nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • nachijski
    3.02.2006
    3.02.2006
    Witam. Przodkami Czeczenów byli Nachowie. Ciekawi mnie, jaki utworzyć przymiotnik od nazwy tego dawnego ludu – czy będzie to np. nachski, nachowski, czy jeszcze inny?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Paweł

  • szkod czy szkód

    3.02.2006
    3.02.2006

    Nowy słownik ortograficzny PWN podaje, że samochód marki Škoda to skoda albo škoda, a wariantywne formy dopełniacza liczby mnogiej to skod a. skód oraz škod a. škód. W pewnym słowniku podano, że samochód marki Škoda to szkoda (tak zalecono wymawiać wyraz škoda w poradni na stronie https://rjp.pan.pl), ale nie zaznaczono, jak powinien wyglądać dopełniacz liczby mnogiej. Czy można więc, analogicznie za NSO PWN, używać form szkod a. szkód? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • inicjały
    3.02.2006
    3.02.2006
    Jennifer Capriati, Jacek Cygan i Julio Cortazar mają te same inicjały. Czy można to samo powiedzieć o Rosjaninie nazywającym się Jurij Czechow (ros. Юрий Чехов, niem. Juri Tschechow, ang. Yuri Chekhov)? Inaczej mówiąc: czym tak naprawdę są inicjały – pochodną języka, w jakim zapisano imiona, czy też „wizytówką” człowieka, który w monogramie czy ekslibrisie umieściłby ЮЧ, a kombinacje JC, JT, YC z niczym mu się nie kojarzą?
  • leica
    2.02.2006
    2.02.2006
    Witam!
    Produkt (aparat fotograficzny) marki Leica to leica, lejka lub lajka. Dla leica dopełniacz liczby pojedynczej to: leiki? A w liczbie mnogiej? Tych… Fonetycznie chyba powinno być [lejek], ale jak to zapisać? A może [lejk], a wtedy: leic czy leik?
    Pozdrawiam.
  • Michalina i Jowita
    2.02.2006
    2.02.2006
    Ja właściwie tylko do pana Grzeni à propos kwestii imienniczych. Po pierwsze, w Naszych imionach pisze Pan, że Michalina pojawiła się jako imię w XX wieku. Tymczasem w różnych dokumentach znalazłam co najmniej 5 Michalin urodzonych około 1830. Po drugie – czy Jowita to rzeczywiście imię męskie?
  • Zyglinda czy Ziglinda?
    2.02.2006
    2.02.2006
    Moja nauczycielka nosi imię Ziglinda (zwykle pisane i wymawiane Zyglinda). Chciałbym się dowiedzieć, skąd pochodzi ono pochodzi i która z form (pisana przez y czy i) jest bardziej uzasadniona.
    Pozdrawiam!
  • Chalkidiki
    2.02.2006
    2.02.2006
    Witam, serdecznie.
    H czy CH, oto jest pytanie. Pytanie dotyczy greckiej nazwy własnej – Halkidiki czy Chalkidiki? Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    K. Koroblewska
  • Kariot
    2.02.2006
    2.02.2006
    Miasto, z którego pochodził Judasz, występuje najczęściej w dopełniaczu (J. z Kariotu). Jakie postaci będą miały: nazwa tego miasta w mianowniku (pewnie Kariot, ale wolę spytać), słowo określające mieszkańca (kariota? kariotczyk? kariotyjczyk?), słowo określające mieszkankę, przymiotnik od nazwy miasta?
  • Jeszcze o Maryli
    12.01.2006
    12.01.2006
    Podają Państwo, że jedynym zdrobnieniem imienia Maryla jest Marylka. Ale przecież zdrobnienia to nie terminy naukowe i w każdym języku rodzinnym tworzymy ich wiele. Moja córka ma na imię Stanisława. Używam około 30 zdrobnień tego imienia. I nikt mi nie zabroni.
    Pozdrawiam,
    Grzegorz Filip
  • Jastrząb
    12.01.2006
    12.01.2006
    Chciałabym dowiedzieć się, jak prawidłowo powinna wyglądać odmiana nazwiska Jastrząb?
  • Hiob czy Job?
    10.01.2006
    10.01.2006
    Witam serdecznie,
    w polszczyźnie występuje równolegle imię Hiob i Job na określenie tej samej postaci biblijej. Skąd się wzięła ta pierwsza, dziś bardziej popularna nazwa?
    Joba wprowadziła Biblia Wujka. Hiob w oficjalnych katolickich tłumaczeniach pojawił się w Biblii Tysiąclecia, natomiast funkcjonował i był znany wcześniej (wiem np o wydaniu Ogniem i mieczem z 1965 r., gdzie to imię jest tak użyte). Skąd to drugie imię, skoro do 1966 r. w całym Kościele był to Job?
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • w Brzeźnie czy na Brzeźnie?
    8.01.2006
    8.01.2006
    Witam serdecznie!
    Chciałbym się dowiedzieć, która wersja jest poprawna: mieszkać w Brzeźnie czy mieszkać na Brzeźnie. Pozdrawiam serdecznie i liczę na pomoc :)
    Daniel Maliszewski
  • Nawarona
    5.01.2006
    5.01.2006
    Jak w polskim tekście pisać nazwę wyspy z tytułów książek Alistaira MacLeana i ich ekranizacji – Nawarona, Navarona czy Navarone? W Internecie znajduję wszystkie wersje, przy czym jedyna pewna jest ostatnia, ale tylko jako anglojęzyczny oryginał.
  • Kołbiel
    3.01.2006
    3.01.2006
    W Nowym słowniku ortograficznym PWN, a także w Słowniku nazw własnych podajecie Państwo odmianę Kołbiela. Tymczasem w Internecie – m.in. w nazwach szkół, urzędów – Kołbiel jest żeńska; Kołbieli – 1180 razy, Kołbiela – 10 razy, Kołbielu – 3 razy.
  • Azerbejdżanie – Azerowie, azerbejdżański – azerski
    3.01.2006
    3.01.2006
    Mieszkańcy i język Azerbejdżanu to Azerowie i język azerski czy Azerbejdżanie i język azerbejdżański? Wątpliwość rodzi się, gdyż jeśli chodzi o mieszkańców, to różne encyklopedie podają raz jeden, raz drugi wariant, nigdy oba. Dziwi też fakt, że słowo Azerowie występuje w wynikach wyszukiwania Google cztery razy rzadziej niż Azerbejdżanie, a słowo azerski dwieście razy częściej niż azerbejdżański. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Odmieniać nazwiska czy nie?
    2.01.2006
    2.01.2006
    Witam! Mojemu narzeczonemu zdarzyło się, że podając swoje imię i nazwisko w dopełniaczu, otrzymywał korespondencję na nazwisko Waldemar Majka zamiast Waldemar Majek, postanowił więc nie odmieniać swojego nazwiska, twierdząc, ze jest ono wyrazem obcym (nadmienię, że pochodzi z Mazur) i że wolno mu nie odmieniać. Czy pochodzenie nazwiska Majek rzeczywiście może być obce i czy właściciel nazwiska ma prawo zadecydować o jego nieodmienianiu?
    Z poważaniem, Ewa Sitko
  • Sopot Festival
    27.12.2005
    27.12.2005
    Witam!
    Kolejny raz słyszę w telewizji nazwę Sopot festiwal, w której akcent pada na e. Być może coś mi się pomyliło, ale mnie zawsze wydawało się, że mamy festiwal w Sopocie, festiwal w Opolu i gdzie tam jeszcze. Czy mam rozumieć, że od jakiegoś czasu (jakiego?) poprawnie jest: Sopot fEstiwal, Opole fEstiwal?
    Witold
  • Maryla
    27.12.2005
    27.12.2005
    Witam!
    Interesuje mnie, jakich zdrobnień od imienia Maryla można używać? A w szczególności, czy stosowana jest Marysia (na jakich terenach)?
  • nazwy mieszkańców
    14.12.2005
    14.12.2005
    Witam, mam takie pytanie: np. jest miasto Warszawa, a mieszkaniec to warszawiak. A teraz jest miasto Świerklaniec, a jaki jest jego mieszkaniec?? To samo pytanie dotyczy jeszcze Chechła i Nakła, ale głównie chodzi mi o Świerklaniec.
  • Rój – Roja czy Rója?
    9.12.2005
    9.12.2005
    Dzień dobry, mam pytanie, w jaki sposób powinno się odmieniać nazwisko Rój. Rója czy Roja?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego