różne

Zebraliśmy tu odpowiedzi na pytania dotykające różnych problemów językowych, czasem bardzo szczegółowych lub indywidualnych. Dotyczą one niemal wszystkich dziedzin języka. Każdy może tu znaleźć coś, czego nie wiedział, a co go zainteresuje.

  • jedno nie jedno
    5.06.2014
    5.06.2014
    Dlaczego słowo jedno jest rodzaju nijakiego i co to oznacza?
  • kwestie dwie
    1.04.2014
    1.04.2014
    1. Ostatnio stało sie modne podczas komentowania słówko cuś. Czy nie powinno się jednak pisać cóś, skoro używamy zaimka nieokreślonego coś?
    2. Co Państwo sądzicie o zwrocie „Jestem na tak”, przy wydawaniu oceny pozytywnej o wierszu?
  • o duecie
    8.03.2014
    8.03.2014
    Czy prawidłowy jest zapis: „Duet muzyków zagrał” czy „Duet muzyków zagrali” (analogicznie do wujostwo przyszli)?
    Która wersja jest poprawna: „Oczom widzów ukazał się duet fortepianu i wiolonczeli” czy „Oczom widzów ukazał się duet fortepian i wiolonczela”?
    Kolejna kwestia dotyczy zapisu z myślnikiem lub bez. Czy w wypadku zapisu duet Szcześniak Górniak użyjemy myślnika? Duet Szcześniak – Górniak? A jeśli z myślnikiem, to czy ze spacjami, czy bez?
    Dziękuję
  • kwestie dwie
    29.01.2014
    29.01.2014
    Szanowne Państwo,
    mam pytanie, czy wyraz specpułk, który media często używają, jest poprawny? I mam jeszcze jedno pytanie: czy zdanie (które znalazłam w gazecie): „dumnie prezentuje się i puszy” to pleonazm. Zgodnie z SJP PWN puszyć się to dumnie się prezentować, więc powinien to być błąd, ale nie jestem pewna.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • pytania dwa
    16.05.2013
    16.05.2013
    Szanowna Poradnio,
    zwracam się z krótkimi pytaniami:
    1. Czy poprawna jest forma budowniczowie (np. budowniczowie metra – takie określenie ostatnio spotkałam), czy jedynie budowniczy?
    2. Czy w zdaniach typu „Nie wiem, co ci powiedzieć”, „Wiecie, co to anafora?” użycie przecinka jest poprawne?
    Dziękuję za pomoc. Z poważaniem
    Iwona
  • trochę składni, trochę fleksji
    27.04.2013
    27.04.2013
    Witam,
    ostatnio nurtują mnie dwa zagadnienia, a mianowicie – czy zdanie „Życzę Ci zdrowia, szczęścia i żeby spełniły się Twoje marzenia” jest poprawne gramatycznie? Czy powinno się mówić będę robić czy będę robiła? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • pytania dwa
    22.03.2013
    22.03.2013
    Czy w tytule wiersza Mokradła mokradła powinien być przecinek miedzy słowami?
    Czy określenie ze sokiem może być użyte (ale bez cudzysłowu) w wierszu? Czy to jest błąd ortograficzny, czy jakiś inny?
  • trzy pytania
    12.03.2013
    12.03.2013
    Jak jest poprawnie:
    1. „Rodzeństwo Nowakowie wyjechało na wakacje” czy „Rodzeństwo Nowakowie wyjechali na wakacje”?
    2. Szkoła Podstawowa Nr 1 czy nr 1?
    3. Czy w oficjalnym zaproszeniu można napisać 120-lecie szkoły, czy lepiej zapisać liczbę słownie?
    Bardzo proszę o odpowiedź.
  • pytania trzy
    22.02.2013
    22.02.2013
    1. Często spotykam się z pomijaniem przecinków w tytułach. Według reguł rzeczownik (lub grupa rzecz.) w wołaczu wymaga użycia przecinka. Jak więc należy napisać tytuł „Chwal duszo moja Pana”. Czy „Chwal, duszo moja, Pana”?
    2. Czy należy stawiać przecinek po wykrzykniku O? Napiszemy: „O, wielki Boże” czy też „O wielki Boże”?
    3. Czy poprawne jest zdanie: „Widzę cię trochę zmęczonego”? Wybrałabym formę: „Widzę cię trochę zmęczonym”, ale może to archaizm. Z wyrazami szacunku,
    H. Jakubowska
  • pytania dwa
    21.01.2013
    21.01.2013
    Chciałem zadać dwa pytania:
    1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
    2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
  • Co piszą wierszokleci
    14.01.2013
    14.01.2013
    Kruk krukowi(parafraza)
    Rymokleta rymoklecie oka nie wykole,
    stąd się plenią w internecie pomimo biadoleń.
    Nikt nie znalazł rozwiązania, by zjawisko zmienić,
    więc się cieszą swym bazgraniem, bo je ktoś docenił.

    Czy trafny jest komentarz poniżej odnośnie zacytowanego czterowersu:
    Czy się plenią oka, czy rymokleci, bo tak na skróty piszą nieraz poeci?

    A może się czepiam, bom też wierszokleta?
  • z życia szkoły
    11.01.2013
    11.01.2013
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, jak poprawnie odmienić skrót od wychowanie fizyczne (dotyczy przedmiotu w szkole). Chciałam również zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne: „Dlatego wychowawca musi tworzyć bogate środowisko informacyjne i dobierać odpowiednie jakościowo informacje”.
    Z poważaniem
  • poznaniak z powiatu grodzkiego
    31.10.2012
    31.10.2012
    Zgodnie z wytycznymi RJP nazwy mieszkańców terenów (o ile nie jest to miejscowość) powinny być zapisywane od wielkiej litery. Zrozumiałe zatem jest, że mieszkaniec Poznania to poznaniak. Ale czy mieszkaniec Miasta Poznań (powiatu grodzkiego) jednak nie jest też Poznaniakiem?
    Zupełnie przy okazji, pragnę o zapytać o przyimek dla. Wydaje mi się, że ostatnio rozpowszechnił się on w wyrażeniach typu nowa pasta dla bielszych zębów. Czy słusznie sądzę, że nie jest to standardowy uzus?
  • dwa pytania
    16.06.2012
    16.06.2012
    Czy poprawna jest konstrukcja: „Prowadząc obserwację, zauważono, że…”? Czy sprawozdanie może mieć formę pisaną, czy pisemną?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Erysta pyta żony
    17.05.2012
    17.05.2012
    Witam, mam dwa pytania.
    1. Jak będzie brzmiała forma „wykonawcy” od słowa erystykaerystyk, erysta, jeszcze inaczej czy może w ogóle nie tworzy się takiej formy?
    2. Czy biernik od słowa żona może być tylko żonę? Nie można spytać żony? Jeśli tak, to dlaczego?
    Z poważaniem,
    Bartek
  • pytania dwa
    10.05.2012
    10.05.2012
    Dzień dobry,
    mam dwa pytania. Jedno dotyczy słowa Witam, kiedy piszemy e-mail. Moim zdaniem witać mogę kogoś jak, na przykład, jestem gospodarzem. Czy jest to poprawne użycie tego słowa?
    Drugie pytanie odnosi się do myślnika. Czy na liście (takiej jak poniżej) powinienem pisać od wielkiej litery, czy od małej?
    Zainteresowania:
    – szachy
    – motoryzacja

    Z góry dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem,
    Cezary Kobylski
  • super-Ziemia
    28.03.2012
    28.03.2012
    Jaką formę powinien mieć dopełniacz liczby mnogiej dla słowa Ziemia w znaczeniu 'inne planety podobne do Ziemi', a dokładniej w nazwie kategorii planet: zuperziemie. Powinno być: „Odkryto wiele superziem”, czy „Odkryto wiele superziemi”?
    Druga kwestia to pisownia: superziemia czy super-Ziemia, spotyka się obie dla określenia planety mającej od 1 do 10 mas Ziemi.
  • gra i Nikander
    26.02.2012
    26.02.2012
    Jak powinno się poprawnie mówić: „Gram o pieniądze” czy „Gram na pieniądze”? Czy imię Nikander odmienia się podobnie jak Aleksander? A może dopuszczalna jest forma Nikandra w dopełniaczu?
    Elżbieta
  • łamigłówki nie tylko językowe
    25.02.2012
    25.02.2012
    Szanowni Państwo,
    spieram się z tłumaczem o poprawność zdania: „Ponad 160 niezwykle oryginalnych skomplikowanych łamigłówek oraz sudoku samuraj wymaga skupienia uwagi”. Jak poprawnie powinno brzmieć to zdanie? Czy powinno się napisać: wymaga, czy wymagają, czyli co w tym zdaniu jest podmiotem? Czy należy wstawić przecinek między oryginalnych a skomplikowanych – czy ma tu zastosowanie zasada [383] 90.I.1. o przydawkach nierównorzędnych?
    Z poważaniem
    Patrycja Bukowska
  • bliższe spojrzenie na gejostwo
    23.10.2011
    23.10.2011
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz gejostwo istnieje w języku polskim? Jeżeli tak, czy można powiedzieć, że jest nacechowany neutralnie, czy też jego nacechowanie jest wyłącznie negatywne?
    Ponadto, czy poprawnie powiemy bliższe spojrzenie (ang. closer look)? Czy lepiej zastąpić to uważniejszym spojrzeniem albo może przyjrzeniem się?
    Z góry dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego