etymologia

Jeśli nie wiesz, z jakiego języka pochodzi dane słowo, jakie było jego pierwotne znaczenie, czy lub jak zmieniło się jego znaczenie w naszym języku, dlaczego ma taką postać - tu dowiesz się wszystkiego o słowach, które pochodzą z innych języków, a zadomowiły się w polszczyźnie.

  • czeski błąd
    30.09.2003
    30.09.2003
    Skąd powstała nazwa czeskiego błędu na oznaczenie tzw. literówek w piśmie?
    Pozdrawiam i dziękuję za wyjaśnienie.
  • instruktaż i instruktarz
    30.09.2003
    30.09.2003
    To znowu ja! Dziś chciałabym zapytać o słowo instruktaż. Czy pisze się je właśnie przez ż i dlaczego? Może chodzi o francuskie pochodzenie słowa?
    Bardzo dziękuję.
    Joanna Baumgart
  • pijany jak bela
    9.07.2003
    9.07.2003
    Panie Profesorze!
    Czy prawdą jest, że powiedzenie pijany jak bela pochodzi od imienia węgierskiego króla Beli, który lubił intensywnie biesiadować z polskimi „bratankami”? Tak przynajmniej sugerował niedawno felieton w gazecie Metropol.
    Pozostaję z szacunkiem – L.B.
  • żyć na kartę rowerową
    18.06.2003
    18.06.2003
    Czy znana jest etymologia związku frazeologicznego żyć na kartę rowerową? Pozdrawiam!
  • parówka
    11.06.2003
    11.06.2003
    Interesuje mnie pochodzenie słowa parówka jako 'kiełbaska'.
    Dziękuję z góry,
    Gajewski
  • inbus, a nie imbus
    5.06.2003
    5.06.2003
    Mam bardziej odpowiedź niż pytanie, ale myślę, że tą drogą też dojdzie. A więc w dziale etymologia padło pytanie o słowo imbus lub klucz imbusowy. Niestety słowo to jest często przez laików technicznych przekręcane, poprawnie brzmi inbus. Jest to sztucznie utworzone słowo z nazwy firmy która wynalazła tego typu śruby i klucze. Niemieckie Innensechskantschluessel oznacza 'klucz wewnętrzny sześciokątny'. Innen znaczy 'wewnątrz', a firma nazywa się Bauer und Schaurte. Weźmy teraz IN (od początku nazwy klucza) i BuS (z inicjałów firmy) i wyjdzie nam INBUS.
    Słowo inbus jest znakiem towarowym zastrzeżonym firmy Bauer und Schaurte.
    Pozdrawiam
  • kiedyś nawidzieć, teraz nienawidzić
    30.05.2003
    30.05.2003
    Witam!
    Chciałabym się dowiedzieć, co się stało ze słowem nawidzić? Istnieje słowo nienawidzić, więc logiczne byłoby, gdyby było także słowo nawidzić.
    Pozdrawiam :)
  • prysznic
    26.05.2003
    26.05.2003
    Dzień dobry,
    bardzo mnie nurtuje pytanie, skąd w języku polskim wzięło się słowo prysznic. Nie ma takiego słowa, oznaczającego to urządzenie w żadnym innym języku. Czy może wzięło się ono od nazwiska osoby, która sprowadziła prysznice do Polski?
  • uderzyć w kimono
    22.05.2003
    22.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Będę wdzięczny za wyjaśnienie pochodzenia wyrażenia uderzyć w kimono.
    Ukłony
    Jacek Krankowski
  • krzyż, sklep, niebieski i król
    23.04.2003
    23.04.2003
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym się dowiedzieć jaka jest etymologia słów: krzyż, sklep, niebieski i król.
    Z góry dziękuję.
  • Skąd się wziął rów?
    15.04.2003
    15.04.2003
    Jakie jest pochodzenie polskich słów rów, rowek?
  • długopis
    15.04.2003
    15.04.2003
    Witam serdecznie!
    Czy u Państwa uzyskam informację na temat pochodzenia słowa długopis?

  • kocia wiara

    15.04.2003
    15.04.2003

    Czasem w stosunku do ludzi niektórych wyznań, liczebnie mniejszych od „dużych” Kościołów, stosuje się określenie kocia wiara. Czy można ustalić, skąd pochodzi to wyrażenie? Dlaczego powszechnie uznano, że właśnie takie określenie będzie miało pejoratywny charakter?

    Dziękuję.

  • glina i gliniarz
    10.04.2003
    10.04.2003
    Witam!
    Zawsze byłem przekonany (bez żadnego wszakże dowodu), że słowa glina i gliniarz, odnoszone do policjanta, przywędrowały z Francji: mundur francuskiego policjanta ma (miał) kolor beżowy (gliniany). Czy jestem w błędzie? Oto poprzednie wypowiedzi w Poradni na ten temat:
    Policjant przyczepia się do ludzi tak jak glina do rąk. To oczywiście punkt widzenia tych, którzy są z prawem na bakier.

    Co do tego określenia gliny i gliniarza mam inne wyjaśnienie. Pochodzi ono mianowicie od tych tabliczek glinianych (aluminiowych) z numerem identyfikacyjnym na piersi, które milicjanci nosili. Nie wiem, czy też w innych krajach.

    Pozdrawiam
    St.P.
  • herbata
    10.04.2003
    10.04.2003
    Chciałbym dowiedzieć się o pochodzeniu rosyjskiego słowa oznaczającego herbatę (czaj). Czy rzeczywiście, jak mi się wydaje, jest ono pochodzenia chińskiego? Poza tym czy angielskie słowo oznaczające herbatę (tea bądź char) są również ze sobą spokrewnione? Dziękuję za pomoc.
  • poszło jak z płatka
    8.04.2003
    8.04.2003
    Jaka jest geneza związku frazeologicznego iść jak z płatka?
    Dziękuję,
    Janusz Myzik
  • piękny
    31.03.2003
    31.03.2003
    Domyślam się, że słowo piękny pierwotnie znaczyło 'tłusty' – łac. pinguis. Czy mam rację?Jakie sa inne indoeuropejskie odpowiedniki tego słowa?
  • Do trzech razy sztuka
    28.03.2003
    28.03.2003
    Skąd wzięło się powiedzenie „Do trzech razy sztuka”? Trójka ma znaczernie magiczne, to tłumczy jej miejsce, ale skąd popularność sztuki (błąd w sztuce, to nie sztuka, sztuka wojenna itp.)?
  • nudny nudysta
    20.03.2003
    20.03.2003
    Czy jest jakiś związek etymologiczny pomiędzy wyrazami: nudny i nudysta?
  • półtora
    14.03.2003
    14.03.2003
    Chciałbym się dowiedzieć o pochodzeniu słowa półtora i dlaczego na ułamek 3/2 mówi sie właśnie półtora?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego