odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • FINA

    14.02.2023
    14.02.2023

    Dzień dobry, jestem pracownikiem państwowej instytucji kulturalnej, Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego. Chciałem się dopytać o prawidłową pisownię skrótu nazwy tej instytucji w wersji podlegającej odmianie, a więc gdy skrót FINA w naszym tekście chcemy odmienić.

    A więc 1. FINA 2. FIN-y 3. FIN-ie 4. FIN-ę 5. FIN-ą 6. o FIN-ie 7. FIN-o - w ten sposób? Czy jeszcze jakoś inaczej?

    Będę bardzo wdzięczny za doprecyzowanie.

    Pozdrawiam serdecznie

    Piotr Kowalczyk

  • Osobliwa końcówka -e

    10.02.2023
    10.02.2023

    Dzień dobry,

    większość rzeczowników kończących się na -s otrzymuje w liczbie mnogiej końcówkę -y. Wyjątkiem od tej reguły wydają się rzeczowniki pochodzenia francuskiego (seans, konwenans, awans). Czy jest tego jakieś wytłumaczenie? Skąd się bierze ta nieregularność?

    Pozdrawiam

  • Lwu-Starowiczowi albo Lwowi-Starowiczowi

    8.02.2023
    8.02.2023

    Szanowni Państwo,

    dużo zawdzięczamy profesorowi Zbigniewowi Lwu-Starowiczowi czy może Lwowi-Starowiczowi?

    Z poważaniem

    Bartłomiej

  • w Łągu

    6.02.2023
    6.02.2023

    Mam pytanie o wieś borowiacką Łąg. Jak się poprawnie odmienia? Mieszkam w Łęgu, czy w Łągu?

    Pozdrawiam

    Sławek

  • Nazwisko męskie Senko

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dobry wieczór,

    jak należy odmieniać nazwisko Senko? Zgodnie z zasadami po głosce twardej należy stosować deklinację żeńską, jednak głoska „ń” nadaje wymowie pewną miękkość, w związku z czym deklinacja męska wydaje mi się bardziej naturalna. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Za odpowiedź z góry dziękuję

  • Via Carpatia

    31.01.2023
    31.01.2023

    Dzień dobry. Czy nazwa własna - jak rozumiem, łacińska - trasy "Via Carpatia" powinna być odmieniana przez polskie przypadki? Spotykam się dodatkowow z sytuacjami, gdy samo słowo "via" pozostaje nieodmienne, natomiast druga część tej nazwy jest deklinowana po polsku - z czego powstaje np. taka konstrukcja w dopełniaczu: "budowa Via Carpatii". A czemu w takim razie nie "Vii Carpatii"? Albo formy nieodmiennej w obu słowach? Dziękuję za pomoc, T. Ch.

  • Odmiana nazw niemieckich miast z członem -heim

    29.01.2023
    29.01.2023

    Dzień dobry.

    Mam pytanie odnośnie do odmiany nazw miejscowości zakończonych na -heim. Czy są one odmienne? Bo o ile najczęściej widzę formę „w Mannheimie”, „Jadę do Mannheimu”, to „w Hildesheimie” jest rzadkością (i mówi się np. „Katedra w Hildesheim”). Czy nazwy Mannheim, Hildesheim lub Mühlheim am Main należy odmieniać?

    Dziękuję.

  • Para aspektowa wynieść – wynosić

    20.01.2023
    20.01.2023

    Dzień dobry.

    Która forma czasownika „wynosić” jest poprawna:

    „Suma składek zdrowotnych wypłacona w roku 2021 wyniosła/wynosiła 1500,00 zł”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Katarzyna

  • Banaszek i Banaszak

    16.01.2023
    16.01.2023

    Dzień dobry,

    mamy tu gorącą dyskusję. Pytanie: jak będzie wyglądać odmiana przez przypadki tych dwóch nazwisk: Banaszek i Banaszak? Czy jest taka sama czy różna i dlaczego?

    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie

    Paulina Kotkowska

  • zapraszamy do BAT-a czy do BAT-u

    15.01.2023
    15.01.2023

    Dzień dobry,

    moje pytanie: jak odmieniać nazwę firmy, która jest skrótem od nazwiska i imion właścicieli „BAT” (B.... Andrzej Tadeusz)? Czy zapraszam klienta do BAT-a czy do BAT-u? Z góry dziękuję.

  • Sukowy

    11.01.2023
    11.01.2023

    Jak właściwie powinno się odmieniać nazwę miejscowości Sukowy (miejscowość na Kujawach niedaleko Kruszwicy i Strzelna)? Powinno się pisać i mówić w Sukowach, czy też Sukowych? Jadę do Sukowych, czy też do Suków?

  • Świlcza

    7.01.2023
    7.01.2023

    Witam,

    proszę o pomoc z odmianą słowa Świlcza. Jest to nazwa miejscowości na Podkarpaciu.

    Czy „Jadę przez Świlczę”, a może „Jadę przez Świlczą”?

    Która wersja jest poprawna?

    Dziękuję.

  • de Tocqueville

    7.01.2023
    7.01.2023

    Szanowni Państwo,

    jak należy odmieniać nazwisko Tocqueville? Czy w narzędniku powinno być Tocqueville'm (https://sjp.pwn.pl/szukaj/Tocqueville.html, dostęp 1.11.2022), czy Tocqueville'em (Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, 2010)?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelniczka

  • Modus

    2.01.2023
    2.01.2023

    Czy modus jest rodzaju męskiego czy nijakiego? To twój czy twoje modus operandi?

    Z góry dziękuję


  • Aspekt czasownika i typografia

    29.12.2022
    29.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o odpowiedź, która forma czasownika „wynosić” jest użyta poprawnie:

    Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne potrącona ze świadczenia w 2021 roku wyniosła/wynosiła 1.200,00 zł.

    Proszę również o wskazanie błędu, który mogłam popełnić pisząc ten mejl. Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam


  • Mies van der Rohe

    28.12.2022
    28.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o poradę: jak odmieniać prawidłowo nazwisko Mies van der Rohe? Czy odmieniać tylko: Mies, Miesa itd pozostawiając resztę bez odmiany? Czy też odmieniać razem z członem van der Rohe: Mies van der Rohe, Miesa van der Rohego itd.

    Gabriela Żelewska

  • Goya

    25.12.2022
    25.12.2022

    Szanowni Państwo,

    proszę o wyjaśnienie, czy dopuszczalna jest odmiana nazwy „Goya” w sposób odmienny niż w przypadku nazwiska znanego malarza? Mam na myśli zastosowanie tu reguły dotyczącej obcych nieprzyswojonych imion, wtedy w dopełniaczu i miejscowniku ta nazwa przybrałaby postać „Goyi” zamiast „Goi”.

    Łączę pozdrowienia

    Czytelnik


  • pięćdziesiąci

    23.12.2022
    23.12.2022

    Szanowni Państwo,

    od jakiegoś czasu próbuję znaleźć odpowiedź na pewne nurtujące mnie pytanie. Jaka jest poprawna forma wyrazu: pięćdziesiąci czy pięćdziecięci? Chciałbym użyć to słowo w kontekście: „Ja jestem pięćdziesiąty, a oni są pięćdziesiąci/ęci pierwsi”.

    Z wyrazami szacunku

    Nikodem

  • manhwa i manhua

    21.12.2022
    21.12.2022

    Witam, chciałbym zapytać o to, jaka powinna być deklinacja słowa, które jest homonimem oznaczającym kolejno koreańskie (pisane przez w) i chińskie (pisane przez u) komiksy, gdyż ich końcówki nie są dla języka polskiego typowe? Kolejno manhwa i manhua. Problem widzę zwłaszcza z celownikiem, miejscownikiem, a także z liczbą mnogą.

  • Rodzaj ONZ

    20.12.2022
    20.12.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o rodzaj czasownika po angielskich skrótowcach. Czy powinniśmy na przykład mówić i pisać „ONZ ogłosiła”? Czy rodzaj skrótowca zależy od jego polskiego tłumaczenia?

    Pozdrawiam serdecznie

    Marcin

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego