pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • karate…
    13.01.2004
    13.01.2004
    Jak wiadomo, nazwy sportów walki piszemy małą literą: boks, dżudo, karate itd. Jak powinno się pisać nazwę stylu, odmiany poszczególnej dyscypliny? Wielką literą (Karate Shotokan, Kyokushin, Seitedo, Oyama) czy małą? Czy można stosować w odniesieniu do tych stylów następujące skróty: KS, KK, MT itd., jak w np. w przypadku science fiction – SF?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam cały zespół redakcyjny! Szczęśliwego Nowego Roku!
  • skróty nazw sędziów
    22.12.2003
    22.12.2003
    Czy skrót SSR – 'sędzia sądu (Sądu?) rejonowego (Rejonowego?)' i inne podobne (SSO, SSN) są poprawne? W praktyce sądowej stawia się je przed nazwiskami sędziów, zwłaszcza w rubrum orzeczenia, ale również w innych pismach urzędowych.
    Czy należy je pisać wielkimi literami i bez kropek? Nie spotkałem się z innym zapisem, a jednak mam wątpliwości, czy wyżej wymienione i powszechnie używane skróty są poprawne.
    Pozdrawiam,
    Michał Grześkowiak
  • pół+elf
    17.12.2003
    17.12.2003
    Witam Szanowną Redakcję!
    Przedrostek pół piszemy razem czy oddzielnie, np. półelf?
    Pozdrawiam.
  • biała księga
    12.12.2003
    12.12.2003
    Jak pisać wyrażenie biała księga (rodzaj dokumentów przygotowywanych przez Komisję Europejską, dotyczących określonej dziedziny): biała księga, „biała księga”, Biała Księga (to najczęściej spotykana pisownia, która wydaje mi się kalką z ang.)?
  • super+walkie-talkie
    11.12.2003
    11.12.2003
    Czy łączna pisownia przedrostka super jest regułą bezwzględną? Mam na myśli trochę nietypową sytuację, czyli zapisanie tego przedrostka z rzeczownikiem walkie-talkie (rodzaj prostego radiotelefonu). Według mnie w tym przypadku pisownia łączna (superwalkie-talkie) wygląda nieco nienaturalnie – można odnieść wrażenie, że przedrostek odnosi się tylko do pierwszego członu rzeczownika.

    Pozdrawiam,
    Krzysztof Czajka
  • przedziały liczbowe
    10.12.2003
    10.12.2003
    Szanowni Państwo!
    Jak powinno się pisać: 2 cm – 6 cm czy 2-6 cm?
    Dziękuję
    Magdalena Zięba
  • nazwy własne
    9.12.2003
    9.12.2003
    Jakie nazwy własne piszemy wielką, a jakie małą literą? Czy są nazwy własne pisane małą literą? Jeśli tak, to jakie?
    Proszę o szybką odpowiedź. Dziękuję.
  • minisłownik
    9.12.2003
    9.12.2003
    Opracowałem książkę-poradnik sztuki fotografowania. Wzbogaciłem ją o słowniczek terminów fotograficznych. Nazwałem go „Minisłownikiem fotoamatora”.
    Raptem komputerowy poprawiacz błędów każe mi rozdzielić słowo minisłownik na dwie części, co mi zupełnie „nie gra”. Co wybrać? Ja twardo optuję za minisłownikiem. Słownik opracowany przez fachowców podpowiada mi pisownię rozdzielną…
    Łączę wyrazy szacunku,
    Włodzimierz Barchacz
  • nazwy stanowisk
    20.10.2003
    20.10.2003
    Witam!
    Jestem od niedawna wykonawcą stempli. Proszę o wyjaśnienie następujących kwestii:
    1. Jaką literą – dużą czy małą – należy pisać nazwy stanowisk na pieczątkach, np. prezes zarządu czy Prezes Zarządu, czy może prezes Zarządu (Jan Kowalski)? Podobnie kierownik Działu Logistyki czy Kierownik…? Skład rządu RP na stronach w necie jest pisany małymi literami, np. minister edukacji narodowej Krystyna Łybacka. Czy tak samo powinny wyglądać pieczęcie? Trudno mówić tu o formie grzecznościowej, wszak posiadacz takiego stanowiska zawsze, pieczętując pisma, zwraca się do osób trzecich. Czy jest jakaś reguła, która określa pisanie nazw stanowisk w wypadku pieczątek imiennych?
    2. Czy jest dopuszczalne pisanie powyższych nazw literami wielkimi np. PREZES Jan Kowalski?
  • nazwy stanowisk i urzędów
    20.10.2003
    20.10.2003
    Szanowni Państwo!
    Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
    Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
    Pozdrawiam serdecznie
    Wioletta Wichrowska
  • marki i produkty
    16.10.2003
    16.10.2003
    Szanowni Państwo!
    Czy rzeczywiście nazwy samolotów powinienem zapisywać małą literą? W gruncie rzeczy są to nazwy własne, te samoloty tak własnie się nazywają, zwłaszcza jeśli precyzujemy ich typy, modele, np.: Boeing-747, Caravelle-70, Tu-134, Ił-62. No właśnie, a co z tymi skrótowcami (Ił, Tu), czy też powinny być zapisywane małą literą: ił, tu?
    Z góry bardzo uprzejmie dziękuję za odpowiedź i poświęcony mi czas.
    Z wyrazami szacunku,
    Marek Stokowski
  • mini skate park
    16.10.2003
    16.10.2003
    Dzień dobry,
    Chciałabym zapytać o pisownię wyrażenia mini skate park. Skate park, wg źródeł, z których korzystałam, piszemy oddzielnie, natomiast mam problem z przedrostkiem mini – razem czy oddzialnie z wyrazem skate?
    Jeśli mogę, to bardzo proszę o jak najszybszą odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Agnieszka Chwiłka-Florek
  • nazwy utworów muzycznych
    6.10.2003
    6.10.2003
    Jakie zasady rządzą pisownią nazw utworów muzycznych? Piszemy wszystkie człony nazwy wielką literą czy tylko pierwszy?
  • Jak pisać nazwy ulic?
    3.10.2003
    3.10.2003
    Proszę wyjaśnić, w jaki sposób należy napisać słowo ul. na tablicy z nazwą ulicy: „ul. Słowackiego” czy „Ul. Słowackiego”?
    Z poważaniem,
    Emilia Guza
  • Europa Środkowo-Wschodnia
    2.10.2003
    2.10.2003
    Jak napisać poprawnie: Europa Środkowo-Wschodnia czy Europa Środkowowschodnia?
    Dziękuję,
    A. Golecka
  • nazwy leków
    2.10.2003
    2.10.2003
    Mam problem związany z pisownią nazw leków – dużą czy małą literą. Popularna aspiryna nie wzbudza żadnych wątpliwości, ale co z RAPHACHOLINEM, AZUCALENEM, CHOLEGRANEM, VALIDOLEM i innymi tego typu. Wiem, że nazwy wytworów przemysłowych, używane jako nazwy pospolite, pisze się małą literą. Nie potrafię jednak określić, czy np. VALIDOL można zaliczyć do tej kategorii.
    Pozdrawiam
    Mariola Osajda-Matczak
  • złożenia przymiotnikowe
    1.10.2003
    1.10.2003
    Witam!
    Bardzo proszę o radę dotyczącą pisowni: czy należy pisać na poziomie krytycznoliterackim czy na poziomie krytyczno-literackim?
    Pozdrawiam
    J.F.
  • nazwy sakramentów
    1.10.2003
    1.10.2003
    Witam,
    chciałam zapytać o pisownię dużych i małych liter w nazwach sakramentów: Sakrament pokuty, sakrament pokuty czy Sakrament Pokuty; Pierwsza Komunia, Pierwsza komunia czy pierwsza komunia?
    Dziękuję za pomoc.
  • biznes i biznes-
    30.09.2003
    30.09.2003
    W internecie często natrafiam na giełdy ofert biznesowych, czyli inaczej biznes ofert. Jak należy pisać:
    - biznes oferta?
    - biznesoferta?
    - biznes-oferta?
    Spotkałem się z każdym z tych zapisów…
  • szybko+schnący
    30.09.2003
    30.09.2003
    Witam!
    Chciałbym zapytać, która wersja jest poprawna: „Pomalowałem płot farbą szybko schnącą” czy „Pomalowałem płot farbą szybkoschnącą”. Co prawda, jeśli zajrzy się do słownika, to istnieje tam tylko zapis szybko schnący. Jednakże, skoro jest stal szybkotnąca, to czemu farba ma być szybko schnąca?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego