składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • do wiadomości
    25.09.2006
    25.09.2006
    Szanowni Państwo,
    czy lepiej powiedzieć, że dokument przesyłamy dla (czyjejś) informacji, czy do (czyjejś) informacji?
  • 4,5 punktu
    20.09.2006
    20.09.2006
    Proszę o odpowiedź, jak poprawnie napisać: „Uczestnicy sympozjum otrzymują 4,5 punktów edukacyjnych”, „Uczestnicy sympozjum otrzymują 4,5 punkta edukacyjnego” czy „Uczestnicy otrzymują 4,5 punkty edukacyjne”?
    Serdecznie pozdrawiam
    AHamera
  • rodzaje wypowiedzeń
    19.09.2006
    19.09.2006
    W podręczniku wprowadzony jest podział wypowiedzeń. Dzielą się one na czasownikowe (zdania) i nieczasownikowe. Wśród ostatnich są dwa rodzaje wypowiedzeń: dopuszczające możliwość wprowadzenia orzeczenia czasownikowego (równoważniki zdania) i niedopuszczające możliwości jego wprowadzenia (wykrzyknienia i zawiadomienia). Ta klasyfikacja jest poprawna? Na jakiej podstawie można rozróżnić równoważniki zdań i zawiadomienia, i wykrzyknienia? Proszę o podanie przykładów ww. wypowiedzeń.
  • miłość
    14.09.2006
    14.09.2006
    Czy można powiedzieć: miłość względem kogoś?
  • nazwy wysp
    12.09.2006
    12.09.2006
    Witam,
    dlaczego na Cyprze, na Grendlandii, na Majorce, na Krecie, na Jamajce? Dlaczego w Wielkiej Brytanii, w Nowej Zelandii, w Singapurze?? Skąd wiemy jakiego przedimka używać?
  • anno Domini
    11.09.2006
    11.09.2006
    Szanowni Państwo,
    A.D. znaczy w roku Pańskim lub roku Pańskiego. W jakim przypadku czyta się liczbę określającą rok?
    1. Anno Domini dwa tysiące szóstym (bo: w roku pańskim dwa tysiące szóstym)?
    2. Anno Domini dwa tysiące szóstego (bo: roku pańskiego dwa tysiące szóstego)?
    3. Anno Domini dwa tysiące sześć?
    Domyślam się, że najlepiej będzie jak w (3), ale co z (1) i (2) – błędne czy dopuszczalne jako oboczne warianty?
  • banan
    5.09.2006
    5.09.2006
    Szanowni Państwo,
    w naszej rodzinie rozgorzał spór o to, która z poniższych form jest poprawna: „Jeśli ktoś zaproponuje mi mały banan…” czy też „…małego banana…”. Byłabym wdzięczna za rozstrzygnięcie go, względnie odesłanie mnie do właściwych źródeł/zasad/reguł, gdyż strony okopują się na swych stanowiskach, przeciwnikom zarzucając rażącą niepoprawność językową, co nie wpływa dobrze na atmosferę.
    Pozdrawiam,
    Elżbieta Józefowicz
  • na miasto i do miasta
    14.07.2006
    14.07.2006
    Czy właściwe jest sformułowanie wychodzę na miasto?
  • piję czy pijam?
    11.07.2006
    11.07.2006
    Od jakiegoś już czasu uczę się angielskiego i nasunęło mi się pewne pytanie. Otóż jak mam powiedzieć: „Codziennie pijam herbatę” czy „Codziennie piję herbatę”?
  • Drzwiś zamknęła?
    10.07.2006
    10.07.2006
    Witam!
    Często słyszę, zwłaszcza u ludzi starszych, ale nie tylko, coś takiego: „Tyś jest głupi” albo „Gdzie wyście są?” czy też: „Drzwiś zamknęła?”. Tego typu wymowa mnie bardzo irytuje. Wydaje mi się, iż jest ona niepoprawna. Czy mam rację?? Proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję.
  • pod rząd i z dużej litery
    7.07.2006
    7.07.2006
    Czemu piąty pod rząd to błąd, skoro tańczymy pod melodię? Nikt np. nie twierdzi, że iść pod słońce to błąd, bo idzie się ku słońcu. Przykłady przyimkowej dowolności w ramach poprawności można mnożyć.
    Nadto przyimki z natury są kapryśne – w SJP w ma 24 podpunkty, w słownikach dwujęzycznych nie ma prosto w = in, tylko jest moc niespójnych przypadków.
    Pod rząd i z dużej litery nie są wariantami, tylko błędami. Czym tak podpadły?
  • kwatera
    5.07.2006
    5.07.2006
    Mieszka się na kwaterze czy w kwaterze?
  • w wyniku którego
    5.07.2006
    5.07.2006
    Moje pytanie dotyczy szyku zaimka względnego który. Zazwyczaj występuje on na pierwszym miejscu w zdaniu podrzędnym, może być poprzedzony jedynie przyimkiem lub wyrażeniem przyimkowym. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje pięć wyrażeń przyimkowych, w których zaimek który może występować na drugim miejscu: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie. Czy więc napisanie np. w wyniku którego jest błędem?
    Pozdrawiam
  • pomyśleć coś
    3.07.2006
    3.07.2006
    Dzieci w szkole na matematyce mają zadania zaczynające się od słów „Pomyśl jakąś liczbę”. W przeróżnych historiach (o złotej rybce i nie tylko) pojawia się konstrukcja pomyśleć jakieś życzenie. Przykłady można by mnożyć. Ja natomiast w żadnym słowniku nie znalazłem konstrukcji pomyśleć coś – zawsze wydawało mi się, że można albo wymyślić coś albo pomyśleć O CZYMŚ. Czy mam rację?
  • pod znakiem czegoś
    30.06.2006
    30.06.2006
    Jak poprawnie użyć wyrażenia coś upłynęło pod znakiem czego?
  • filia
    26.06.2006
    26.06.2006
    Czy impreza czytelnicza odbyła się na Filii nr 6, czy w Filii nr 6 Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej? Czy ja pracuję na Filii nr 6, czy w Filii nr 6? Oczywiście najlepiej powiedzieć, że jestem pracownikiem filii nr 6, ale jeśli już się zaplączę w taką konstrukcję, to jak z niej wybrnąć?
    Pozdrawiam,
    justyna
  • na ramiączka(ch)
    21.06.2006
    21.06.2006
    Szanowni Państwo,
    czy forma bluzka na ramiączka jest poprawna, czy też może powinno się mówić tylko bluzka na ramiączkach?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • na przełomie
    11.06.2006
    11.06.2006
    Jak jest z przełomem w wyrażeniach używanych dla oddania końca jednej epoki, a początku drugiej (tak samo lat czy miesięcy)? Czy niepoprawne jest pisanie na przełomie XV i XVI wieku, bo wystarczy tylko na przełomie XV w., ponieważ przełom oznacza koniec XV, a po XV na pewno jest XVI wiek? Tak samo na przełomie sierpnia i września: czy na przełomie sierpnia wystarczy?
  • podmiot gramatyczny
    9.06.2006
    9.06.2006
    Czy wyrażenie Polska obok narodów może pełnić w zdaniu funkcję podmiotu? Znam osoby, które twierdzą, że tak. Czy mają rację?
  • wybierać
    8.06.2006
    8.06.2006
    Jak będzie poprawnie: „Na przedmioty maturalne wybieram…” czy „Jako przedmioty maturalne wybieram…” (podanie o egzamin dojrzałości)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego