odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • C-dur i a-moll
    11.10.2011
    11.10.2011
    Jakiego rodzaju są słowa C-dur czy b-moll? Czy poprawnie powinno mówić się ten, ta, a może to C-dur i czy jest to ten, t czy to b-moll? Czy mianem Des-dur czy e-moll można nazywać nie tylko gamę czy tonację, ale także akord? Jeśli tak, to czy te słowa są odmienne? W takich na przykład zdaniach: „Zagraj mi tego Es-dura!” czy „Bez g-molla to nie brzmi tak dobrze” albo „Zagraj mi to samo w C-durze”.
  • oglądnąć
    8.10.2011
    8.10.2011
    Czy można używać słowa oglądnęłam? Wiem, że forma oglądnąć jest poprawna, ale czy w formie dokonanej też?
  • wielokropek
    7.10.2011
    7.10.2011
    Jak odmienić słowo wielokropek?
  • z i ze
    3.10.2011
    3.10.2011
    Pytanie związane z językiem prawniczym: która forma jest poprawna – wywiązać się z zobowiązania czy też wywiązać się ze zobowiązania?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • nieumienie, niepotrafienie
    3.10.2011
    3.10.2011
    Zastanawiam się, czy forma rzeczownika od czasownika nie umieć będzie wyglądać jak nieumienie, czy raczej nieumiejętność będzie tutaj właściwą odmianą? Analogicznie nie potrafićniepotrafienie? Czy te słowa są poprawne?
    Pozdrawiam
  • żelka i żelek
    29.09.2011
    29.09.2011
    Szanowni Państwo!
    Proszę wyjaśnić moją wątpliwość, jak odmienić wyraz żelka (cukierek), jak brzmi dopełniacz liczby mnogiej.
    Pozdrawiam serdecznie
    Marcin Gorgol
  • obsługa
    27.09.2011
    27.09.2011
    Szanowna Redakcjo,
    proszę o informację czy od słowa obsługa istnieje liczba mnoga? Czy możemy powiedzieć np. organizacja obsług (w domyśle kilku)?
    Pozdrawiam,
    Joanna Fed
  • lok w dopełniaczu
    22.09.2011
    22.09.2011
    Jak powinien brzmieć dopełniacz lp od rzeczownika „lok"? Słowniki nie dają na to pytanie zgodnej odpowiedzi. Czy oznacza to wariantywność końcówek? Można mówić tu o jakiejś tendencji?
  • mielić, pielić, orać
    12.09.2011
    12.09.2011
    Dzień dobry,
    zastanawia mnie, czy językoznawcy nie naśmiewają się z naszych polskich rolników. Nie wiem, czy kiedyś naprawdę mówili oni mełł czy pełł, jednak pod koniec XX wieku słowniki zanotowały w końcu wyrazy mielić i pielić, jednak z zastrzeżeniem reg. i pot. Ba, WSO PWN do teraz nie notuje hasła mielić. Wszystkie słowniki dalej upierają się, że jedyna słuszna odmiana od orać to orz. Moim zdaniem język polski powinien być bardziej przyjazny dla użytkownika.
    Pozdrawiam
  • dni czy dnie?
    11.09.2011
    11.09.2011
    Mam pytanie, czy w opisie przedmiotu mogę użyć zdania „(…) na chłodne dnie i wieczory”. Chodzi o długie dni, bo chłodny deszczowy dzień to długi, bardzo długi dzień, dlatego napisałam chłodne dnie. Czy ta forma wyrażenia jest bardzo niedopuszczalna?
    Pozdrawiam
    Kłosek
  • zatrzymiemy
    10.09.2011
    10.09.2011
    Skąd pochodzi forma zatrzymiemy, w znaczeniu zatrzymamy. Nie mogę jej znaleźć w żadnym słowniku. Czy jest ona poprawna?
    Piotr
  • thrash funk
    8.09.2011
    8.09.2011
    Dzień dobry,
    jak będzie wyglądał dopełniacz rzeczownika thrash funk? W Wielkim słowniku ortograficznym zabrakło chyba literki.
    Pozdrawiam
  • niesieni, ale spleceni
    8.09.2011
    8.09.2011
    Witam,
    Ostatnio natrafiłam na problem dotyczący tworzenia imiesłowów przymiotnikowych biernych. Chodzi o czasowniki typu nieść, spleść i formę mianownika liczby mnogiej imiesłowu przymiotnikowego. Mamy z jednej strony formy miękkotematowe: niesieni, a z drugiej – spleceni – bez zmiękczenia. Jaka jest zasada tworzenia tych form? SO nie zawsze podaje przy danym czasowniku formę imiesłowu w l. mn.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • grotu czy grota?
    3.09.2011
    3.09.2011
    Dzień dobry,
    Wielki słownik ortograficzny PWN nie rozdziela hasła grot ze względu na dopełniacz. W USJP występuje wyłącznie forma grotu. Czy to oznacza, że odmiana grota może odnosić się również do ostrza?
    Pozdrawiam
  • ubóść – ubodzenie
    27.06.2011
    27.06.2011
    Witam serdecznie!
    Od paru dni zastanawiam się nad tym, jak może brzmieć rzeczownik od słowa ubóść. Niestety wciąż mam wątpliwości co do poprawności słów, które przychodzą mi do głowy. Czy mogą mi Państwo pomóc w tej kwestii i podać poprawną formę rzeczownika?
    Pozdrawiam
  • stopniowanie proste czy złożone?
    16.06.2011
    16.06.2011
    Szanowni Państwo,
    spotkałem się z opinią, według której przymiotniki składające się z czterech i więcej sylab powinno się stopniować opisowo. Czy należy to traktować jako żelazną zasadę, czy też tylko zalecenie? W związku z tym – które formy są lepsze/bardziej poprawne: najsympatyczniejszy czy najbardziej sympatyczny, najdynamiczniejszy czy najbardziej dynamiczny?
  • cuda i cudy
    16.06.2011
    16.06.2011
    Czy poprawne jest zdanie: „Święty czynił cudy”? Zawsze wydawało mi się, że powinno być cuda. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, czy słów cuda i cudy można używać wymiennie, czy też jest między nimi różnica.
  • piliśmy i tańczyli
    15.06.2011
    15.06.2011
    Dzień dobry!
    W jednej z książek beletrystycznych zauważyłam, że wielokrotnie pojawiają się konstrukcje typu: „Od szóstej wieczorem aż do późna w nocy piliśmy, wiwatowali i tańczyli”. Dla mnie to brzmi dziwnie i nienaturalnie, choć słyszałam, że można stosować taki zapis. W jakich przypadkach? Czy w powyższym zdaniu takie ucięcie końcówki -śmy jest poprawne?
    Dziękuję
  • wycinek i wycinka
    14.06.2011
    14.06.2011
    Witam,
    chciałam zapytać o dopełniacz wyrazu wycinek, np. wycinek koła. W mojej opinii ma on postać wycinka. Natomiast jeśli chodzi o wyraz wycinka (np. drzew w lesie), dopełniacz to wycinki. Czy moje rozumowanie jest poprawne?
    Pozdrawiam
  • o wołaczu „bardziej poprawniejsza” odpowiedź
    14.06.2011
    14.06.2011
    Witam.
    Mam takie oto pytanie. Która forma jest poprawna bądź bardziej poprawniejsza: „Witaj, Jakubie” czy bez odmiany, czyli „Witaj, Jakub”?
    I już w pytaniu pojawia się drugie. Bo napisałem bardziej poprawniejsza, a czy to jest błąd i nie powinno być bardziej poprawna albo poprawniejsza? I jeśli to błąd, to jak ten błąd się nazywa?
    Dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego