Zebraliśmy tu odpowiedzi na pytania dotykające różnych problemów językowych, czasem bardzo szczegółowych lub indywidualnych. Dotyczą one niemal wszystkich dziedzin języka. Każdy może tu znaleźć coś, czego nie wiedział, a co go zainteresuje.
różne
-
dOP, cęgosz?4.04.20054.04.2005Mam dwa nurtujące mnie wątpliwości. 1. Czy jeśli skrót składający się z kilku liter, pierwsza mała, pozostałe wielkie (np. dOP – Dywizjon Okrętów Podwodnych), umieścimy na początku zdania, to zapiszemy DOP czy dOP? W pierwszym przypadku może przekłamywać treść swojego przesłania?! 2. Skorki to cęgosze – czy zatem istnieje słowo cęgosz w liczbie pojedynczej?
Z poważaniem, G. Chomicz -
problemy ze słownikiem i z własnym pytaniem11.03.200511.03.2005Co poradnia sądzi o następującej kwestii: Nowy słownik poprawnej polszczyzny, który przestrzega przed umieszczaniem zaimka zwrotnego się na końcu zdania, w bloku z nazwami geograficznymi często podaje informację: „nazw mieszkańców nie tworzy SIĘ”.
PS: A oprócz tego problem ortograficzny dotyczący mojego pytania: czy powinien się tam pojawić, a jeżeli tak, to w którym miejscu, znak zapytania? Zamiast kropki na końcu czy może dwukropka? -
różności9.03.20059.03.2005Witam,
czy poniższe wyrażenia są napisane poprawnie? Morze nie straszne dla rybaków, Okręty pół-wiatrem szły, Przesyłka donikąd szła, z nieudawanym przestrachem, skrzynka do listów (czy na listy?), W tym pomieszczeniu mieszkała pani Ula z synem Edkiem, znawca w temacie, osiedle bieda domków, biało lakierowana ramka.
Dziękuję za odpowiedź.
-
nędzanie18.02.200518.02.2005Czy mieszkaniec miejscowości Nędza (woj. śląskie) to nędzanin?
-
dwie zagadki16.02.200516.02.2005Witam serdecznie.
1. Jak powiedzieć poprawnie: „Widzę go co chwilę” czy też lepiej „Widzę go co chwila”?
2. Czy poprawne jest zastępowanie wyrazem czym słowa im? Mam na myśli konstrukcje typu: „Im więcej ludzi, tym bardziej duszno”. Na Śląsku, gdzie mieszkam, często słyszy się: „Czym więcej ludzi, tym…”. Czy w tym znaczeniu można tych wyrazów używać na równi? -
problemy różne21.01.200521.01.20051. Co oznacza słowo predyleksje i kiedy możemy je stosować?
2. Czy teren można uznać za zabudowany, jeżeli stoi na nim ruina jakiegoś budynku, domu, budowli lub jakiś obiekt który jest w budowie (niedokończony)?
3. Czy na świadectwo dojrzałości można powiedzieć bumaga?
Dziękuję serdecznie za odpowiedź na moje pytania i pozdrawiam.
-
różności8.12.20048.12.2004Jak się poprawnie mówi: piszemy coś małą literą, od małej litery czy z małej litery?
Drugie pytanie: czy powinno być „Mieszkał w Wybrzeżu Kości Słoniowej”, czy „na Wybrzeżu Kości Słoniowej”?
Trzecie i już ostatnie: jak nazwać mieszkańca i mieszkankę Kosowa?
Dziękuję. -
vintage3.12.20043.12.2004Ostatni bardzo modne jest słówko vintage, i to nie tylko w dziedzinie mody. Co dosłownie oznacza vintage? Z jakiego języka pochodzi to słowo i skąd w ogóle się wzięło (od czego)? Proszę w miarę możliwości o krótką historię tego słówka.
-
różności15.11.200415.11.2004Witam,
zbliża się koniec roku, więc znów często będziemy widzieć napisy „Do siego roku”. Chciałabym wiedzieć, co to jest ten „si” rok ;)
Poza tym czepiam się sformułowania pytać się i preferuję pytać. Czy mam rację, czy czepiam się bezpodstawnie?
Kolejna sprawa: czy można oczekiwać na coś? Wolę oczekiwać czegoś, a na coś czekać. I znów – mam rację, czy nie?
W oczekiwaniu odpowiedzi pozdrawiam -
różności15.11.200415.11.20041. Jaka jest poprawna forma biernika l.poj. rzeczownika grill? Mówimy np. miejsce na grilla czy miejsce na grill?
2. Jak poprawnie zapisać (kiedy wielkie, a kiedy małe litery) frazę klasztor oo. bernardynów?
3. Czy poprawne i uprawnione w polszczyźnie literackiej są formy drink-bar, grill-bar?
Za odpowiedzi z góry dziękuję! -
wszystko o SMS-ie11.10.200411.10.2004Chciałem prosić o rozwianie wszystkich wątpliwości w kwestii słowa SMS. Nie dostałem SMS-u czy SMS-a? Wysyłam SMS czy SMS-a? Wysyłam go pod numer czy na numer? A w ogóle od czego ten skrót pochodzi? Dziękuję.
-
zdebie i wnorki30.09.200430.09.2004Witam. Dwa pytania dotyczące zwierząt:
a) Jak prawidłowo odmieniać słowo zdeb (jest to ssak z rodziny szopów, inaczej ostronos)? Czy podobnie jak cietrzew i paw – zdebie, zdebia, zdebiom itp., czy może: zdeby, zdebom, zdeba itp.?
b) Jaka jest etymologia słowa wnorka (jest to ptak, sowa ziemna – przyp. W. Doroszewskiego)?
Dziękuję i pozdrawiam redakcję. -
różności22.09.200422.09.2004Witam, czy pomóc można komuś w różny sposób, czy na różny sposób? Czy można mieć szerokie kompetencje? Jeżeli napiszę „Cesarstwo podzieliło się na Wschodnie i Zachodnie” (wielkie litery), to będzie dobrze? A jak jest ze Wspólnotami Kościelnymi, Kościołami wschodnimi i zachodnimi?
Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam. -
różności14.09.200414.09.2004Witam, mam pytanie dotyczące liczebników pisanych słownie: czy piszemy miasto siedmiusettysięczne czy siedemsettysięczne? Około czterdzieści województw czy około czterdziestu? I jeszcze jedno, jak zapisać: obecność obcokrajowców, nie Włochów czy nie-Włochów?
Dziękuję za odpowiedź. -
e-mail i wyrazy grzeczności10.10.200310.10.2003Szanowny Panie!
Odpowiadając na list o spoiler/ spojler, zadał Pan pytanie odnośnie pisania (zapewne i wymowy) słowa e-mail (mejl).Zastanawia mnie, dlaczego po polsku ma to być mejl, a nie e-mejl lub jeszcze lepiej i-mejl (imejl). Czemu opuszczona została litera e, świadcząca o liście elektronicznym, a nie zwykłym?
Z Poważaniem
Artur Nowakowski
P.S. Czy zaczynając list, powinno stawiać się wykrzyknik (Witam!, Szanowny Panie!)? Która pisownia jest poprawna: Z Poważaniem czy Z poważaniem? -
Proszę Państwa: czy talerz stoi?10.09.200310.09.2003Mam pytanie odnośnie użycia poprawnej formy słowa Państwo (chodzi o osoby). Jeżeli piszę do kogoś list, to używam zwrotu wzywam Państwo czy wzywam Państwa?
I drugie pytanie: czy używa się formy talerz leży na stole czy talerz stoi?
Dziękuję za pomoc.
Ania -
Śmieci czy śmiecie? – Nic o tym nie wiem!18.06.200318.06.2003Szanowny Panie Profesorze!
Jesteśmy uczniami liceum i dobrze znamy Pana program. Nurtują nas pewne wątpliwości… Otóż, czy powinniśmy mówić śmieci czy śmiecie i kiedy można mówić w dany sposób. Drugie pytanie dotyczy pewnego niuansu językowego – czy powiedzieć nie wiem nic czy nie wiem niczego. Wydaje się nam, że druga możliwość jest poprawna. Nie mamy pewności.
P.S. Mamy nadzieję, iż znajdzie Pan trochę czasu na poświęcenie uwagi i odpisanie nam. Serdecznie pozdrawiamy. Życzymy zdrowia.
Z wyrazami szacunku,
Dominika i Michał. -
Czy mięso z osła to produkt niszowy?16.06.200316.06.2003Uprzejmie proszę o odpowiedź, czy poprawne jest wyrażenie oślina lub oślizna na określenie mięsa oślego. Oraz drugie pytanie: czy poprawne językowo jest wyrażenie produkt niszowy bądz też działalność niszowa?
Dziękuję. -
lead8.04.20038.04.2003Jak nazywamy wstęp do artykułu? Lead czy lid? Czy po takim wstępie (pisanym większą czcionką, innym kolorem itd.) stawiamy kropkę? Rzeczpospolita i Newsweek kropkę stawiają, Gazeta Wyborcza, Przekrój, angielski Time – nie. Co jest normą? Gdzie szukać odpowiedzi na podobne pytania?
-
squash3.04.20033.04.2003Interesuje mnie pisownia i odmiana słowa squash. Squash to gra podobna do tenisa gra, w której zawodnicy odbijają piłkę o ścianę w szklanej (nie zawsze) klatce. Nie znalazłem tego słowa w żadnym ze słowników PWN.
Z góry dziękuję za odp.
