pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • pisownia spółgłosek miękkich
    25.10.2006
    25.10.2006
    Witam serdecznie!
    Czy istnieją jakieś zasady pisowni spółgłosek miękkich? Jak wyjaśnić dziecku, kiedy piszemy spółgłoskę miękką, a kiedy zmiękczamy spółgłoskę przez i?
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • mikologia i fykologia
    24.10.2006
    24.10.2006
    Witam Szanownych Ekspertów!
    Uprzejmie proszę o podanie treści zasady (o ile takowa istnieje) używania bądź nieużywania określonych samogłosek po określonych spółgłoskach. W myśl takiej zasady niepoprawne byłyby nazwy: mykologia, fykologia, tymczasem poprawne byłyby: mikologia, fikologia.
    Łącze ukłony,
    Grzegorz Wojtczak
    (zdesperowany my/mikolog)
  • mickiewiczowski czy Mickiewiczowski?
    20.10.2006
    20.10.2006
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy pisowni przymiotników pochodzących od nazwisk. Jaka jest prawidłowa pisownia: Mickiewiczowski czy mickiewiczowski? Jeśli obie, to od czego zależy poprawność każdej z form?
    Pozdrawiam
    Ewa W-M
  • geometria riemannowska, krzywa gaussowska
    20.10.2006
    20.10.2006
    Jak zapisywać pojęcia naukowe, w których nazwie pojawia się przymiotnik od nazwisk uczonych (np. geometria R/riemannowska, krzywa G/gaussowska)? Czy istnieje jakaś ogólna reguła, czy należy np. znać historię i wiedzieć, że dane pojęcie wprowadził uczony, do którego nawiązuje nazwa?
  • pęseta, ale pensetnik
    16.10.2006
    16.10.2006
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego pisze się pęseta albo pinceta, ale nazwę ryby, pochodzącą od kształtu pęsety, piszemy pensetnik (zob. na przykład http://www.akwarium.gdynia.pl/karty/forcipiger.htm)?
  • tytuły ksiąg biblijnych
    12.10.2006
    12.10.2006
    Szanowni Państwo,
    jaka jest zasada pisowni tytułów listów apostolskich – wszystkie człony zapisujemy wielkimi literami (por. Księga Rodzaju, Pieśń nad Pieśniami), czy tylko pierwszy człon? A więc: Drugi List św. Pawła (Świętego Pawła) do Koryntian czy Drugi list św. Pawła (Świętego Pawła) do Koryntian? (Zapisałem Święty Paweł/św. Paweł zgodnie z zaleceniem RJP).
    Dziękuję i pozdrawiam
    M.M.
  • nazwy instytucji
    12.10.2006
    12.10.2006
    Drodzy Eksperci,
    zastanawia mnie, co zrobić w takich sytuacjach: bielski Miejski Zakład Komunikacyjny, gdańska Szkoła Podstawowa nr 2 im. św. Anny, sosnowiecki Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. św. Barbary – pisać wszystkie człony małymi literami czy tak jak wyżej? W przypadku zapisów bielski szpital pediatryczny, Szpital Pediatryczny w Bielsku-Białej (szpital pediatryczny w Bielsku-Białej) sprawa jest oczywista, w przykładach na początku listu – niekoniecznie.
    Dziękuję
    Michał M.
  • okamgnienie
    12.10.2006
    12.10.2006
    Dzień dobry!
    Proszę mi odpowiedzieć, od kiedy okamgnienie piszemy łącznie i czy można również napisać mgnienieoka.
    Przemysław Przystupa
  • instruktaż i instruktarz
    10.10.2006
    10.10.2006
    Witam,
    chciałbym zapytać o pisownię słowa instruktarz: czy poprawnie jest przez rz, czy przez ż?
  • nie z rzeczownikami
    10.10.2006
    10.10.2006
    „Niewykonanie nałożonego obowiązku w terminie…” itp. Tego rodzaju teksty piszę codziennie w biurze. Wszyscy koledzy piszą rozdzielnie: nie wykonanie. Słownik nakazuje pisać łącznie, ale czy to dotyczy także rzeczowników odsłownych i to jeszcze z dopełnieniem i okolicznikiem?
  • rożen
    10.10.2006
    10.10.2006
    Dzień dobry,
    ja mam proste pytanie, na które jednak nie znam odpowiedzi, a mianowicie, czy mówi się rożen, czy rożno? Bo nastapiły nieporozumienia w związku z tym wyrazem z moją narzeczoną. Dziękuje za odpowiedź, która ewentualnie uzyskam.
  • skróty Incoterms
    5.10.2006
    5.10.2006
    Dziwi mnie (i nie tylko mnie) sposób notacji formuł Incoterms w słownikach. Oto USJP PWN 2006 i WSO PWN 2006 podają: fob, fas, cif (razem z odmianą). Tymczasem w literaturze specjalistycznej funkcjonują tylko zapisy wielkimi literami: FOB, FAS, CIF (tak jak podaje oficjalnie te formuły ICC). Jeśli nawet znajdzie się jakieś wytłumaczenie takiej notacji (potoczna?, ale gdzie używana?), no to wciąż brak tej podstawowej.
    Pozdrawiam
  • rasy królików
    5.10.2006
    5.10.2006
    Dzień dobry,
    chciałbym zapytać o pisownię nazw ras królików w fachowej broszurze – rasa Rex, Castorex, np. okrywa włosowa królików rasy Rex, wymogi dla królików reksów – chodzi mi o wielkie i małe litery, x i ks. Dziękuję, pozdrawiam.
    Marta
  • Gwiazdka i Sylwester
    3.10.2006
    3.10.2006
    Jaka jest poprawna pisownia słów: sylwester (jako zabawa sylwestrowa, ostatni wieczór w roku) i gwiazdka (w znaczeniu: dostać coś na gwiazdkę)? Słownik ortograficzny nakazuje pisownię małą literą, natomiast uzus moim zdaniem jest inny.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • skróty
    28.09.2006
    28.09.2006
    Szanowni Państwo,
    dlaczego po skrócie agd. jest kropka, a po rtv już nie? Poza tym zastanawia mnie, jaki jest poprawny skrót od metra kwadratowego: mkw. (jak podaje słownik) czy m kw. (jaki spotykamy w poradni)?
    Dziękuję i pozdrawiam całą Redakcję
    Michał M.
  • zwroty obcojęzyczne
    26.09.2006
    26.09.2006
    Dzień dobry!
    Czy używanie łacinskich zwrotów jest niezgodne z polską ortografią (np. de gustibus non est disputandum)? I ogólnie, jak używanie obcojęzycznych zwrotów ma się do polskiej ortografii?
  • skróty i nie tylko
    22.09.2006
    22.09.2006
    Drodzy Eksperci,
    czy poprawne są poniższe zapisy: Biblioteka xx. Czartoryskich (a. Biblioteka Książąt Czartoryskich), cyrylo-metodejski (związany z Cyrylem i Metodym, ale cyrylometodianizm – prąd), urząd rzecznika praw obywatelskich (stanowisko) i Urząd RPO (instytucja)?
    Bardzo dziękuję
    Michał M.
    PS. Jakie skróty są poprawne: sg, pl, sg., pl., lp, lm, lp., lm., l.poj., l.mn., lpoj, lmn? W użyciu są niemal wszystkie.
  • rubryki tabel
    20.09.2006
    20.09.2006
    Pisząc różnego rodzaju plany w formie tabelarycznej, mam wątpliwości, czy rozpoczynając wpis w poszczególnych rubrykach, powinienem przestrzegać zasady rozpoczynania od wielkich liter. Jeśli tak, to czy tak samo powinienem uczynić ze skrótem typu kmdr, mjr (Kmdr, Mjr)? Czy rozpoczęcie wpisu w rubryce tabeli małą literą to błąd ortograficzny? Pozdrawiam,
    Grzegorz Chomicz
  • temat lekcji
    20.09.2006
    20.09.2006
    Dzień dobry,
    mam takie pytanie: czy po temacie lekcji stawiamy kropkę, czy tak jak w tytułach ją pomijamy? Znalazłem tylko informacje o tytułach, natomiast nie jestem pewien, jak traktować temat lekcyjny? W praktyce to różnie bywa. Dziękuję,
    K.Frazel
  • -nczy czy -ńczy?
    20.09.2006
    20.09.2006
    Chciałbym zapytać o pisownię przymiotników pojedynczy i opiekuńczy. Dlaczego nie pisze się tego pierwszego przez ń, jak szeregu podobnych wyrazów? (W przypadku wyrazów pospieszny i pośpieszny jest oboczność). Jak długa jest tradycja tej pisowni, a jaka jest rzeczywistość fonetyczna? Znalazłem tylko jeden wyraz kończący się tak samo – słonczy (od nazwy ptaka drapieżnego – słonki). Jakie jest uzasadnienie pisowni końcówek -nczy i -ńczy i dlaczego nie można ich zastąpić jedną?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego