To zestaw pytań, które nie poruszają problemów ściśle językowych, np. dlaczego niektóre słowa są w słownikach, a innych nie ma, kiedy nowe słowo pojawia się w słowniku, albo jakie słowo ma najwięcej polskich liter, a które jest najdłuższe.
inne
-
zasady pracy ortoleksykografa29.09.2013Na jakiej podstawie ustala się formy równorzędne lub zalecane wyrazów w słownikach ortograficznych?
-
Liczymy wyrazy19.09.2013Witam!
Ile wyrazów jest w zdaniu: „Adam gra w nogę”? Uważam, że 4. W jest wyrazem niepodzielnym i niesamodzielnym. Ale jak ma się to do metodyki nauczania wczesnoszkolnego? -
wyzwanie1.06.2013Szanowny Panie Profesorze,
czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.
-
prawda czy fałsz?19.05.2013Witam,
ostatnio w szkole miałem na kartkówce zadanie prawda – fałsz. Jedno z zadań brzmiało: „Prezydent na kandydata RP musi mieć ukończone 30 lat” (Kandydat na Prezydenta musi mieć skończone 35 lat). Tu jest moje pytanie, prawidłową odpowiedzią jest prawda czy fałsz?
Pozdrawiam -
imiesłowy8.05.2013Jak odróżnić imiesłów przymiotnikowy czynny od imiesłowu przysłówkowego współczesnego? Mam zdanie: „Adam, rozumiejąc zaistniałą sytuację, wspomógł dziewczynę pożyczką”. Z jednej strony rozumiejąc możemy uznać za imiesłów przysłówkowy współczesny, ponieważ występuje na równi z drugą czynnością, tj. wspomógł. Z drugiej strony równie dobrze może to być imiesłów przymiotnikowy czynny, na co wskazuje końcówka -ąc.
-
formy przez słownik zalecane27.03.2013W Wielkim słowniku ortograficznym PWN znajdują się odsyłacze „do formy przez słownik zalecanej”. Czy oznacza to, że formy, przy których znajdują się ww. odsyłacze, są mniej poprawne lub błędne?
-
najwięcej polskich liter18.03.2013Jakie polskie słowo zawiera najwięcej polskich znaków diakrytycznych?
— lumay, wierny subskrybent poradni -
najdłuższe słowo15.03.2013Jaki polski wyraz jest najdłuższy? Z ilu liter się składa?
-
Po co językoznawcy?14.03.2013Jakie praktyczne korzyści czerpie społeczeństwo polskie (i nie tylko) z pracy językoznawców? Będę wdzięczna za mini-, midi- lub nawet maksiwykład o sile (lub jej braku) oddziaływania językoznawcy na statystycznego Kowalskiego (lub, jak kto woli, Nowaka). Tylko proszę nie uciekać się do fortelu, że statystyczny Kowalski/Nowak nie istnieje ;-)
-
homonimiczna zagadka5.02.2013Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
Z poważaniem,
Łukasz -
Jak się mówiło przed wojną?30.01.2013Dzień dobry,
pytanie dotyczy języka używanego przed wojną i anachronizmów językowych w literaturze. Czytam teraz Morfinę Szczepana Twardocha, w której polski oficer w 39 roku używa na godziny określeń 17.00 i 22.00. Czy tak mówiło się przed wojną? (Zdawało mi się, że 5 i 10).
I ewentualnie dodatkowo, jeśli ktoś z Państwa czytał tę książkę: czy przed wojną mówiło się tak, jak mówią jej bohaterowie (chodzi mi o przekleństwa etc.)?
Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
Małgorzata Werner -
Czy porady się starzeją?26.01.2013Bywa, że w swoich odpowiedziach zachęcają Państwo do spojrzenia wstecz (do wcześniejszych porad). Zastanawia mnie, jak daleko można sprawdzać (do którego roku). Wiadomo przecież, że język się zmienia i takie porady, np. sprzed 10 lat, to pewnie straciły na wartości (są już nieaktualne)?
-
Jak szybko się starzeją słowniki?4.01.2013Mnie zastanawia taka rzecz. Wiadomo przecież, że język się zmienia: jedne słowa wychodzą z użycia, pojawiają się nowe. Dlatego wszystkie stare informacje czy też słowniki tracą na aktualności. Zastanawia mnie, z jakich słowników (chodzi mi o rok wydania) mogę jeszcze korzystać, a które już straciły na wartości?
-
kalambury29.11.2012Jak sie nazywają takie wyrazy? Jaki jest ich cel? Jeżeli jest jakiś sposób ich oceny, czy wszystkie mają sens?
(ocze)kiwanie, (oko)liczność, śmie(r)ci, (w)prost, zł(ot)em, baloni(c)ki
I ostatnie pytanie: czy oba znaczenia powinny mieć odniesienie do tekstu?
Serdecznie pozdrawiam.
(Wszystkie były tytułami wierszy). -
tylko (lub aż) 100 tysięcy31.10.2012Dzień dobry,
jakie są przesłanki tworzenia rzeczowników odprzymiotnikowych zakończonych na -ość, gdy nie mają nowego znaczenia względem innych, np. inicjatywność – inicjatywa, mitologiczność – mitologizm, obojnaczość – obojnactwo, ostentacyjność – ostentacja itd.? W słownikach PWN-u brakuje za to wielu słów z nowym znaczeniem, np. taktowność, instynktowność, prowokacyjność, przykrótkość itd. Mógłbym przykładowo utworzyć sobie rzeczowniki introwertyczność, ekstrawertyczność?
Pozdrawiam -
Co liczyć w grach literowo-słownych?25.10.2012W grach literowo-słownych jest problem nazewniczy: co to jest spółgłoska i samogłoska, a dalej – z ilu spółgłosek i samogłosek składa się jakiś wyraz. Dwuznaki, zmiękczenia, obca pisownia itp. sprawiają, że często inaczej wychodzi, kiedy liczyć głoski, a inaczej, gdy litery. Jak precyzyjnie i zwięźle wyrazić warunek że wyraz ma mieć co najmniej cztery spółgłoski, ale tak, by wykluczyć liczenie głosek (Czech spełnia warunek, Nixon – nie)? Spółlitery i samolitery nie wydają się dobrym pomysłem.
-
system i zamek7.10.2012Dzień dobry,
chciałabym zapytać, czy słowo system można rozpatrywać w tej samej kategorii wieloznaczności, w jakiej rozpatruje się np. słowo zamek. -
Dlaczego...?2.10.2012Dlaczego w języku polskim jest tak wiele zapożyczeń, wulgaryzmów, neologizmów? Czekam na odpowiedź.
-
blokowisko20.09.2012Czy wyraz blokowisko istniał w języku polskim w latach 70. i wcześniej? Słownik Doroszewskiego ani Szymczaka go nie odnotował – czy znaczyłoby to, że upowszechnił się on dopiero w latach 80.?
-
Jak zostać mistrzem pióra?13.06.2012Szanowni Państwo!
Mam pytanie, jak rozwijać swoje umiejętności językowe? Jak zostać mistrzem pióra? Co poradzilibyście licealistce czy studentce, która chce pisać piękne pod względem językowym wypracowania/prace zaliczeniowe? Która chce tak wyćwiczyć swój język, aby ten giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa? Oczywiście wiadomo, że trzeba dużo czytać i pisać. Ale co czytać i jak? Jak nauczyć się pięknie posługiwać słowem? Czy są jakieś ćwiczenia, które można wykonywać?
