Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
stanięcie15.03.200515.03.2005Jakiś czas temu z telewizora padły słowa: „Prezydent odmówił stanięcia przed komisją”. Moi rodzice są pewni, że forma stanięcie jest błędna, i wydaje im się kuriozalna. Ja z kolei, prawdę mówiąc, nie wiem, o co im chodzi. :) Dla mnie to taki sam rzeczownik odczasownikowy, jak każdy inny. Kto ma rację?
-
kakao, o…15.03.200515.03.2005NSPP i WSPP pozwalają odmieniać rzeczownik kakao w języku potocznym. Niestety brak informacji o formie miejscownika. Oczekiwalibyśmy formy (o) kakau, jednakże w mojej ocenie używa się wyłącznie formy (o) kakale. Byłaby to więc forma niezgodna z wzorem odmiany. Jakie jest zdanie poradni na ten temat?
Pozdrawiam -
kamkorder7.03.20057.03.2005Witam. Jak odmieniać w dopełniaczu liczby pojedynczej słowo kamkorder? Jest to synonimem słowa kamwid, od którego w dopełniaczu mamy kamwidu; zaś kamkorder brzmieniowo zbliżony jest do dekodera.
Byłbym bardzo wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości. Pozdrawiam.
-
iminy7.03.20057.03.2005Witam!
Jak to jest z liczbą pojedynczą od iminy (jakiego jest rodzaju)? Niektóre słowniki, również tutejszy Państwa słownik ortograficzny, podają końcówki: -in lub -inów. Zaś w informacji o OSPS-ie [Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty – Red.] czytam: „odrzucono, jako oczywiście błędne, następujące formy wyrazowe, podane w różnych słownikach źródłowych: (…) IMINÓW od iminy (tylko IMIN).
Pozdrawiam. -
z tatą czy z tatem?28.02.200528.02.2005Witam! Chciałabym się dowiedzieć, czy używanie formy z tatem zamiast z tatą jest poprawne. Pozdrawiam!
-
dom22.02.200522.02.2005Witam. Czy poprawna jest forma domie utworzona od słowa dom w wołaczu liczby pojedynczej? Niektóre słowniki zdecydowanie przeczą istnieniu formy domie, zaś inne – notują ją jako prawidłową.
Pozdrawiam.
-
fleksja w słownikach ortograficznych22.02.200522.02.2005Witam!
Jeżeli słowniki ortograficzne dla pewnych rzeczowników rodzaju męskiego, np. etyl, nie podają żadnych objaśnień fleksji dla dopełniacza liczby mnogiej (etyli czy etylów), to oznacza to, że obie formy są a priori prawidłowe? Dodam jeszcze, że takich sytuacji jest o wiele więcej w słownikach ortograficznych.
Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam. -
intuicja8.02.20058.02.2005Bardzo proszę powiedzieć, czy się mylę, sądząc, że słowo intuicja nie ma liczby mnogiej. Myślę, że oznacza cechę ludzkiej psychiki, pozwalającą wnioskować nie na podstawie faktów, lecz przeczuć. Spotykam się z takimi np. zdaniami: „Obala to nasze intuicje na temat…” albo: „Zgodnie z naszymi intuicjami, sprawa nie jest..”. Moim zdaniem, obala to raczej nasze intuicyjne przekonania, a sprawa nie jest prosta – jak mówi nam intuicja.
-
wok3.02.20053.02.2005Interesuje mnie odmiana rzeczownika wok (naczynie, rodzaj patelni). Intuicja podpowiada mi, żeby wok odmieniać tak samo, jak bok, jednak Wielki słownik orograficzny podaje formę dopełniacza woka. Czym można to uzasadnić? Czy chodzi o analogię do garnka?
-
zaniechać28.01.200528.01.2005Przy okazji studiów prawa wynikła kwestia odmiany słowa zaniechać. Jak wiadomo, czynem może być działanie lub zaniechanie. Jak określić czas teraźniejszy tego czasownika: „Paweł w tym momencie zaniechuje” czy „Paweł w tym momencie zaniecha”, a może należy zmienić w ogóle tryb? Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem,
Rafał -
półtora miliona osób27.01.200527.01.2005Półtora miliona osób – jak będzie brzmiał celownik całej tej konstrukcji?
-
najgwałtowniej21.01.200521.01.2005Znajoma osoba zadała mi pytanie, czy można stopniować przysłówek gwałtownie. W szczególności chodziło o słowo najgwałtowniej. Odpowiedziałem, że nie, bo brzmi nienaturalnie. Po dłuższym zastanowieniu i sprawdzeniu użycia słowa w internecie (wg Google) doszedłem do wniosku, że jest to stosowane i wydawać by się mogło prawidłowe. Jaka jest państwa opinia na ten temat?
-
password19.01.200519.01.2005Witam. Jak odmieniać słowo password w dopełniaczu l. pojedynczej: passworda czy passwordu? Dziękuję.
-
podejrzane bezosobniki17.01.200517.01.2005Witam. Jaka jest forma bezosobowa od czasownika duć? Czasownik ten notuje Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny Jerzego Podrackiego, lecz nie podano tam szukanej przeze mnie formy. Jednakże od takich czasowników, jak wiać czy dąć są formy bezosobowe (wiano, dęto)… Dziękuję za wyjaśnienia i pozdrawiam.
-
jidysz10.01.200510.01.2005Witam. Która forma jest poprawna:
a) słowo pochodzące z jidysz,
b) słowo pochodzące z jidyszu,
c) słowo pochodzące z języka jidysz?
Dziękuję. -
kapnąć się7.01.20057.01.2005Wiem, że wyraz, o którego poprawną odmianę chciałbym zapytać, jest kolokwializmem – czy też „gwaryzmem” – lecz jego znaczenie zdaje mi się żartobliwe i trudno chyba doszukać się w używaniu tego słowa (oczywiście w mowie potocznej) jakichś złych stron. A mianowicie – (s)kapnąć (się), czyli 'przypomnieć sobie, zauważyć, uświadomić sobie nagle coś, pojąć'. Jak wyglądają (prawidłowe gramatycznie) formy czasu przeszłego? Kapłem/kapnąłem (się), kapłeś/kapnąłeś się, skapnęła/skapła się?
-
diod, nie diód5.01.20055.01.2005Rokdobry :)
Mam jedną diodę, trzy diody, pięć diód, czy diod? -
czuha22.12.200422.12.2004Witam!
Problem dotyczy słowa: czuha (wariantywnej pisowni czuchy), jednak jest on również szerszy.
Odmienimy: czuże, ale czy również: czusze? Słowniki tego nie rozstrzygają, gdyż pod:
a) braha – braże, brasze
b) duha – duże, dudze
c) puha – puże, pudze
-
dopełniacz rzeczowników nieżywotnych21.12.200421.12.2004Czy istnieją zasady tworzenia dopełniacza wyrazów typu: sześcian, karabin, rower, bursztyn, diament? W niektórych słownikach języka polskiego można znaleźć np. formy rowera, karabina, niemniej już nie sześciana, diamenta, czy też bursztyna. Na czym polega różnica? Poza tym jeśli taki Diament jest nazwą własną statku, to jak należy mówić: „Zszedłem z Diamentu” czy też „Zszedłem z Diamenta”?
-
te księdze?21.12.200421.12.2004Witam.
Jak będzie brzmiała forma deprecjatywna od ksiądz, czy może… te księdze? Chodzi o takie formy, jak: ministry, dawce, biorce, radce, policjanty itp.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam c[:-D