odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • palcyma?
    5.09.2007
    5.09.2007
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie częstego występowania w mowie (rzadziej w piśmie) słowa palcyma.
    Pozdrawiam, Arek
  • PR
    3.09.2007
    3.09.2007
    Witam,
    pracuję obecnie nad tłumaczeniem z języka angielskiego, w którym bardzo często pojawia się skrót PR (public relations).
    1. Czy dopuszczalna jest już w języku polskim odmiana tego skrótu przez przypadki, np. PR-u, PR-owi itd.?
    2. Czy można mówić o praktyku PR i profesjonaliście PR?
    Pozdrawiam!
  • ze wzorami czy z wzorami?
    4.07.2007
    4.07.2007
    Książka ze wzorami dokumentów czy książka z wzorami dokumentów?
  • oczów?
    3.07.2007
    3.07.2007
    Czy jest wyraz oczów w języku polskim?
  • mi czy mnie?
    29.06.2007
    29.06.2007
    Witam!
    Mam wątpliwości związane z użyciem krótszych lub dłuższych form zaimków osobowych. Zawsze byłam uczona, że mnie używa się na początku, zaś mi – w środku i na końcu zdania. Tymczasem moja koleżanka trafiła na artykuł, w którym było napisane, że na końcu wypowiedzenia używa się również form dłuższych. Nie pasuje mi to do tej pory (jak to – „Kocham ciebie”?!), jednak postanowiłam się upewnić. Oczywiście pomijam sprawy związane z akcentem, pytam jedynie o zasadę.
    Pozdrawiam,
    Jr.
  • TeX i LateX
    18.06.2007
    18.06.2007
    Witam!
    Mam kłopot z odmianą przez przypadki słów LaTeX i TeX (komputerowe systemy składu tekstu). W przypadku słowa TeX, który jest skrótem od greckiego technika, odmiana powinna przebiegać jak w przypadku skrótów (D. TeXa, C. TeXowi). Natomiast LaTeX jest skrótowcem od Lamport TeX i odmiana powinna być jak w przypadku skrótowców (D. LaTeX-a, C. LaTeX-owi). Rodzi to problemy, gdyż niby podobne wyrazy inaczej się odmieniają. Więc jak odmieniać te dwa wyrazy?
  • poszłem?
    8.06.2007
    8.06.2007
    Mam pytanie dotyczące odmiany słowa pójść. Z form poszłem i poszedłem absolutnie niepoprawną jest dla mnie pierwsza. Znajomy przekonywał mnie jednak, że została niedawno zaakceptowana ze względu na częste użycie. Czy to prawda?
  • odmiana nazwisk w formularzach
    8.06.2007
    8.06.2007
    Szanowni Państwo,
    buduję system informatyczny generujący dokumenty urzędowe na podstawie treści zawartych w bazie danych. Problemem, którego nie jestem w stanie rozwiązać, jest konieczność odmieniania rzeczowników, w tym imion i nazwisk przez przypadki. Proszę o informację, czy możliwa jest następująca struktura gramatyczna:
    Udzielam pozwolenia na budowę inwestorowi:
    – Radosław Łobodziński

    Pozdrawiam
    Piotr o.
  • odczytywanie dat
    23.05.2007
    23.05.2007
    Witam. Czy wyrażenie w nocy z piętnastego na szesnastego (np. maja) jest błędne? Usłyszałem ostatnio, że powinno to być w nocy z piętnastego na szesnasty (maja), dlatego że w domyśle jest tam dzień (z piętnastego dnia na szesnasty dzień).
    Pozdrawiam.
  • cudzysłów
    22.05.2007
    22.05.2007
    Szanowni Państwo,
    ostatnio słyszymy, jak różni mówcy swobodnie odmieniają cudzysłów na w cudzysłowiu. Coraz częściej dotyczy to również oficjalnych wypowiedzi w radiu i tv. Czyżby zapadły jakieś nowe ustalenia i teraz tak też można?
    B. Sz.
  • grona i winogrona
    15.05.2007
    15.05.2007
    Istnieją owoce o nazwie winogrona. Jaką nazwę nosi jeden taki owoc, czyli dokładnie jedna kulka?
    Jaki jest rodzaj winogron? Słyszę stosowany zamiennie męski i nijaki.
  • Tak mi się wydaje
    17.04.2007
    17.04.2007
    Witam serdecznie,
    chciałabym się dowiedzieć, czy poprawnie mówi się: „Tak mi się wydaje”, czy może „Tak mnie się wydaje”. Dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • daty
    13.04.2007
    13.04.2007
    Czy na zaproszeniu datę piszemy: 25–26 maja 2007 czy 25–26 maj 2007?
  • świszczy czy świszcze?
    12.04.2007
    12.04.2007
    Dzień dobry Państwu!
    Będę wdzięczna za odpowiedź na pytanie, która forma jest poprawna: „Wiatr świszczy” czy raczej „Wiatr świszcze”? A może obydwie formy są w porządku?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Joanna
  • człowieki?
    2.04.2007
    2.04.2007
    Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
    Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
    Pozdrawiam
  • hodowla owczarka
    25.03.2007
    25.03.2007
    Która forma jest poprawna: hodowla owczarka niemieckiego czy hodowla owczarków niemieckich?
    Proszę o wyjaśnienie.
  • bóść
    12.03.2007
    12.03.2007
    Uważaj, kozioł może cię pobodnąć? Pobóść? Ubóść? Ubodnąć? Wiem, że kozioł bodzie, ale co może zrobić?
  • Prolog
    12.03.2007
    12.03.2007
    Jak odmieniać przez przypadki wyraz prolog oznaczający język programowania? Mam problem głównie z ustaleniem poprawnej formy dopełniacza.
    Z szacunkiem
    m.zych
  • klapek i klapka
    7.03.2007
    7.03.2007
    Jaka jest poprawna odmiana wyrazu klapki (lm. od wyrazu klapek – wsuwany but): czy poprawne jest w dopełniaczu (kogo, czego) klapków, czy raczej klapek? Moim zdaniem skoro klapek jest rodzaju męskiego, poprawniej byłoby odmienić w dopełniaczu na klapków, np. ocena klapków łaziennych, podobnie jak datek – datków.
    Pozdrawiam serdecznie
    Irena Słonina
  • dewiacyj i bateryj
    6.03.2007
    6.03.2007
    Witam,
    mam następujące pytanie: która z form niżej wymienionych jest poprawna (dlaczego?) i czym one się różnią: dewiacji – dewiacyj, baterii – bateryj?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego