To skarbnica informacji o tym, których wyrazów i wyrażeń używać w określonych sytuacjach, jaki wpływ na znaczenie lub rozumienie tekstu ma sytuacja, kontekst, nadawca lub odbiorca. Dowiesz się tu: jak zwracać się do określonej osoby; kiedy stosować wielką literę w zwrotach grzecznościowych; jak pisać tytuły naukowe lub stanowiska w formach adresatywnych; czy można napisać ?Witam? w e-mailu; kiedy zrozumiały jest zwrot ?Jestem samochodem?.
pragmatyka
-
dzień7.08.2002- „Kontrolę przeprowadzono od 2 listopada do 2 grudnia”.
- „Kontrolę przeprowadzono od dnia 2 listopada do dnia 2 grudnia”.
Które z tych zdań jest poprawne? Czy pisownia dnia 5 grudnia nie jest pleonazmem?
Pozdrowienia AS. -
tytuły zawodowe29.07.2002W wywiadach telewizyjnych często redaktorzy zwracają Panie ministrze, Panie premierze, Panie prezydencie, mówiąc do wiceministra, wicepremiera, byłego prezydenta. Czy jest to poprawne? Przecież tytułują rozmówcę niewłaściwym tytułem. Z drugiej strony zwrot Panie były prezydencie brzmi trochę dziwnie.
-
gry językowe26.07.2002Co myślicie Państwo o hasłach bawiących się językiem, a przy tym łamiących zasady? Wydaje mi się, że to na tyle częste już zjawisko, że powszechnie akceptowalne, zwłaszcza jeśli chodzi o reklamy. Podobnie jest przecież z tytułami w prasie… Pytanie dotyczy hasła: „Wejscie nowego smaka”. Hasło jest aluzją do tytułu filmu (Wejscie smoka), zresztą cała reklama utrzymana jest w duchu kung-fu. I jest nadal czytelna, bo wiadomo, że chodzi o nowy smak. Czy można takiemu hasłu zarzucić niepoprawność? Przecież gry językowe rządzą się swoimi prawami…
-
Uprasza sie o…22.07.2002Czy poprawne jest sformułowanie „Uprasza sie o…”?
-
wiodący11.07.2002Czy wydawnictwa mogą być wiodące, czy lepiej czołowe? Np. „Oxford University Press jest wiodącym wydawnictwem na rynku…”
Dziękuję. -
tytuły i podpisy24.06.2002Szanowni Państwo,
Lektura Waszych odpowiedzi dotyczących używania małych i wielkich liter w tytułach urzędowych nie wyjaśnia w pełni moich wątpliwości. Dotyczą one nie tylko pisowni tytułu z małej lub wielkiej litery, ale też interpretacji, kiedy należy używać imienia i nazwiska przed, a kiedy po tytule. Proszę o odpowiedzi na następujące pytania poparte przykładami:
Która forma w adresie listu, np. do ministra, jest właściwa (wielkość liter i kolejność)?
1.
Szanowny Pan
Jan Kowalski
minister Gleboznawstwa
2.
Szanowny Pan
Jan Kowalski
Minister Gleboznawstwa
3.
Minister Gleboznawstwa
Szanowny Pan
Jan Kowalski
Która forma w podpisie pod listem jest właściwa?
1.
Jerzy Szczepanik
sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
2.
Jerzy Szczepanik
Sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
3.
Sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
Jerzy Szczepanik
Gdzie składamy podpis?
1.
własnoręczy podpis
Jerzy Szczepanik
Sekretarz…
2.
Jerzy Szczepanik
własnoręczny podpis
Sekretarz…
Dziękuję z góry i proszę o przyjęcie wyrazów szacunku,
Jerzy Szczepanik – Dzikowski
-
nadybać20.06.2002Czy słowo nadybać było używane tylko przez niewykształconych ludzi? I czy ma ono wulgarne zabarwienie?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Anna K. -
jejmość14.06.2002Przeczytałam w pewnym artykule, że w języku staropolskim zwrot jejmość miał negatywne zabarwienie. Czy to prawda?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Anna K. -
konował10.06.2002Czy neologizm koniował jest słowem na pograniczu inwektywy i wulgaryzmu, czy też nie? Potrzebuję ekspertyzy językoznawczej w tym zakresie, dlatego proszę o podanie danych eksperta, który by się tego podjął.
Z poważaniem
Prezes Rady Podkarpackiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej
Krzysztof Strawa -
nazwa szkoły5.06.2002Czy w nazwie szkoły można napisać: „ZSB im. Gen. St. Maczka”? Sprawa jest bardzo pilna, bo dotyczy świadectw szkolnych.
-
wstąpić się3.06.2002Chciałby się dowiedzieć, czy poprawne jest wyrażenie: „Materiał się wstąpił” w znaczeniu 'skurczył się'. Mam wrażenie, że jest to regionalizm, ale chciałbym uzyskać informacje, czy jest on do zaakceptowania.
Z poważaniem,
Robert Klarecki -
Afroamerykanin17.05.2002Co Państwo sądzą o wyrazie afro-Amerykanin pojawiającym się coraz częściej w naszym języku?
-
Pan/Pani15.05.2002Bardzo proszę o odpowiedź, w jaki sposób mam napisać następującą rzecz: zwrot grzecznościowy do Pana, Pani w liście oficjalnym np. Pana (-ią) – chodzi o podzielenie i przeniesienie zarazem odmienionego skrótu od słowa Pani.
Czy powinno być: Pana(-ą)? Czy powinno być: Pana (-ią)?
Chodzi mi zarówno o skrót (z lub bez i w wyrazie Pani, i które zmiękcza, jak i o obecność lub nie spacji po słowie Pan, tuż przed nawiasem. Proszę też o małe uzasadnienie poprawnej pisowni (argumenty za).
Czekam i z góry b. dziękuję
Pozdrawiam,
Magda -
Dokładnie!26.04.2002Szanowny Panie,
ostatnio spierałam się z kolegą o zwrot Właśnie! i Dokładnie!. On twierdzi, że zgadzając się z czymś, należy mówić Właśnie (np. „Czujesz się niepewnie? – Właśnie”). Nie uważam, że to nie jest poprawne, ale wydaje mi się, że zwrot Dokładnie jest bardziej elegancki, ale według kolegi jest on zupełnie niepoprawny. Może to drobnostka, ale jednak są to zwroty dość często używane. Chciałabym więc poznać opinię znawców w tym zakresie. Czy lepiej mówić Właśnie!, czy Dokładnie?
Dziękuję za poświęcenie mi uwagi,
Z poważaniem,
Małgorzata Żabówka -
kultura języka w sieci25.04.2002Chciałabym się dowiedzieć, czy z punktu widzenia kultury języka istnieją jakieś specjalne zasady konstruowania, pisania e-maili? Czy najlepiej po prostu stosować zasady dotyczące listów tradycyjnych?
Pozdrawiam,
Aleksandra Sobieraj -
powtarzanie wyrazów5.04.2002Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
Dziękuję.
-
Szanowna Pani!4.04.2002Która forma jest poprawna:
1. Szanowny Panie, (z przecinkiem na końcu), czy
2. Szanowny Panie: (z dwukropkiem na końcu).
Dziękuje,
Izabela -
daty4.04.2002Jak prawidłowo powinno pisać się datę? Po czym stawiać kropki (np. 4.04.2002), jak to jest, gdy piszemy nazwy miesięcy (4 kwiecień/ kwietnia 2002). Co w jakiej kolejności? Jak to jest z listami, dokumentami, pismami urzędowymi? A co z datami, które proponuje komputer (program tekstowy Word)?
Proszę o szybką odpowiedź. Nie chciałabym błędnie napisać jednego bardzo powiażnego dokumentu. Z góry dziękuję. -
Jego Magnificencja…3.04.2002Mam problem: czy do Rektora zwracamy się Jego Magnificencjo czy Wasza Magnificencjo i dlaczego?
-
dyrektor generalna?3.04.2002Która forma jest poprawna w odniesieniu do kobiety: dyrektor generalna czy dyrektor generalny?