pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Restauracja „Jagnię na Winie”

    18.02.2023
    18.02.2023

    "jagnię na winie" czy "jagnie na winie" to ma być nazwa i szyld na budynku naszej restauracji. Która wersja jest prawidłowa ?


    Pozdrawiam Jan

  • salmonelloza

    17.02.2023
    17.02.2023

    Witam,

    jak poprawnie powinno się pisać nazwę choroby wywołanej przez bakterie pałeczki Salmonella, wg wielu źródeł najstarszych ale i obecnych nazwa ta brzmi SALMONELOZA pisane przez jedno L, natomiast często spotyka się również pisownię SALMONELLOZA pisane przez dwa L (identycznie jak nazwa łacińska bakterii wg nomenklatury mikrobiologicznej).

    Która forma jest zatem właściwa. A może obie formy można stosować?

  • nieważne

    17.02.2023
    17.02.2023

    Czy oddzielny zapis zwrotu „nie ważne” jest poprawny w przypadku następującego zdania: „Nie ważne, czy sprzedajesz czy wynajmujesz nieruchomość, chwytliwy tytuł, wyczerpujący opis, a przede wszystkim atrakcyjne zdjęcia, to Twój must-have”.

    Pozdrawiam

  • FINA

    14.02.2023
    14.02.2023

    Dzień dobry, jestem pracownikiem państwowej instytucji kulturalnej, Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego. Chciałem się dopytać o prawidłową pisownię skrótu nazwy tej instytucji w wersji podlegającej odmianie, a więc gdy skrót FINA w naszym tekście chcemy odmienić.

    A więc 1. FINA 2. FIN-y 3. FIN-ie 4. FIN-ę 5. FIN-ą 6. o FIN-ie 7. FIN-o - w ten sposób? Czy jeszcze jakoś inaczej?

    Będę bardzo wdzięczny za doprecyzowanie.

    Pozdrawiam serdecznie

    Piotr Kowalczyk

  • Nazwy osób, do których się zwracamy w listach

    9.02.2023
    9.02.2023

    Dzień dobry,

    nurtuje mnie kwestia pisowni zaimków osobowych i dzierżawczych. Czy zawsze należy pisać je wielką literą, gdy zwracamy się do adresata listu/e-maila? Wydaje mi się, że gdy zwracamy się na przykład do osoby, która wyrządziła nam krzywdę, to nie jesteśmy zobowiązani do zachowania formy grzecznościowej. Napisałabym zatem „Życzę ci, kanalio, by spotkała cię podobna przykrość”, ale nie jestem pewna swojej racji.

    Serdecznie pozdrawiam!

  • ze Seattle czy z Seattle

    5.02.2023
    5.02.2023

    Chciałem spytać Państwa o poprawność pisowni „ze Seattle” vs „z Seattle”. Która z nich jest poprawna?

  • saunamistrz

    3.02.2023
    3.02.2023

    W związku z wnioskiem mieszkańców o nadanie nazwy ulicy „Saunamistrzów” proszę o wyjaśnienie czy pisownia „saunamistrz” jest poprawna? Według wnioskodawców „saunamistrz” to osoba, która dba o bezpieczeństwo i zdrowie gości sauny, jednakże w internetowym Słowniku języka polskiego PWN brak jest takiego pojęcia. Ponadto proszę o wyjaśnienie czy zaproponowana przez wnioskodawców odmiana – „saunamistrzów” jest poprawna?

  • reżim

    3.02.2023
    3.02.2023

    Dzień dobry, napotkałem słowo reżim, zacząłem szukać różnych definicji i wersji pochodzenia tego słowa, główna i chyba prawdziwa podaje, że pochodzi ono od włoskiego słowa régime. Mnie interesuje, dlaczego w języku polskim występuje forma tego słowa z „żi”, która brzmi jako niepoprawna gramatycznie i trudna do wymówienia. Wiem, że jest reżym, ale nie udało mi się go usłyszeć.

  • Litera x w polszczyźnie

    2.02.2023
    2.02.2023

    Szczęść Boże!

    Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

    Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

    Z wyrazami szacunku

    Bartosz K.

  • przydomki podhalańskie

    23.01.2023
    23.01.2023

    Dzień dobry,

    czy nazwisko Karpiel-Bułecka powinno się zapisywać z łącznikiem?

    Pozdrawiam

  • deser banoffee

    23.01.2023
    23.01.2023

    Dzień dobry,

    czy wyraz banoffee w wyrażeniu „deser Banoffee” powinien być zapisany dużą literą? Czy nie powinien być zapisywany jednak małą literą?

  • Wykładnik trybu przypuszczającego

    22.01.2023
    22.01.2023

    „Gdyby on to zrobił, to ktoś by o tym wiedział” – czy to zdanie jest poprawnie napisane? Czy może powinno być „Gdyby on to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”? Czy cząstka „by” zawsze musi łączyć się ze spójnikiem? W książkach tego typu zdania są różnie zapisywane... I jeszcze jedno pytanie: czy mogłoby być napisane w tym zdaniu zamiast „gdyby” słowo „jeżeli”? („Jeżeli on by to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”). Takie zdania też widuję w książkach, choć wg mnie bardziej pasuje tu „gdyby”.

  • Człowiek(-)Warzywo, Człowiek(-)Ćma

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym zapytać o pisownię postaci takich jak „Człowiek(-)Warzywo” (https://cryptidz.fandom.com/wiki/Veggieman) czy „Człowiek(-)Ćma” (https://pl.wikipedia.org/wiki/Mothman). Czy stosujemy wobec nich tę samą zasadę, którą posługujemy się przy człowieku pająku albo kobiecie kocie?

    Serdecznie pozdrawiam

    Mira

  • Nazwy nowych przedrostków układu SI

    21.01.2023
    21.01.2023

    W listopadzie 2022 przyjęto nowe przedrostki układu SI. W oryginale ich nazwy brzmią ronna-, ronto-, quetta-, quecto- (https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/5412,Rozszerzenie-listy-przedrostkow-jednostek-miar-SI.html).

    Czy zalecana polska pisownia byłaby odmienna od tej oryginalnej? Naturalne wydaje mi się, by ostatnie dwa pisać jako kwetta- i kwekto- (niewystępujące w polszczyźnie Q na KW i C zamienione na K – przez analogię do pary jotta/jokto, które po angielsku są zapisywane yotta/yocto).

  • Zapis przyrostków i końcówek gramatycznych

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy w języku polskim oddzielamy przyrostki słowotwórcze i końcówki fleksyjne; np. w wyrazie spokojny mamy przyrostek „-n-” i końcówkę fleks. „-y”, czy przyrostek „-ny” i końcówkę „-y”?

  • Nazwa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

    17.01.2023
    17.01.2023

    Szanowni Państwo,

    jak poprawnie zapisać nazwę spółki? Dla przykładu w KRS jest „NAZWA SPÓŁKI SP. Z O.O.”, tylko że tam wszystko jest pisane wielkimi literami, capslockiem. Tak więc należy się stosować do tego zapisu, czy powinno się jednak używać normalnego zapisu „Nazwa spółki sp. z o.o.”?

    Łączę wyrazy szacunku

  • Nazwy wystaw w muzeach

    16.01.2023
    16.01.2023

    Dzień dobry.

    Jak poprawnie zapisywać nazwy wystaw stałych w muzeach, np.:

    Galeria Sztuki Gotyckiej, Galeria Malarstwa i Rzeźby Polskiej od końca XVIII do początku XX wieku, Galeria Sztuki Współczesnej, Galeria Portretu Mieszczańskiego, Sztuka Orientu. Tak to funkcjonuje w Toruniu. Czy wymagane są tutaj wszędzie wielkie litery (tak jak w nazwach instytucji)?

    Z szacunkiem

    Andrzej Toruń

  • Aparat edytorski w służbie czytelności tekstu

    14.01.2023
    14.01.2023

    Witam,

    czy dopuszczalny jest zapis poniższych tekstów?

    „Starsza pani znowu krzyczy, żebym stąd poszła, nie słyszysz, odejdź!”;

    „Ale, mówi, skoro jestem jej wnuczką – wsuwa szpilkę w kok – może zrobić dla mnie wyjątek. Może nauczyć mnie paru rzeczy, ale tylko jeśli naprawdę tego chcę. Po raz kolejny wyciąga rękę. Chcę, odpowiadam.”;

    „Grajek nalega, żebym zatańczyła, na co czekasz, mała, zatańcz dla biednego Milána, gryfem wskazuje na zdjęcie między strunami.”

    Dziękuję i pozdrawiam


  • olęder w znaczeniu osadnik

    12.01.2023
    12.01.2023

    Serdecznie pozdrawiam!

    Proszę o rozstrzygnięcie, jak pisać nazwę „Olender” -- „Olęder” -- „olender” -- „olęder” -- czy dużą literą, czy przez „ę”? Znam opinię prof. Podrackiego, który radzi, aby przez „ę”, i prof. Bańki, aby dużą i przez „en”.

    Ja piszę małą i nie używam „ę”. Ale jak żyć z tym problemem, jak żyć?

  • nie mniej czy niemniej

    11.01.2023
    11.01.2023

    Dzień dobry, chciałabym zapytać o pisownię nie mniej / niemniej. Jak należy zapisać ten wyraz w takim popularnonaukowym tekście historycznym: „Są podróże znikąd i donikąd. Niektóre urastają do rangi symbolu. Takim wydarzeniem stał się przyjazd Piłsudskiego do Warszawy z magdeburskiej twierdzy. Schorowany komendant Legionów Polskich wrócił jako triumfator, zarówno wojskowy, jak i polityczny. Niemniej / nie mniej (?) ważkie znaczenie miał powrót do Polski I. Paderewskiego.”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego