pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • jakiś tam
    10.05.2004
    10.05.2004
    Która pisownia jest poprawna: jakiśtam? jakiś-tam? jakiś tam? Jaka zasada o tym decyduje?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ula Ruzik
  • Łódź Łagiewniki
    10.05.2004
    10.05.2004
    Jak powinno się zapisać nazwę Łódź Łagiewniki? Zgodnie z zasadą chyba bez łącznika, ale częściej spotykam zapisy z łącznikiem. Dziękuję za odpowiedź.
  • wolno czy trzeba?
    22.04.2004
    22.04.2004
    Szanowni Państwo!
    W jednej z nazapek czytamy: „Rada Języka Polskiego wprowadziła […] zasadę, że wszystkie imiesłowy przymiotnikowe z cząstką nie WOLNO [wyróżn. moje – J.B.] pisać łącznie, bez względu na ich znaczenie”. Tymczasem RJP w Uchwale ort. nr 1, a za nią Nowy słownik ort. PWN, uznaje pisownię łączną za WZORCOWĄ – a świadomą pisownię rozdzielną jedynie DOPUSZCZA.
    Którego zalecenia ma przestrzegać korektor?
    Pozdrawiam,
    J. B.
  • pisownia dat
    31.03.2004
    31.03.2004
    Szanowni Państwo,
    Zwrócono mi uwagę, że niepoprawnie zapisuję daty, wpisując miesiąc cyfrą rzymską i rozdzielając cyfry kropką. Tymczasem zapis taki był stosowany w mojej rodzinie od lat, jeszcze przez mojego śp. Dziadka, kształconego w przedwojennych szkołach. Czy stosowany przeze mnie zapis jest rzeczywiście niepoprawny, czy raczej rzadziej spotykany lub może archaiczny? Przyznam, że ciężko byłoby mi przyzwyczaić się do rozdzielania dat spacją.
    Z poważaniem,
    Łukasz Kozicki
  • nazwy serów
    23.03.2004
    23.03.2004
    Czy do serów można zastosować zasady ortograficzne dotyczące pisowni dużą i małą literą, a konkretnie w jakich sytuacjach można pisać nazwy serów dużą literą, np. gouda mascarpone, Ile de France (czy: ile de France?), Beaufort d’Hiver (czy: beaufort d’hiver?), La Cancoyotte? Nie jestem pewna, kiedy mowa o nazwach, kiedy o typach (?), markach (?), jednak w oficjalnych dokumentach dość często ostatnio spotykam się z pisownią dużą literą (np. w dokumentach unijnych określających dopłaty do serów).
  • Dwór w Skrzynkach
    5.03.2004
    5.03.2004
    Mam mały problem ze zredagowaniem zaproszenia ślubnego, a mianowicie wybrania poprawnej formy. Dotyczy to następującego sformułowania: „Mamy zaszczyt zaprosić na przyjęcie weselne, które odbędzie się…” (i tu pojawia się problem):
    …na Dworze w Skrzynkach?
    …we Dworze w Skrzynkach?
    …na skrzyneckim Dworku?
    …w skrzyneckim Dworku?
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Z poważaniem
    Rafał Fiksek
  • i na końcu wiersza
    4.03.2004
    4.03.2004
    Czy błędem jest pozostawianie i na końcu wersu?
  • nie z przymiotnikami
    11.02.2004
    11.02.2004
    W podręczniku do języka polskiego był kiedyś reportaż pt. „Rolnik rolnikowi nie równy”. W późniejszych wydaniach zapisano nierówny. Słownik Taszyckiego i Jodłowskiego zaleca, by z przymiotnikami w funkcji orzecznika nie pisać rozdzielnie. Czy zasada ta nadal obowiązuje?
    Proszę o wyjaśnienie i o garść przykładów.
    Halina Mastalska
  • alfabety niełacińskie w polskim zapisie

    5.02.2004
    5.02.2004

    Szanowni Państwo,

    zwracam się do Państwa z prośbą o radę. Czy można gdzieś (najlepiej w Internecie) znaleźć reguły dotyczące zapisu polskiego (ewent. korzystającego z alfabetu łacińskiego) nazw, nazwisk i innych wyrażeń pochodzących z języków orientalnych i egzotycznych oraz języków używających azbuki?

    Dziękuję bardzo i pozdrawiam.

    Ireneusz Hyrnik

    WN PWN

  • sm. czy s.m.?
    13.01.2004
    13.01.2004
    Sucha masa – jak to prawidłowo zapisać w skrócie – s.m., sm, sm.?
  • przysłówek z przymiotnikiem
    13.01.2004
    13.01.2004
    Dni stają się mało słoneczne, czy małosłoneczne?
  • karate…
    13.01.2004
    13.01.2004
    Jak wiadomo, nazwy sportów walki piszemy małą literą: boks, dżudo, karate itd. Jak powinno się pisać nazwę stylu, odmiany poszczególnej dyscypliny? Wielką literą (Karate Shotokan, Kyokushin, Seitedo, Oyama) czy małą? Czy można stosować w odniesieniu do tych stylów następujące skróty: KS, KK, MT itd., jak w np. w przypadku science fiction – SF?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam cały zespół redakcyjny! Szczęśliwego Nowego Roku!
  • skróty nazw sędziów
    22.12.2003
    22.12.2003
    Czy skrót SSR – 'sędzia sądu (Sądu?) rejonowego (Rejonowego?)' i inne podobne (SSO, SSN) są poprawne? W praktyce sądowej stawia się je przed nazwiskami sędziów, zwłaszcza w rubrum orzeczenia, ale również w innych pismach urzędowych.
    Czy należy je pisać wielkimi literami i bez kropek? Nie spotkałem się z innym zapisem, a jednak mam wątpliwości, czy wyżej wymienione i powszechnie używane skróty są poprawne.
    Pozdrawiam,
    Michał Grześkowiak
  • pół+elf
    17.12.2003
    17.12.2003
    Witam Szanowną Redakcję!
    Przedrostek pół piszemy razem czy oddzielnie, np. półelf?
    Pozdrawiam.
  • biała księga
    12.12.2003
    12.12.2003
    Jak pisać wyrażenie biała księga (rodzaj dokumentów przygotowywanych przez Komisję Europejską, dotyczących określonej dziedziny): biała księga, „biała księga”, Biała Księga (to najczęściej spotykana pisownia, która wydaje mi się kalką z ang.)?
  • super+walkie-talkie
    11.12.2003
    11.12.2003
    Czy łączna pisownia przedrostka super jest regułą bezwzględną? Mam na myśli trochę nietypową sytuację, czyli zapisanie tego przedrostka z rzeczownikiem walkie-talkie (rodzaj prostego radiotelefonu). Według mnie w tym przypadku pisownia łączna (superwalkie-talkie) wygląda nieco nienaturalnie – można odnieść wrażenie, że przedrostek odnosi się tylko do pierwszego członu rzeczownika.

    Pozdrawiam,
    Krzysztof Czajka
  • przedziały liczbowe
    10.12.2003
    10.12.2003
    Szanowni Państwo!
    Jak powinno się pisać: 2 cm – 6 cm czy 2-6 cm?
    Dziękuję
    Magdalena Zięba
  • nazwy własne
    9.12.2003
    9.12.2003
    Jakie nazwy własne piszemy wielką, a jakie małą literą? Czy są nazwy własne pisane małą literą? Jeśli tak, to jakie?
    Proszę o szybką odpowiedź. Dziękuję.
  • minisłownik
    9.12.2003
    9.12.2003
    Opracowałem książkę-poradnik sztuki fotografowania. Wzbogaciłem ją o słowniczek terminów fotograficznych. Nazwałem go „Minisłownikiem fotoamatora”.
    Raptem komputerowy poprawiacz błędów każe mi rozdzielić słowo minisłownik na dwie części, co mi zupełnie „nie gra”. Co wybrać? Ja twardo optuję za minisłownikiem. Słownik opracowany przez fachowców podpowiada mi pisownię rozdzielną…
    Łączę wyrazy szacunku,
    Włodzimierz Barchacz
  • nazwy stanowisk
    20.10.2003
    20.10.2003
    Witam!
    Jestem od niedawna wykonawcą stempli. Proszę o wyjaśnienie następujących kwestii:
    1. Jaką literą – dużą czy małą – należy pisać nazwy stanowisk na pieczątkach, np. prezes zarządu czy Prezes Zarządu, czy może prezes Zarządu (Jan Kowalski)? Podobnie kierownik Działu Logistyki czy Kierownik…? Skład rządu RP na stronach w necie jest pisany małymi literami, np. minister edukacji narodowej Krystyna Łybacka. Czy tak samo powinny wyglądać pieczęcie? Trudno mówić tu o formie grzecznościowej, wszak posiadacz takiego stanowiska zawsze, pieczętując pisma, zwraca się do osób trzecich. Czy jest jakaś reguła, która określa pisanie nazw stanowisk w wypadku pieczątek imiennych?
    2. Czy jest dopuszczalne pisanie powyższych nazw literami wielkimi np. PREZES Jan Kowalski?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego