składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • Wzięli i zamknęli

    29.12.2022
    29.12.2022

    Szanowna Poradnio,

    jaką funkcję pełni słowo wzięli w zdaniach typu „Wzięli zamknęli mi mój ulubiony klub” (tekst piosenki "Kwiatu Jabłoni"). Słowo wzięli jest tu bardziej wzmocnieniem słowa zamknęli niż czasownikiem, ale nie spotkałem się w słownikach ze sformułowaniem, że słowo wziąć może nie być czasownikiem?

    Z poważaniem

  • Rata

    26.12.2022
    26.12.2022

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie wyrażenia. Mamy koncept reklamowy w którym mowa:

    „X RAT GRATIS NA SMARTFONY”. Nasze pytanie brzmi: czy mówimy „na smartfony”, czy może „za smartfony”?

    Wiemy, że to smartfony bierze się na raty, ale chcieliśmy nieco odwrócić tę konstrukcje – pytanie tylko czy „za” czy „na”.

    Będę wdzięczny za odpowiedź i pomoc.

    Dziękuję

    Sebastian




  • Zamienić

    26.12.2022
    26.12.2022

    Z czasownikiem „zamienić” używane są najczęściej przyimki „w” lub „na”. Czy można użyć też przyimka „za”? Przykład: „Autor po przeprowadzce ze Śląska na Słowację zamienił Jaworowy za Gerlach”.

    Pozdrawiam i dziękuję z góry za odpowiedź!

    Danuta Branna

  • Użytkowanie

    25.12.2022
    25.12.2022

    Jaka forma jest poprawna:

    1) Regulamin użytkowania powierzonego mienia

    2) Regulamin użytkowania powierzonym mieniem,

    a może jest jeszcze jakaś inna, bardziej poprawnie brzmiąca forma?

    Z wyrazami szacunku

    Justyna

  • A i tak

    24.12.2022
    24.12.2022

    Dzień dobry, czy zdanie „Zmieniliśmy taktykę i i tak przegraliśmy” jest poprawne?

  • Zalecane jest

    24.12.2022
    24.12.2022

    Szanowni Państwo!

    Proszę o wskazanie, która z następujących form jest poprawna: „Zalecane jest uzyskanie opinii biegłego” czy „Zalecanym jest uzyskanie opinii biegłego”? Według mnie właściwa jest pierwsza forma; druga byłaby właściwa np. w zdaniu: „Uzyskanie opinii biegłego nie byłoby zalecanym rozwiązaniem”. Czy regułą jest to, że pierwszą formę stosujemy w połączeniu z czasownikiem a drugą z rzeczownikiem?

    Z wyrazami szacunku


  • Otwórz stronę w nowej karcie

    23.12.2022
    23.12.2022

    Droga Poradnio,

    które z wyrażeń jest poprawniejsze: „Otwórz w nowej karcie przeglądarki” czy też„Otwórz na nowej karcie przeglądarki”?

    Z góry bardzo dziękuję za pomoc i wyjaśnienie.

    Łączę pozdrowienia!

  • na grupie czy w grupie

    21.12.2022
    21.12.2022

    Dzień dobry,

    zastanawiam się czy powiedzenie „na grupie” jest poprawne, jeśli mamy na myśli grupę, np. w żłobku lub przedszkolu, a użyte jest to w kontekście jakiegoś wydarzenia, np. „15 września odbędzie się na grupie Dzień Kropki”.

    Pozdrawiam serdecznie

  • Rodzaj ONZ

    20.12.2022
    20.12.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o rodzaj czasownika po angielskich skrótowcach. Czy powinniśmy na przykład mówić i pisać „ONZ ogłosiła”? Czy rodzaj skrótowca zależy od jego polskiego tłumaczenia?

    Pozdrawiam serdecznie

    Marcin

  • Się na końcu zdania

    18.12.2022
    18.12.2022

    Dzień dobry, w psychologii, gdzie często wykorzystuje się kwestionariusze do badań, można spotkać dwie wersje skrajnych oznaczeń skali:

    1) „Zdecydowanie się nie zgadzam - Zdecydowanie się zgadzam”

    2) „Zdecydowanie nie zgadzam się - Zdecydowanie zgadzam się”.

    Czy są Państwo w stanie odpowiedzieć, która z form jest poprawna, tak byśmy w badaniach mogli wykorzystywać tylko jedną z nich?

  • Kobieta naczelnik pisze o sobie

    16.12.2022
    16.12.2022

    Szanowni Państwo,

    ciekawi mnie zagadnienie z pogranicza języka i prawa, a niektórzy sądzą, że także feminizmu. Czy kobieta naczelnik urzędu skarbowego, która jest organem podatkowym, powinna pisać o swoich czynnościach, używając rodzaju żeńskiego (np. jako organ pierwszej instancji zdecydowałam, ustaliłam, wszczęłam), czy męskiego (zdecydowałem, ustaliłem, wszcząłem)? Czy w tym przypadku o rodzaju, jakiego używa, decyduje jej płeć, czy funkcja, jaką pełni?

    Z wyrazami szacunku

  • termin na coś, do czegoś, a może czegoś

    13.12.2022
    13.12.2022

    Szanowni Państwo,

    mam duży dylemat, który przyimek powinien zostać użyty w przypadku zakreślania ram czasowych. A zatem czy powinno się wskazać (w korespondencji urzędowej), że komuś „upłynął termin do złożenia podania” czy „upłynął termin na złożenie podania". Głównym problemem jest czy powinno stosować się „do”, czy „na”, może obie formy są poprawne, ale zależne od kontekstu?

  • skoczyć

    6.11.2022
    6.11.2022

    Dzień dobry,

    czy od czasownika skoczyć można utworzyć imiesłów przymiotnikowy bierny?


  • Składnia liczebników głównych wielowyrazowych

    26.10.2022
    26.10.2022

    Dzień dobry, chciałam zapytać o poprawność zdania: „Na kandydatów będzie czekało 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczonych dla cywilów”. Czy brzmi ono właściwie, czy lepsza byłaby forma „Na kandydatów będą czekały 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczono dla cywilów”? Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

    Agnieszka Wasilewska

  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

    20.10.2022
    20.10.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne (czy orzeczenie powinno być w liczbie mnogiej):

    „Scenariusz i gra aktorska na pewno zyskałyby, gdyby...”?

    Kiedy mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, tworzonym przez rzeczowniki różnych rodzajów gramatycznych, to czy orzeczenie powinno być w formie męskoosobowej czy niemęskoosobowej?

    Dla kontrastu: „Producenci, aktorzy i same filmy na pewno zyskałyby, gdyby...”.

    Bardzo dziękuję za odpowiedź!

  • Co robimy z newsletterem?

    18.10.2022
    18.10.2022

    Dzień dobry, podczas przeglądania serwisów internetowych można natknąć się na takie sformułowania: „zapisz się na newsletter” lub „zapisz się do newslettera”. Czy obie formy są poprawne, czy też któraś z nich jest niedopuszczalna?

    Łączę pozdrowienia!

  • jeśli…, to…

    18.10.2022
    18.10.2022

    Dzień dobry,

    pytanie odnosi się do porady „jeżeli…, to…” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/jezeli-to;14452.html


    Omówienie zdań współzależnych nie rozwiązuje kwestii "a jeśli tak to jak". Tu nie musimy się dopatrywać orzeczeń, a więc nie zachodzi współzależność zdań. Czy można prosić o logiczne lub choćby arbitralne ustalenie, czy przecinek jest tu konieczny?

  • załącznik do czegoś

    17.10.2022
    17.10.2022

    Dzień dobry,

    w mojej pracy często spotykam się z załącznikami. Jakiej formy używać: „załącznik jakiegoś dokumentu” (np.: załącznik protokołu, załącznik wiadomości) czy „załącznik do jakiegoś dokumentu” (np.: załącznik do protokołu, załącznik do wiadomości)?

    Pozdrawiam

    Zbigniew

  • Zdania pytajne

    12.10.2022
    12.10.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać, czy zapisane poniżej wypowiedzenia są zdaniami pytającymi:

    Może pojedziemy dzisiaj na zakupy?

    Może przewidziano znaleźne?

    Wszystko dobrze?

    Znasz tę dziewczynkę?

    Zastanawiam się, czy może jednak powyższe wypowiedzenia są zdaniami oznajmującymi w formie pytającej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź

    Gabriela

  • Schemat składniowy czasownika kupować

    10.10.2022
    10.10.2022

    Dzień dobry!

    Jak poprawnie powiedzieć: Czy nie powinniśmy kupić jakiegoś chleba? Czy – Czy nie powinniśmy kupić jakiś chleb? Kiedy używać biernika, a kiedy dopełniacza w połączeniu z czasownikiem „kupić”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego