria do złączy?
    Z góry dziękuję za informację.
  • Rzeczpospolita
    3.06.2002
    3.06.2002
    Piszemy: Poseł Rzeczpospolitej czy Poseł Rzeczypospolitej?
  • koktajl
    29.05.2002
    29.05.2002
    Czy można napisać „…do przygotowania sezonowych koktajlów”, a nie „…koktajli”?
    Dziękuję.
  • Władysławowo
    23.05.2002
    23.05.2002
    Jak odmienia się nazwa miasta Władysławowo? Interesuje mnie zwłaszcza celownik.
    Dziękuję za informację. Pozdrawiam.
  • kucyk
    23.05.2002
    23.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Jak powinno się poprawnie odmieniać wyraz kucyk (w znaczeniu 'uczesanie z długich włosów') w lp.? Czy biernik = mianownikowi, tak jak w rzeczownikach męskich III koniugacji nieżyw., czy wyraz ten odmienia się tak jak rzeczownik mzw. (kucyk w znaczeniu 'koń')? Czy powinnam zatem powiedzieć: włosy związane w kucyk, czy związane w kucyka?
    Będę wdzieczna za jak najszybszą odpowiedź. Dziękuję i pozdrawiam,
    Malgorzata Wojtowicz
  • wszcząć
    20.05.2002
    20.05.2002
    Jak powinna wyglądać poprawna odmiana czasownika wszczynać w czasie przyszłym? Np. „Dzisiaj wszcząłem awanturę w szkole. Jutro … awanturę w sklepie”.
    Z poważaniem
  • wampir
    17.05.2002
    17.05.2002
    Chłopcy byli przebrani za wampirów czy też chłopcy byli przebrani za wampiry?
  • śmiecie – śmieci
    15.05.2002
    15.05.2002
    Witam,
    Proszę o podpowiedź, które z wyrażeń jest poprawne: kosz na śmiecie, czy kosz na śmieci.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • rękami – rękoma
    10.05.2002
    10.05.2002
    Piszę pracę semestralną z użycia form: rękami, rękoma. Wiem, że obie formy sa poprawne, ale chciałabym się dowiedzieć, czy ktoś przeprowadził już jakąś analizę użycia tych form i czy są dostępne jakieś ogólne wnioski.
    Dziękuję.
  • danonek
    8.05.2002
    8.05.2002
    Jak brzmi biernik pysznego Danonka (Danonek to nazwa własna serka czy jogurtu)? Czy jest równy dopełniaczowi?
  • płeć
    24.04.2002
    24.04.2002
    Dzień dobry.
    Proszę mi powiedzieć, jak brzmi mianownik i dopełniacz liczby mnogiej rzeczownika płeć.
    Dziękuję.
  • orbital i klaster
    24.04.2002
    24.04.2002
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości odnośnie odmiany dwóch często używanych przez mnie i moich kolegów rzeczowników: orbital i klaster. Które formy dopełniacza są poprawne:
    orbitalu – orbitala
    orbitali – orbitalów
    klasteru – klastera
    klasterów – klastrów

    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
    Jaromir Patyk, UMK
  • oboje
    18.04.2002
    18.04.2002
    Jaką postać ma w bierniku słowo obojeoboje czy obojga?
  • Zakopane
    9.04.2002
    9.04.2002
    Która z form jest poprawna: w Zakopanem czy w Zakopanym?
  • żeńskie nazwiska przymiotnikowe
    9.04.2002
    9.04.2002
    Szanowni Panowie,
    Nazywam się Izabela Chuda, chciałam się dowiedzieć, czy moje nazwisko się odmienia przez przypadki, w jakiej formie powinno byc używane, mój ojciec nazywa się Chudy.
    Z poważaniem

    Izabela Chudy? Chuda?
  • sen – snowi
    9.04.2002
    9.04.2002
    Jak brzmi celownik słowa sen? Marek Grechuta śpiewa w jednej piosence: „Uwierz mu, swemu snu”. W sumie prawdopodobne (jak psu), ale czy raczej nie snowi? A może i tak, i tak?
  • Róbta, co chceta
    5.04.2002
    5.04.2002
    Jaki status w polszczyźnie mają formy róbta, chceta? Czy w podobny sposób można tworzyć tryb rozkazujący od dowolnego czasownika? (mata, łapta, gadajta, chrapta, zhańbta, kontargumentujta…).
    Dziękuję.
  • Włoszczowa
    5.04.2002
    5.04.2002
    Panie Profesorze,
    15 marca w programie „Mówi się” padło pytanie o miejscowość Włoszczowa. Pańska intuicja podpowiadała Panu odmianę przymiotnikową tej nazwy. Potem okazało się, że słownik podaje odmianę „warszawska”. Tymczasem „Słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod redakcja prof. dr. Witolda Doroszewskiego (wydanie osiemnaste, str. 875, słownik w eleganckiej skórzanej oprawie ze złotymi literami i wykończeniami) podaje wyłącznie odmianę przymiotnikową, wskazując na tę z Pańskiego słownika jako błędną. Wiwat intuicja! Ale co to za rozbieżność?! Proszę o wyjaśnienie.
  • OKNO
    4.04.2002
    4.04.2002
    Uprzejmie proszę o odpowiedź, jak należy odmieniać skrót OKNO (Ośrodek Kształcenia na Odległość, działający na Politechnice Warszawskiej); nie znalazłam tej informacji w słowniku PWN z 1996 r., w odniesieniu do takiej końcówki. Czy forma OKN-a itd. jest dopuszczalna, czy niestety musi to pozostać nieodmieniane?
  • okowa – okowy
    4.04.2002
    4.04.2002
    Przeczytałem w Poradni Językowej PWN pytanie dotyczące nazw używanych w meblarstwie. Pytający wspomniał o nietypowej, używanej w środowisku odmianie (?) ta zawiasa, tych zawiasów. Przypomniało mi to o innym przypadku, który chciałbym zrozumieć: dlaczego „Inny słownik języka polskiego PWN” podaje dopełniacz słowa okowy w podwójnym brzmieniu okowów, rzadziej oków. Przecież słowo to jeszcze w Doroszewskim miało liczbę pojedynczą okowa (i D.lm. oków), a w Polańskim ma tylko dopełniacz oków. Skąd ta forma okowów? Albo może inaczej: jak to się stało, że znalazła uznanie w oczach językoznawców?
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego