odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • jutro
    9.09.2002
    9.09.2002
    W księgarniach pojawiła się książka pt. Wszystkie jutra. Jak będzie brzmiał dopełniacz: Wszystkich jutr czy Wszystkich juter?
  • skrzat
    6.09.2002
    6.09.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Chciałabym prosić o rozwiązanie problemu deklinacji wyrazu skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Słownik Języka Polskiego PWN z 1985 r. pod red. prof. dr. M. Szymczaka podaje w bierniku jako poprawną formę skrzatów, podobnie jak Komputerowy słownik Multimedialny, natomiast Inny Słownik Języka Polskiego PWN z 2000 r. pod red. M. Bańko podaje formę skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Która forma i dlaczego jest poprawna?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Danuta Podgórska
  • z państwem…
    6.09.2002
    6.09.2002
    Jak odmienić nazwisko Osiński, np. w zdaniu: „Rozmawiałem z Państwem…”?
  • na dworze
    4.09.2002
    4.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy poprawnie mówi się np. „Zimno jest na dworze”, czy „Zimno jest na dworzu”? Chodzi oczywiście o użycie w znaczeniu 'za domem', 'na ulicy' itp.
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • mnie i mi
    3.09.2002
    3.09.2002
    Nie jestem pewna, kiedy należy używać formy mi, a kiedy mnie. Proszę o wytłumaczenie tej zasady oraz podanie przykładów.
  • liczba podwójna
    3.09.2002
    3.09.2002
    Jak tworzy się liczbę podwójną czasowników? Jakie końcówki? Interesują mnie wszystkie czasy (z zaprzeszłym włącznie), tryby i strony.
  • tę czy tą?
    2.09.2002
    2.09.2002
    Kiedy należy używać słowa , a kiedy ? Czy jest jakaś ogólna zasada na poprawne zastosowanie tych wyrazów? Które ze zdań jest poprawne: „Możesz podać mi tę książkę” czy „Możesz podać mi tą książkę”?
    PS. Bardzo proszę o odpowiedż na moje pytanie. Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • księgarnia
    30.08.2002
    30.08.2002
    Dzień dobry.
    Jak będzie brzmiała poprawna forma rzeczownika księgarnia użyta w dopełniaczu liczby mnogiej? Czy to będzie księgarni, czy księgarń?
    Z góry dziękując, pozdrawiam
    Mariusz Lekston.
  • tobie czy ci?
    27.08.2002
    27.08.2002
    Dzień dobry!
    W pracy zaczęliśmy się sprzeczać o to, która z poniższych form jest poprawna:
    - przesyłam Ci pozdrowienia
    - przesyłam Tobie pozdrowienia.
    Czy jest generalnie reguła, kiedy stosować należy które słówko?
    Pozdrawiam
    PT.
  • oglądnąć i lubić
    27.08.2002
    27.08.2002
    Drodzy Państwo!
    Uprzejmie proszę o odpowiedź na nurtujące mnie od długiego czasu pytania. Czy można używać słów: oglądnąć czy jednak lepiej obejrzeć, lubieją czy lubią? Wiem, że być może pytania są tendencyjne, ale zaczynam mieć wątpliwości, czy czasem nie poprawne???
    Z poważaniem Mariusz.
  • nazwy rosyjskich miejscowości zakończone na -oje
    26.08.2002
    26.08.2002
    Jak należy odmieniać następujące nazwy miejscowości: Pierwomajskoje, Znamienskoje i Miednoje?
  • magazynek
    7.08.2002
    7.08.2002
    Magazynka czy magazynku (D. lp.) – która forma jest poprawna? Jeśli poprawne są obie – proszę o uzasadnienie, dlaczego tak jest.
    Pozdrawiam.
  • imiesłów przysłówkowy uprzedni
    5.08.2002
    5.08.2002
    Moje pytanie dotyczy imiesłowów uprzednich: czy wszystkie czasowniki posiadają taki imiesłów (po dopisaniu do czasu przeszłego -wszy, -łszy)?
  • sandałki
    1.08.2002
    1.08.2002
    Szanowni Państwo!
    Mam problem z utworzeniem poprawnej formy rzeczownika sandałki: „Nie mam sandałek” czy „…sandałków”? Nie znalazłam odpowiedzi na moje pytanie w Słowniku poprawnej polszczyzny. Dziękuję,
    Sylwia Pokorska
  • nazwiska na -x
    31.07.2002
    31.07.2002
    Szanowni Państwo,
    Niestety nie znalazłam w słownikach odmiany nazwisk angielskich Knox i Marnix (w obu przypadkach x na końcu się czyta). Proszę o podanie poprawnej pisowni tych nazwisk w dopełniaczu, narzędniku i miejscowniku.
    Z poważaniem
    Izabela Mika
  • kłopoty z wołaczem
    29.07.2002
    29.07.2002
    Jak brzmi wołacz od rewolwerowca?
  • Poniec
    26.07.2002
    26.07.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Jak należy odmieniać nazwę miejscowości Poniec? Słownik PWN pod redakcją Prof. E. Polańskiego zaleca stosowanie odmiany Pońca, natomiast lokalna odmiana brzmi Ponieca. Tak też widnieje na stronach www tego miasta oraz innych dokumentach wydawanych przez władze miejskie. Która z tych form jest poprawna?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem,
    Anna Taźbierska
  • tost i tort
    24.07.2002
    24.07.2002
    Kupiłem ostatnio maszynkę do tostów, czyli toster. Jak poprosić:
    wariant 1) Tatusiu, zrobisz mi tost?
    wariant 2) Mamusiu, zrobisz mi tosta?
    Moja żona forsuje wariant 2, ja preferuje wariant 1, a dzieci mówią raz tak, raz tak, nie potrafimy tego rozstrzygnąć i jest z tego powodu „problem językowy” w domu.
    Spotkałem się też z odmianą słowa tort, która wydaje mi się kompletnie nieporawna: „Zosia kupiła torta”. Jak zatem prawidłowo używać słów tost i tort w podanych tu przykładach?
    Marek Prokop
  • nazwiska męskie w liczbie mnogiej
    24.07.2002
    24.07.2002
    Dzień dobry,
    Mam pewną wątpliwość, jak odmienić nazwisko Bujnowicz w liczbie pojedynczej i mnogiej. Proszę o wskazówkę, gdyż nie chciałabym popełnić gafy.
    Agnieszka
  • pilot
    22.07.2002
    22.07.2002
    Dlaczego pilot (urządzenie) ma niejednoznaczną odmianę w bierniku i dopełniaczu liczby pojedynczej? (Słownik ortograficzny PWN i Słownik poprawnej polszczyzny PWN podają, że: „B.=M. a. D”. Od czego to zależy? Kiedy B.=M., a kiedy B.=D.?).
    M. pilot
    D. pilota
    B. pilot/pilota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego