frazeologia

W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.

  • Ludzie się ze sobą trzymają

    16.03.2022
    16.03.2022

    Dzień dobry,

    mam pytanie o frazę: ludzie się ze sobą trzymają. Czy jest poprawna, czy można jej używać bez obawy, że jest zbyt kolokwialna?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Pozdrawiam 

    Ewa Pągowska

  • Zjeść na czymś zęby

    16.03.2022
    16.03.2022

    Dzień dobry.

    Zastanawiam się, skąd pochodzi wyrażenie „zjeść na czymś zęby” w znaczeniu „dobrze się na czymś znać”.

    Dziękuję z góry za odpowiedź.

  • Łoże: madejowe czy Madejowe?

    15.03.2022
    15.03.2022

    W „Dywizjonie 303” Arkady Fiedler tak pisze o jednym z polskich pilotów: „Gonili go. Złapali za nogi i tak go przytrzymali. Nowe katusze, bo był jak na Madejowym łożu” (ciągnęli go na wszystkie strony). Wiemy, że madejowe łoże to żartobliwie 'bardzo niewygodne łóżko', lecz chciałbym się dowiedzieć, czy istotnie wyrażenie to zostało tutaj użyte w funkcji eponimu, czy jednak nie, bo w tym przypadku wydaje mi się, że może być dosłownie mowa o łożu zbója Madeja, czyli o łożu Madejowym.

  • w okolicach

    7.03.2022
    7.03.2022

    Czy wyrażenie „w okolicach lat 19451950” jest poprawne? Pozdrawiam.

  • Ruskie pierogi

    5.03.2022
    5.03.2022

    Zastanawia mnie etymologia nazwy „pierogi ruskie”. Dlaczego pierogi twarogowo-ziemniaczane są „ruskie” i czy faktycznie pochodzą z Rosji? 

  • Za Chiny

    20.02.2022

    Dzień dobry,

    chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.

    Pozdrawiam Dominik

  • Jak stąd do Mińska

    20.02.2022

    Dzień dobry,

    chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia jak stąd do Mińska.  

    Pozdrawiam Dominik

  • Osoba w kryzysie bezdomności

    13.02.2022

    Czy określenie osoby w kryzysie bezdomności nie jest błędem logicznym? Ich bezdomność ma się świetnie, więc mogą być raczej w kryzysie mieszkalnym.

  • Raz na ruski rok

    11.02.2022

    Dzień dobry,


    chciałem zapytać o pochodzenie takich wyrażenia raz na ruski rok


    Pozdrawiam

    Dominik

  • Fakultatywność cudzysłowu

    11.02.2022

    Dzień dobry,

    mam niepewność, która forma zapisu jest poprawna: Ślub w plenerze"Gościniec Nad Stawem", Ślub w plenerze restauracji "Gościniec Nad Stawem" czy Ślub w plenerze "Gościńca Nad Stawem"? W którym przypadku cudzysłów jest konieczny, a kiedy można go pominąć?

    Dziękuję za pomoc,

    K. Lewandowska

  • Proste, że tak

    25.01.2022

    Witam.

    Od jakiegoś czasu mam nawyk odpowiadania w sposób potwierdzający, używając zwrotu  Proste że tak. Już kilku nauczycieli, podłapując, że już któryś raz używam tego zwrotu, zwrócili mi uwagę, że nie powinienem odpowiadać tak nauczycielowi, że to nieuprzejme i że nie wypada. Osobiście, nie wydaje mi się to zwrotem potocznym, oraz nie czuje w takiej odpowiedzi większego lekceważenia niż przy zwykłym tak. Czy nauczyciele mają rację? Czy jest to język potoczny? Pozdrawiam.

  • Dom dziecka

    23.01.2022

    Szanowni Państwo,


    czy można określić, kiedy i w jakich okolicznościach pojawiło się wyrażenie dom dziecka i zastąpiło określenia w rodzaju sierociniec, dom sierot itp.? Spotkałem się z informacją, że zmiana ta nastąpiła po II wojnie światowej, ale bardziej na zasadzie domysłu niż potwierdzonego faktu.


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • Szczurzyć

    23.01.2022

    Chciałabym poznać wytłumaczenie zwrotu: szczurzyć oczy (uszy).

    Z góry pięknie dziękuję za wytłumaczenie

  • W tak pięknych okolicznościach przyrody

    7.01.2022

    Dzień dobry, ciekawi mnie fraza  piękne okoliczności przyrody. O ile wiem słowa te padły z ust Jana Himilsbacha w Rejsie Marka Piwowskiego. A że niektóre dialogi "rejsowe" krążą od lat, tak i owo powiedzenie się przyjęło. Czy można je traktować poważnie i w świetle poprawności językowej używać "bezkarnie"? Proszę o opinię.

    Jarek z Lublina

  • Nadzieja

    4.01.2022

    Rodzic ucznia zakwestionował oznaczony przeze mnie błąd ortograficzny w zapisie końcówki B. lp. r.ż w zdaniu: Mam nadzieje, że uzyskane informację pomogą ci. Twierdzi, że intencją córki było wyrażenie nadziei w liczbie mnogiej... Czy w tym wypadku w zdaniu nie pojawi się błąd frazeologiczny wynikający z rozbicia stałego związku? A może jednak jest to błąd ortograficzny, gdyż została określona tylko jedna nadzieja? Jak potraktować ten zapis?

  • Nieistniejący słoń w salonie

    27.11.2021
    3.04.2020

    Czy w języku polskim funkcjonuje idom słoń w salonie na określenie drażliwego tematu, który się ignoruje, poruszając tematy zastępcze? Muszę przełożyć angielskie elephant in the room tak, żeby zachować słonia (albo chociaż jakieś zwierzę).

    Z góry dziękuję

    Dorota

  • Tęczowa zaraza

    13.11.2021
    13.11.2021

    Dzień dobry.

    tęczowa zaraza

    do czego to się odnosi

  • Szwecja we frazeologii

    9.11.2021
    9.11.2021

    Co wspólnego ze Szwecją mają rzeczowniki  szwedzki stół i szwedzkie podłogi?

  • Być w czymś dobrym

    1.11.2021
    1.11.2021

    Dzień dobry, chciałabym zapytać, czy wyrażenie  być w czymś dobrym  (np. w matematyce, w zapamiętywaniu) jest językowo poprawne?

    z poważaniem

    Iwona Ramotowska

  • Krzyżowy ogień – czego?

    4.10.2021
    4.10.2021

    Dzień dobry

    Czy można powiedzieć, że ktoś znalazł się w krzyżowym ogniu ciosów? Wydaje mi się, że krzyżowy ogień dotyczy tylko pytań, ale może się mylę?

    Pozdrawiam

    Krystyna

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego