Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
robił/robiła
23.01.202423.01.2024Szanowni Państwo,
skoro mamy w czasie przeszłym rozróżnienie na robił/robiła, to czy kiedyś było rozróżnienie w czasie teraźniejszym ( np. jestem/jestam) albo w przyszłym ( np. zrobie/zrobia). Proszę o odpowiedź.
Pozdrawiam
-
Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego
23.01.202423.01.2024Szanowna Redakcjo!
Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?
Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!
-
Tylko: dołączać, przełączać, włączać i załączać
22.01.202422.01.2024Często ludzie używają słów, załanczam , wyłanczam. Czy takie słowa są poprawne
-
państwo Czarneccy
18.01.202418.01.2024Dzień dobry. Po ślubie przyjęłam nazwisko męża w formie męskiej — Czarnecki. W jaki sposób powinno się poprawnie odmieniać nazwisko w momencie kiedy ktoś zwraca się do nas jako do małżeństwa: Państwo Czarneccy czy Państwo Czarnecki?
-
plebiscitum
17.01.202417.01.2024W Słowniku PWN znajduje się słowo plebiscitum. Brak jest jednak odmiany. Czy to słowo się odmienia, np. tak jak referendum? Bardzo dziękuję, życząc szczęśliwego 2024 roku!
-
Odmiana nazwiska w życzeniach
16.01.202416.01.2024Jak odmienia się nazwisko Rosikoń?
Przy składaniu życzeń piszemy:
...życzą Rosikonie?
...życzą Rosikoniowie?
...życzą Państwo Rosikoń?
-
Saszko
16.01.202416.01.2024Szanowni Państwo,
jak należy odmieniać ukraińskie imię męskie Saszko (z „o” na końcu)?
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
Kobieta wojewoda
15.01.202415.01.2024Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.
-
gościni w odmianie
15.01.202415.01.2024Dzień dobry, przeszukuję Internet i słowniki on-line pod kątem prawidłowej odmiany rzeczownika gościni, ponieważ nie jestem pewna jego formy w Dopełniaczu liczby mnogiej. Słowo — jak się wydaje — nie wzbudza już tak dużo negatywnych emocji, jak ponad dekadę temu, ale nadal trudno znaleźć je w słownikach. Może to się zmieni? A może tylko źle szukam?
Tymczasem będę wdzięczna za pomoc w rozwikłaniu małej wątpliwości: czy zwrot „lista gościń” jest poprawny?
Łączę pozdrowienia
M.
-
Moby Dicka czy Moby’ego Dicka w dopełniaczu?
14.01.202414.01.2024Szanowni Państwo,
jak brzmi dopełniacz od Moby Dick: Moby Dicka czy Moby'ego Dicka?
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
Adaptacja fleksyjna zapożyczeń
10.01.202429.12.2023Szanowni Państwo,
chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Daniel
-
dom w miejscowniku i wołaczu
9.01.20249.01.2024Czy dopuszczalna jest forma Miejscownika i/lub Wołacza l. pojedynczej „domie”?
Słownik poprawnej polszczyzny jako prawidłową podaje tylko formę „domu”, zaś Odmiana.net jako prawidłową podaje w Wołaczu także „domie”. Prosimy o rozwianie wątpliwości.
Pozdrawiamy
uczniowie klasy 6 SP1 w Niechobrzu
-
brak jako czasownik
7.01.20247.01.2024Dzień dobry.
Uprzejmie proszę o podpowiedź, które sformułowanie jet prawidłowe:
- brak jest umowy
- brak umowy.
Dziękuję z góry za odpowiedź
Ania Szwarczewska
-
Sylwia – Sylwii, ale: Ania – Ani
4.01.20244.01.2024Dlaczego Ani, ale Sylwii? Jak odróżnić, dla których imion dopełniacz powinien kończyć się na dwa „i”? Obydwa są obcego pochodzenia.
-
Forma rzeczownika król w nazwie orszaku
4.01.20244.01.2024Dzień dobry,
jeśli piszemy o corocznej tradycji z okazji święta Trzech Króli, to powinniśmy ją zapisywać jedynie w takiej formie: orszak trzech królów? Te nazwy pojawiają się często gdzieś blisko siebie, więc to używanie raz „króli”, a obok „królów” może budzić wątpliwości.
Pozdrawiam
Agnieszka
-
Redagujemy przepis kulinarny
2.01.20242.01.2024Jak należy prawidłowo zapisać składnik w przepisie: „250 g filetów z dorsza” czy „250 g filetu z dorsza”?
-
przyjaciel jako rzeczownik odmieniający się nietypowo
27.12.202327.12.2023Dzień dobry,
mam pytanie o odmianę rzeczownika przyjaciel w liczbie mnogiej. Czy nie można byłoby jako formę wariantywną dopuścić odmianę: przyjacieli, przyjacielom, przyjacielami, przyjacielach? Obecne formy, które uważa się za jedynie poprawne, są nieregularne i — moim zdaniem — pretensjonalne. Czy nie wystarczy dobra wola jezykoznawców, żeby uznać tę drugą odmianę za równie poprawną i tym samym ułatwić życie użytkownikom polszczyzny?
-
ludź i człowieki
24.12.202324.12.2023Szanowni Państwo.
Czy istniały takie formy językowe jak ludź albo człowieki oraz czy istniały jeszcze jakieś inne formy opisujące tego typu zagadnienia?
Pozdrawiam
-
Odmiana nazwisk zakończonych na -el
23.12.202323.12.2023Szanowni Państwo,
jaki jest dopełniacz nazwisk zakończonych na -el (np. Mendel, Pendel, Surtel, Wedel - Mendla czy Mendela itd.)?
-
Nazwiska kobiet zakończone na -o
22.12.202322.12.2023Dziękuję bardzo za odpowiedź w sprawie akcentu. Mam kolejne pytanie, tym razem odnośnie do polskich nazwisk zakończonych samogłoską „o” (np. Matejko, Szwedo, Konopko). Dlaczego wydawnictwa poprawnościowe zalecają odmianę takich nazwisk, jeśli dotyczą mężczyzn, a nieodmienianie, jeżeli odnoszą się do kobiet? Jakie są przeciwwskazania, żeby nie odmieniać? Przecież w obu przypadkach nazwiska te łatwo się deklinują. Nie widzę tu konsekwencji.