W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
Wiele zachodu przy rozbieraniu się do rosołu 12.04.2016Szanowni Państwo,
mam dwa pytania z frazeologii.
- Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
- Co takiego nagiego jest w rosole, że rozbieramy się do rosołu?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
- Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
-
Trącić myszką 10.04.2016Szanowni Państwo,
skąd się wziął frazeologizm trącić myszką?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Krótko i węzłowato 6.04.2016Szanowni Państwo,
skąd wzięło się określenie krótko i węzłowato, tzn. dlaczego węzłowato przyjęło się jako wzmocnienie zwięzłości i krótkości? Mnie węzłowaty kojarzy się raczej tak, jak podano w SJP, czyli 'pełen węzłów', a więc raczej 'nierozwikłany, nierozwiązany, skomplikowany'.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Na domiar30.03.2016Czy zwrot Na domiar dobrego jest poprawny (tzn. czy można użyć go w poważnej publikacji)?
Pozdrawiam serdecznie
Dorota
-
Pijany w samo południe 12.02.2016Proszę o pomoc w rozwikłaniu następującej kwestii: czy wyrażenie pijany w (samo) południe ma albo kiedykolwiek mogło mieć charakter przysłowiowy? Poszukiwania w NKJP oraz za pomocą przeglądarki Google nie przyniosły mi odpowiedzi na to pytanie, dlatego będę bardzo wdzięczny za wszelkie wskazówki.
Serdecznie pozdrawiam.
-
Śmierć jest o włos10.02.2016Szanowni Państwo,
czy coś może wydać się o włos? Na przykład: Śmierć w moim wieku wydaje się o włos? Potrzebne jest być?
Z poważaniem
Czytelniczka
-
W okamgnieniu 5.01.2016Szanowni Państwo,
czy użycie wyrażenia w oku mgnienia jest poprawne (np. W oku mgnienia znika)?
Chodzi o zastosowanie w Słowniku staropolskim pod red. S. Urbańczyka – jak w tej poradzie.
Pozdrawiam
W.A.
-
Po dziś dzień, do dziś dnia 19.12.2015Chciałbym zapytać o wyrażenie do dziś dnia – ostatnio ktoś przekonywał mnie, że jest ono niepoprawne, a jedyną poprawną formą jest po dziś dzień. Wydaje mi się, że mój rozmówca nie miał racji.
-
podawać w wątpliwość4.12.2015Szanowni Państwo,
interesuje mnie poprawna forma popularnego zwrotu. Który czasownik należy stosować w związku frazeologicznym:
podawać w wątpliwość
czy
poddawać w wątpliwość?
Z poważaniem
Czytelnik
-
Z broną w lesie18.11.2015W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Ironia losu, jak na ironię8.11.2015Ostatnio często napotykam na wyrażenie jak na ironię losu. Mam wątpliwości, czy to jest całkiem poprawne. Znam tylko wyrażenia ironia losu oraz jak na ironię i oba znajduję w słowniku języka polskiego, tak więc jak na ironię losu wygląda mi na połączenie tamtych dwóch, czyli tzw. kontaminację. Czy rzeczywiście tak jest, a jeśli tak, to czy jest to duży błąd, czy jednak rzecz jest niewarta uwagi (także tej językoznawczej)?
-
czuć pismo nosem7.06.2015Szanowni Państwo,
chciałbym poznać pochodzenie językowe frazeologizmu czuć/poczuć/zwietrzyć pismo nosem. Niestety wszystkie materiały, do których udało mi się dotrzeć, objaśniają jedynie znaczenie tego związku, nie podając jego historii.
Dziękuję i pozdrawiam -
oficerskie tango12.05.2015Szanowni Państwo,
czy jest stosowany zwrot pójść w oficerskie tango w przypuszczalnym znaczeniu 'ostro zabalować'? Intuicyjnie tak bym to rozumiał, ale pewności nie mam. Może jest związek ze stereotypami przedwojennych oficerów?
Dziękuję za pomoc
Łukasz -
spocony jak świnia15.03.2015Skąd i kiedy w języku polskim pojawiło się powiedzenie spocony jak świnia? Świnie nie mają gruczołów potnych i się nie pocą, więc wyrażenie to nie jest specjalnie logiczne. W angielskim jest identyczne wyrażenie (sweat like a pig, ale etymologia wywodzi się podobno od pig iron czyli surówki hutniczej). Jest także podobne wyrażenie po włosku (sudare come un porco). Nie znalazłem tego wyrażenia w Korpusie Językowym, więc nie byłem w stanie sam określić, kiedy po raz pierwszy się pojawiło.
-
co i rusz15.02.2015Dzień dobry!
Bardzo proszę o opinię na temat poprawności wyrażenia co i rusz. Czy należy je, podobnie jak co i raz według słowników poprawnościowych, traktować jako błędne?
Serdecznie pozdrawiam
Mira -
siódme poty7.02.2015Dlaczego mówi się wylewać siódme poty? Skąd to się wzięło? Czy ma to jakieś swoje pochodzenie, związek z czymś?
-
po ptakach24.01.2015Szanowni Państwo,
chciałem spytać o równoważne powiedzenia po ptakach i po ptokach. Skąd się to wzięło i w jakiej kolejności? Czy najpierw pojawił się regionalizm, a potem został przyswojony przez polszczyznę ogólną? Jeśli tak, to z jakiego rejonu Polski?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Wątpliwości – opadły go czy dopadły?13.01.2015Dzień dobry!
Czy wyrażenia opadły go wątpliwości oraz dopadły go wątpliwości są tożsame? Dotąd używałam tylko drugiego z nich – o istnieniu pierwszego nie wiedząc – i zastanawiam się, czy popełniałam bezwiedny błąd.
Dziękuję i pozdrawiam
Ewelina Stefańska -
leśny dziadek21.11.2014Szanowni Państwo,
ostatnio modne jest w języku gazetowym i potocznym określenie leśny dziadek. Co ono właściwie oznacza i skąd się wzięło? Wydaje się, że użytkownicy rozumieją pod nim szeroką paletę znaczeń, aż po 'ktoś żałosny, marna postać'.
Dziękuję z góry za odpowiedź.
Łukasz -
strzał w stopę czy w kolano?4.11.2014Witam,
chciałbym się dowiedzieć, który ze zwrotów jest poprawny: strzał w stopę czy strzał w kolano, jeśli chcemy mówić o sytuacji, w której ktoś sam sobie stwarza kłopoty.
