W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
nazwy własne
-
Kto mieszka w Poznaniu?26.09.200326.09.2003Witam!
Chciałbym dowiedzieć się, która forma jest prawidłowa: poznanianki czy poznaniaczki?
Z góry dziękuję za pomoc.
L.K. -
Baerbel17.09.200317.09.2003Chciałabym się dowiedzieć, czy imię żeńskie: Baerbel (pochodzenie niemieckie) podlega deklinacji. Np. które ze zdań jest poprawne:
a) „Wysłałam list do Baerbel”,
b) „Wysłałam list do Baerbeli”. -
Janusz Korwin-Mikke15.09.200315.09.2003Czy w nazwiskach dwuczłonowych, w których jeden z członów stanowi nazwa herbu, nazwa owa podlega odmianie? Innymi słowy – czy powinno się mówić: Janusza Korwina-Mikkego czy Janusza Korwin-Mikkego?
-
przedimek de15.09.200315.09.2003Czym jest de w imieniu i nazwisku np. Chris de Berg – przedrostkiem czy może istnieje jakaś bardziej fachowa nazwa?
-
Löwy15.09.200315.09.2003Nazwisko Żydów mieszkających na przełomie XIX i XX w. w Wielkopolsce pisało się Löwy. Jak je odmieniać w l. poj. i mn.? Proszę o podanie pełnej deklinacji.
Serdecznie pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź,
Jacek Jackowski -
nazwy jednostek wojskowych10.09.200310.09.2003Czy istnieje jakaś zasada dotycząca pisowni wielką lub małą literą nazw pułków, dywizji, batalionów?
-
Robert Kranjec10.09.200310.09.2003Robert Kranjec – słoweński skoczek narciarski. Jak powinno się pisać to nazwisko w przypadkach zależnych?
-
Biała Podlaska4.09.20034.09.2003Witam!
Moje pytanie odnosi się do miejscowości, w której mieszkam. Otóż jest to Biała Podlaska. Jest wiele opini na temat odmiany tej nazwy. Jak będzie brzmiało zdanie: „Chłopak przechodził przez …”? Jeśli byłoby to możliwe, to proszę o odpowiedź. Z góry serdecznie dziękuję. -
Kołobrzeg i Tarnobrzeg29.08.200329.08.2003Witam!
Mam takie pytanie – która forma jest poprawna: do Kołobrzegu/Tarnobrzegu czy do Kołobrzega/Tarnobrzega? -
Arletta25.08.200325.08.2003Witam,
Po latach użytkowania swojego imienia napotkałam na problem – jak je odmienić? Czy ktoś coś powierza Arletcie czy Arlecie? To pierwsze wydaje mi się bardziej poprawne z punktu widzenia logiki, ale ta druga forma jest łatwiejsza do wymówienia i jakoś ładniej wygląda.
Pozdrawiam
Arletta Deniusz-Janik -
nazwy funduszy4.08.20034.08.2003W naszych publikacjach często występuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy. W związku z tym pytanie: jak należy pisać te fundusze – wielką czy małą literą? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może istnieć w każdym zakładzie pracy, dlatego wydaje mi się, że można go pisać małymi literami.
Problem pojawia się przy jego skrócie, który także często jest używany w publikacjach fachowych: ZFSS czy zfss? Z kolei Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy są odrębnymi, ponadzakładowymi funduszami, dlatego moim zdaniem należy je pisać wielkimi literami.
Czy mam rację? -
nazwy jednostek administracyjnych4.08.20034.08.2003Czy w informatorze prezentującym region można pisać wielką literą: „Zapraszamy do Gminy X”, „Dzieje Gminy X”, „Atutem Gminy X jest…”? Urząd Gminy zgadza się z pisownią województwo wielkopolskie, ale upiera się, że Gmina X. to nazwa własna.
-
Frye18.07.200318.07.2003Proszę o radę, jak należałoby odmieniać męskie nazwisko amerykańskie Frye. W pierwszym odruchu chciałam zastosować wzorzec odmiany przymiotników, ale wymowa [fraj] raczej wyklucza tę możliwość.
-
wielkie litery w nazwach instytucji18.07.200318.07.2003Czy powinno się pisać: Dowództwo Wojsk Lądowych, czy dowództwo Wojsk Lądowych; czy Sekretariat Sekretarza Stanu, czy sekretariat sekretarza stanu? Bardzo proszę o odpowiedź.
Joanna -
spisy powszechne i banki danych18.07.200318.07.2003Proszę o odpowiedź na pytanie, jakimi literami piszemy następujące rodzaje danych statystycznych:
1a. Narodowy Spis Powszechny 1988,
1b. ostatni narodowy spis powszechny,
2. Kartoteka podmiotów gospodarczych,
3. Bank Danych Lokalnych.
Serdecznie dziękuję za pomoc. -
dyrektywy unijne18.07.200318.07.2003Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie zapisywać nazwy dyrektyw unijnych. Czy jeżeli powołujemy się w tekście na dyrektywę, to należy jej nazwę pisać wielką literą, czy małą, np. w Dyrektywie IPPC?
Pozdrawiam,
Katarzyna Dziewicka -
odmiana nazw ulic – ciąg dalszy18.07.200318.07.2003Szanowni Państwo!
Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.
Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie? -
Kije14.07.200314.07.2003Mam problem: jak odmienić nazwę miejscowości Kije (w województwie świętokrzyskim) w zdaniu: „… starania o wybudowanie obwodnicy Kij” (czy Kiji?).
-
odmiana nazw ulic14.07.200314.07.2003Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
-
nazwy par małżeńskich10.07.200310.07.2003Szanowni Państwo!
Za dwa miesiące biorę ślub, w związku z czym zaczęłam wypełniać zaproszenia. I tu pojawił się problem. Chodzi mi o odmianę nazwisk. Na przykład moja ciocia ma na nazwisko Zachara: czy w takim razie małżeństwo nazywa się „państwo Zacharowie”, czy bez odmiany: „państwo Zachara”? A co z nazwiskiem „Wyczesany”? Przecież oni w liczbie mnogiej nie są chyba „Wyczesani”?
Prosze o pomoc, bo nie chciałabym popełnić jakiejś gafy.
Anna Moszyńska