odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • Nazwy firmowe

    21.04.2023
    21.04.2023

    Szanowni Państwo,

    czy w przypadku choćby wyroku sądowego, winno być napisane przeciwko mBank spółce akcyjnej z siedzibą w Warszawie, czy może przeciwko mBankowi spółce akcyjnej z siedzibą w Warszawie?

    Tak samo z powództwa mBank spółki akcyjnej z siedzibą w Warszawie, czy może z powództwa mBanku spółki akcyjnej z siedzibą w Warszawie?


    Czytałem o pewnej akcji InPost (Inpostu?), który to nie chce aby "paczkomat" był odmieniany. Chociaż, z tego co czytałem, to nawet rzecznik prasowy rzeczonego przedsiębiorstwa miał z tym problem.

    Szerzej o tym w artykule na www.wortualnemedia.pl z dnia 20 lutego 2023 roku, tytuł: InPost nie chce odmieniać przez przypadki nazwy Paczkomat.

    Pozdrawiam

  • menadżer w mianowniku liczby mnogiej

    17.04.2023
    17.04.2023

    Szanowni Państwo,

    jaka jest poprawna liczba mnoga od rzeczownika manager/menedżer? Internet podpowiada końcówkę '- owie'.

    Czy nie ma tu reguły wariantywności (jak w przypadku rzeczownika 'magister', 'profesor')? A przede wszystkim dlaczego?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrowienia

    - aga

  • Następstwo czasów w polszczyźnie

    16.04.2023
    16.04.2023

    Witam, miałbym pytanie odnośnie wydarzenia z przeszłość w trakcie choroby, gdy opisujemy stan w którym byliśmy kiedyś - jak zapisać takie zdanie:

    "I wiedzieliśmy, że nie możemy tego zmienić." czy "I wiedzieliśmy, że nie mogliśmy tego zmienić."

    Czy te zdania mówią o tym samym czy dla potkreślenia czasu przeszłego należy używać wszystkie czasowniki stosownie do czasu w tym wypadku "mogliśmy" zgadza się?

  • Wymowa i odmiana zapożyczeń francuskich

    15.04.2023
    15.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego według WSO PWN rzeczownik camembert, który przecież wymawiamy [kamãber], odmienia się jak koncert? Czy nie należałoby podać przy nim takiej samej odmiany jak w przypadku spolszczonego wariantu kamamber (oczywiście z zachowaniem właściwej ortografii)?


    Pozdrawiam serdecznie

    Wieloletni Czytelnik Poradni

  • kruchy – krusi

    14.04.2023
    14.04.2023

    Dzień dobry,

    przy dyskusji świątecznej wpadł mi taki problem językowy:

    Jak wygląda forma mnoga przymiotnika "kruchy"?

    Przykładowo: Ja jestem kruchy, Ty jesteś kruchy, razem jesteśmy....


    Pozdrawiam, Adam

  • jest – nie ma

    9.04.2023
    9.04.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o powód, dla którego różnymi czasownikami określamy to czy coś się gdzieś znajduje, czy też nie. Przykładami mogą być: „we wsi jest szkoła”, „tam jest pies” używające odmienionego czasownika "być", ale „we wsi nie ma szkoły”, „tam nie ma psa” z czasownikiem „mieć”.

  • Stopień wyższy przymiotnika niebezpieczny

    5.04.2023
    5.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Czy forma „bardziej niebezpieczny niż” jest poprawna? Na przykład: „On jest bardziej niebezpieczny, niż sądziłem’. Spotykam się z tą formą często, ale zastanawia mnie ona, bo przecież stopień wyższy to „niebezpieczniejszy”. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

  • Dzień z PTTK czy PTTK-iem?

    5.04.2023
    5.04.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie odmiana skrótowca PTTK. Według słownika ortograficznego i zasady, że skrótowce, które w wymowie zakończone są na akcentowane -a (jak SGH, AK), PTTK nie powinno się odmieniać. Natomiast w „Wielkim słowniku języka polskiego PAN” PTTK występuje jako część mowy nieodmienna lub odmienna (PTTK-u, PTTK-owi, PTTK-iem). Czy można korzystać z obu tych odmian?

    Agnieszka

  • obaj, obie, obydwaj i obydwie w celowniku

    31.03.2023
    31.03.2023

    Która z form jest poprawna podczas gdy zwracamy się do mężczyzn: „dziękuje wam obydwu/obu czy obojgu”?

    Jaka będzie poprawna forma w analogicznej sytuacji, kiedy zwracamy się do kobiet?

  • (z)jeść + biernik

    29.03.2023
    29.03.2023

    Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.

  • Kogo, czego nie ma? Roweru, ale: skutera

    25.03.2023
    25.03.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie odmiana słów rower oraz skuter w dopełniaczu. Z tego co udało mi się znaleźć, będzie to odpowienio „roweru” i „skutera”, czy jednak nie powinno być „skuteru”? Brzmi to nienaturalnie, ale byłoby w mysl zasady, że słowa obcego pochodzenia rodzaju męskiego w dopełniaczu mają literę -u, roweru, deseru, itp. Z jakiego powodu w tym wypadku mówimy „skutera”? Z góry dziękuję za pomoc.

  • Nazwisko Kulwiec

    24.03.2023
    24.03.2023

    Szanowni Państwo!

    Jak poprawnie odmieniać nazwisko „Kulwiec”? Zachowywać „e” tematowe w dopełniaczu czy nie? Będę wdzięczna za pomoc.


    Z pozdrowieniami

    Katarzyna

  • Gdynia-Cisowa

    17.03.2023
    17.03.2023

    Jak mówimy i piszemy poprawnie: Jadę do Gdyni Cisowy czy Jadę do Gdyni Cisowej?

  • Jego, jej, jego

    14.03.2023
    14.03.2023

    Szanowni Państwo,

    jak mamy on to możemy powiedzieć jego, jak mamy ona to możemy powiedzieć jej, a jak mamy ono... no właśnie, jak wtedy możemy powiedzieć? Proszę o odpowiedź w tej sprawię.

    Pozdrawiam

  • Tego jest pełno

    11.03.2023
    11.03.2023

    Dzień dobry,

    chciałem się zapytać czy w przypadku gdy mówimy o jakiejś grupie ludzi np. Romach (na tej podstawie wynikł spór, który sprowokował mnie do zapytania), czy mówienie o nich w formie bezosobowej np. „Tego jest pełno na dworcach”, jest formą dehumanizacji, czy jest zwyczajną wariancją zaimków, jaka występuje w języku polskim?

    Miłego dnia

  • ono w liczbie mnogiej

    9.03.2023
    9.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o 3 osobę liczby pojedynczej. Liczba mnoga od on to oni, liczba mnoga od ona to one, a od ono... no właśnie, jak utworzyć liczbę mnogą od ono? Onoe? Onoy? Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

  • Kiedy mnie, a kiedy mi

    7.03.2023
    7.03.2023

    Czy użycie zwrotu „Mi” na początku zdania jest poprawne? Sądzę, że powinno się mówić „Mnie się wydaje”, a nie „Mi się wydaje”. Czy mam rację?

  • Odmiana nazwiska męskiego Szybkie

    4.03.2023
    4.03.2023

    Szanowni Państwo,

    w mojej szkole uczy się młody człowiek, obdarzony urokliwym imieniem i nazwiskiem, a mianowicie: Franciszek Szybkie. Prosiłabym o informację w zakresie wzorca odmiany. Czy prawidłowo nasz Franciszek winien być zwany Szybkim, Szybkiem? A jego rodzice byliby państwem Szybkiemi? Szybkimi?

    Bylibyśmy bardzo wdzięczni za wskazówkę w tej kwestii.

  • Joe Doe
    2.03.2023
    19.03.2019
    Szanowni Państwo,
    jak należy odmieniać angielskie imię i nazwisko Joe Doe?

    Z poważaniem
    Anna Pachocka
  • „Mój Walor”

    1.03.2023
    1.03.2023

    Dzień dobry,

    chciałem poprosić o wskazanie właściwej formy dopełniacza dla nazwy własnej (produkt bankowy) „Mój Walor”.

    Wydaje się, że poprawnie powinno być „Mojego Waloru”, bo taka jest odmiana wyrazu walor traktowanego jako rzeczownik o rodzaju męskim, rzeczowym. Jednak prawda jest taka, że narzuca się wręcz odmiana pt. „Mojego Walora”, która byłaby odpowiednia, gdyby to był rzeczownik osobowy. Jak więc traktować nazwę własną jaka jest nazwa „Mój Walor”? :)

    Z góry dziękuję za pomoc


Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego