nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • parczamistowski i chalkistowski
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    Tłumaczę książkę, w której przewijają się nazwy frakcji afgańskiej partii komunistycznej: Parczam i Chalq. Piszę więc o parczamistach i chalqistach, ale mam wątpliwości co do formy przymiotnika: czy powinno być parczamistowski (chalqistowski) analogicznie do np. labourzystowski, czy jakoś inaczej?
    Pozdrawiam
    LM
  • Bieszczady
    5.12.2002
    5.12.2002
    Dzień Dobry!
    Zwracam się z zapytaniem odnośnie odmiany nazwy Bieszczady. Winno być Bieszczadów czy Bieszczad? Słownik dopuszcza obie wersje, jednak ze względów historycznych wydaje się, że jedynie pierwsza jest właściwa.
    Uprzejmie proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • Dariusz
    4.12.2002
    4.12.2002
    Jaka jest etymologia imienia Dariusz? Czy ma ono swoje odpowiedniki w innych współczesnych językach europejskich i czy oprócz królów perskich nosiły je inne sławne postaci historyczne? Dziękuję.
  • nazwiska polskie na -o
    4.12.2002
    4.12.2002
    Proszę uprzejmie o informację, czy moje nazwisko WAŚKO jest odmienialne. Ostatnio otrzymałem certyfikat na ozdobnym papierze, gdzie widnieje drukowane dużą czcionką moje nazwisko, że moje biuro jest reprezentowane przez Zbigniewa Waśkę. Moim zdanie powinno brzmieć: przez Zbigniewa Waśko. Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem: Zbigniew Waśko
  • altdorfski – altdorfijski
    26.11.2002
    26.11.2002
    Witam!
    Chodzi o utworzenie przymiotnika od nazwy miasta Altdorf. Wydaje mi się, że prawidłową formą jest altdorfski, lecz spotkałam się również z wersją altdorfijski. Jaka jest zatem poprawna forma? A może obie?
    Pozdrawiam
    Aliah
  • majski?
    26.11.2002
    26.11.2002
    Dawno, dawno temu żyli Majowie. Stworzyli ciekawą kulturę i różne dobra materialne. A czy w naszym języku można utworzyć od ich nazwy własnej formę przymiotnikową? Kodeks Majów, czyli kodeks …???
    Pozdrawiam
    Elka
  • mieszkańcy Akwitanii
    25.11.2002
    25.11.2002
    Czy mieszkańcy Akwitanii to Akwitanie czy Akwitańczycy? Moim zdaniem poprawne jest to pierwsze określenie Akwitanie, ale znajomi upierają się, że mieszkańcy Walii to Walijczycy, a Japonii – Japończycy, więc będą Akwitańczycy. Jednak mieszkańcy Belgii to przecież nie Belgijczycy :))). Nie zawsze mieszkańcy kraju, którego nazwa kończy się na ia są „czykami”. W końcu przedstawiciele Polonii to nie Polonijczycy, a Polonusi.
    Niestety nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi, jak to jest z tą Akwitanią i jej mieszkańcami.
    Pozdrawiam :)
    Małgorzata Karolina Piekarska
  • mieszkaniec Majorki
    25.11.2002
    25.11.2002
    Jak się nazywa mieszkaniec Majorki? Majorkańczyk?

  • imiona i nazwiska hiszpańskie

    25.11.2002
    25.11.2002

    Witam,

    w jaki sposób odmieniamy imiona i nazwiska hiszpańskojęzyczne? A konkretniej, jak brzmi dopełniacz od José Antonio Primo de Rivera, José María Aznar, José Luis Rodríguez?

    Pozdrawiam

    Maja Pietrzykowska

  • Al-Kaida
    25.11.2002
    25.11.2002
    Proszę o rozstrzygnięcie pisowni al-Kaida czy al-Quaeda? Myślnik czy dywiz? Jest wiele wersji w różnych źródłach. Dziękuję.
  • mieszkańcy Soli
    18.11.2002
    18.11.2002
    Miejscowość nazywa się Sól, a mieszkańcy Soli to Soledczanie?
  • Wybrzeże Kości Słoniowej
    18.11.2002
    18.11.2002
    Mieszkać w Wybrzeżu Kości Słoniowej czy na Wybrzeżu Kości Słoniowej?
  • odmiana nazw miast
    14.11.2002
    14.11.2002
    W audycji Mówi się w Telewizji Polonia w dniu 8 listopada prof. Bralczyk odpowiadał między innymi na pytanie o odmianę nazw miast z przykładem Edmonton, Vancouver, np. w Edmonton czy w Edmontonie? W odpowiedzi powiedział, że nazwy miast rodzaju męskiego nie odmieniają się, z wyjątkiem miast, które mają swoje tradycyjne odpowiedniki polskie, np. Londyn, Waszyngton. Dodał też, że odmiana mogłaby razić słuchowo rodzimych mieszkańców (pytająca pani mieszkała w Edmonton). A co z miastami o nazwach rodzaju żeńskiego? Mieszkam na Florydzie w mieście, które nazywa się Sarasota. Mieszkając tam, mówiąc po polsku odmmieniamy je, podobnie jak Atlanta. Czy więc odmieniamy Atlanta tylko dlatego, że jest to nazwa znana w języku polskim. Sądzę, że kryterium odbioru przez rodzimych mieszkańców nie powinno mieć wpływu na zasady języka.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Kazimierz Masiak
  • pani Zimna i pan Zimny
    12.11.2002
    12.11.2002
    Witam serdecznie.
    Mam problem, który ostatnio pojawia się coraz częściej i który – przyznaję – bardzo mnie nurtuje. Otóż przychodzą do mnie małżonkowie. Pan nazywa się Zimny, a pani – Zimna. W jaki sposób, niejako, „połączyć” tych Państwa: X i Y małżonkowie Zimni czy małżonkowie X Zimna i Y Zimny?
    Pozdrawiam
  • Głomia
    12.11.2002
    12.11.2002
    Proszę o poradę: jak odmienić nazwę rzeki Głomia – na rzece Głomi czy Głomii? Dziękuję.
  • polskie nazwy miejscowe obcego pochodzenia
    12.11.2002
    12.11.2002
    Pytanie będzie z pogranicza historii i języka polskiego.
    Trudno, naprawdę bardzo trudno jest mi sobie wyobrazić, że polski żołnierz, na polskim terytorium, posługując się językiem polskim, nadaje polskiemu kawałkowi ziemi jakże „swojską” i „polskobrzmiącą” nazwę Westerplatte. Równie trudno mi zrozumieć, jak po II wojnie światowej polski architekt, polski budowniczy, polski murarz nadaje polskiej dzielnicy w polskiej stolicy jakże „swojsko” i „polskobrzmioącą” nazwę Mariensztat… Coś tu chyba nie tak! Albo to ja mam kiepskie wyczucie językowe, albo jednak nazwy te niezbyt komponują się z naszym ojczystym językiem… Uprzejmie proszę o opinię, bo o wyjaśnienie będzie chyba trochę trudno… Pozdrawiam serdecznie !!!
  • wymowa nazwisk
    8.11.2002
    8.11.2002
    Jestem nauczycielem – mam więc do czynienia z bardzo dużą ilością nazwisk i imion. W przypadku, gdy uczeń jest Polakiem (narodowość i obywatelstwo polskie, tu się urodził, rodzice też) – a takich mam 99% – personalia ZAWSZE wymawiam zgodnie z zasadami języka polskiego. Nie wszyscy jednak są zadowoleni, dlatego też proszę o potwierdzenie (wydrukuję – i dam zainteresowanym), ze nazwisko Michel czytamy [michel], a nie [miszel], zaś imię Angelika – [angelika], a nie [andżelika].
    Pozdrawiam serdecznie!
  • nazwy zakonów
    8.11.2002
    8.11.2002
    Mam problem z pisownią nazw zakonów. Krzyżacy, oczywiście, wielką literą, ale jak napisać zakon kawalerów mieczowych albo zakon braci mniejszych? Wielkimi czy małymi literami? Bardzo proszę o odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Magda Drukort
  • cmentarz Osobowicki
    8.11.2002
    8.11.2002
    Jak napisać: Cmentarz Osobowicki czy cmentarz Osobowicki?
  • nazwy własne w liczbie mnogiej
    8.11.2002
    8.11.2002
    Czy dopuszczalna jest pisownia wielką literą nazw własnych w liczbie mnogiej? Na przykład: Autoryzowane Salony [nazwa firmy], Oddziały Banku [nazwa banku]. Czy te nazwy w liczbie mnogiej tracą przywilej pisania wielką literą charakterystyczny dla nazw własnych? Moim zdaniem ten rodzaj zapisu jest dopuszczalny, choć niekonieczny.
    Pozdrawiam
    Przemek z Pruszkowa
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego