Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
przyimki w nazwach lokali16.02.200516.02.2005Szanowni Państwo!
Jak prawidłowo odmieniać nazwy własne mające postać wyrażenia przyimkowego? „Idę na zakupy do U Mroza” czy „…do Mroza”? „Jerzy Pilch został nagrodzony za Pod Mocnym Aniołem” czy „…za Mocnego Anioła”? A jeśli restauracja nazywa się Pod Arkadami, to „Idę do Pod Arkadami” czy „Idę pod Arkady” („Pod Arkady”)?
Serdecznie dziękuję za pomoc.
Agnieszka Poźlewicz -
szyk członów w konstrukcjach biernych14.02.200514.02.20051) „Książka jest oprawiona w skórę”, „Książka oprawiona jest w skórę”.
2) „Dom zostanie zbudowany na skraju miasta”, „Dom zbudowany zostanie na skraju miasta”.
Czy wszystkie te zdania są poprawne? Czy orzecznik może poprzedzać słowo posiłkowe? -
na nic się (nie) zdało7.02.20057.02.2005Jak poprawnie powiedzieć: coś na nic się nie zdało czy coś na nic się zdało?
-
komu czy dla kogo?7.02.20057.02.2005Witam.
Mam takie pytanie co do odmiany zdrobnień imion. O ile w przypadku Andrzej – Andrzejowi nie mam wątpliwości, o tyle nie wiem, która forma będzie poprawna w zdrobnieniu od Agnieszka: Aga – Adze czy bez odmiany Aga – dla Agi? A może obie?
Pozdrawiam,
Andrzej Kozakowski -
modzić – modzony?2.02.20052.02.2005W Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym J. Podrackiego (i tylko tam) uznana jest przechodniość czasownika modzić i występuje hasło modzony. Moja definicja modzić to ‘intensywnie myśleć nad czymś, szukać rozwiązania, robić plany’. Tak jak nie ma form myślony od myślenia ani kombinowany od kombinowania (jest taka forma, ale dla innego znaczenia czasownika kombinować), tak sądzę nie ma modzony (chyba, że jest jeszcze inne, „tajemne” znaczenie tego czasownika).
Proszę o opinię w tej sprawie. -
stwarzać szansę2.02.20052.02.2005W jednej z reklam widnieje następujący tekst: „Biorąc udział w naszej akcji, stwarzasz szansę na sukces ludziom bezrobotnym i studentom”. Moje pytanie wynika z czystej ciekawości, gdyż tekst jest oczywiście komunikatywny, więc: stwarzasz szansę (komu? czemu?) – ludziom; czy też: stwarzasz szansę DLA (kogo? czego?) – ludzi? A może jeszcze inaczej: stwarzasz szansę na sukces dla ludzi? Która z tych form jest poprawna pod względem fleksji oraz frazeologii?
-
wpół do dziewiątej31.01.200531.01.2005Problem dotyczy godziny. Czy przykładowo 8.30 to wpół do dziewiątej, w pół do dziewiątej czy pół do dziewiątej? Ostatniej z form zawsze używała moja polonistka i za każdym razem mnie ona raziła. Jak potocznie powiedzieć, że przyjdę o 8.30? „Przyjdę wpół/w pół/pół do dziewiątej’’ czy „Przyjdę o wpół/w pół/pół do dziewiątej’’?
-
z sobą czy ze sobą?31.01.200531.01.2005Jak powinno się mówić i pisać: z sobą czy ze sobą? Słowniki mówią, że powinno być z sobą, natomiast mówi się i pisze przeważnie ze sobą (m.in. w odpowiedziach w Poradni). Dziękuję i pozdrawiam.
-
podwójna negacja28.01.200528.01.2005Witam,
mam następujący problem. Czy stwierdzenie nic nie robić jest podwójnym zaprzeczeniem i nie oznacza robić wszystko? I czy prawidłowe nie byłoby stwierdzenie robić nic albo nie robić wszystkiego?
Pozdrawiam. -
liczyć coś czy składać się z czegoś?27.01.200527.01.2005„Rodzina składa się z siedmiu osób”, „Rodzina liczy siedem osób” – które zdanie jest lepsze? Dlaczego?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Halina -
chodzić na nóżkach24.01.200524.01.2005Małe dziecko uczy się chodzić. Jak zachęcać: nie na czworaka (czworakach), tylko na nóżkach, po nóżkach, nóżkami – bo pieszo to przeciwieństwo do wózkiem lub w wózku. Proszę o komentarz do tych form.
P.K. -
adres do korespondencji21.01.200521.01.2005Dzień dobry, proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna: adres do korespondencji czy adres dla korespondencji. A może obu używa się wymiennie?
Dziękuję. -
atuty12.01.200512.01.2005Dzień dobry, mam pytanie dotyczące słowa atuty. Zapewne niepoprawne jest użycie sformułowania „Dodajemy atuty (-ów?)”. Wobec tego, co można „zrobić z atutami”, żeby krótko powiedzieć, że robimy coś, co sprawia, że dzięki nam masz w ręku wyjątkowe atuty (np. kształcimy w wyjątkowy sposób).
Dziękuję za odpowiedź. -
przy pomocy czy za pomocą?12.01.200512.01.2005Witam serdecznie.
Ostatnio od znajomej redaktorki i tłumaczki dowiedziałem się, iż forma przy pomocy może być używana tylko z osobami (przy pomocy kogoś), natomiast do przedmiotów powinno być stosowane za pomocą (czegoś). Szybkie badanie w internecie – w tym również na stronach poradni – wykazało, iż jest to rozróżnienie praktycznie nieistniejące. Czy tak jest faktycznie, czy tak kiedyś było, ale już nie jest, czy tak w ogóle nie było i nie jest?
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny -
uważa się7.01.20057.01.2005Czy jest poprawne zdanie „14 osób uważa się za zaginione” (to w związku z katastrofą w Azji)? To tak mi brzmi, jakby te osoby same się uważały za zaginione, a nie my je.
Pozdrawiam
Andrzej Kurowski -
wylot ciała5.01.20055.01.2005Czy można powiedzieć albo napisać: wylot ciała Arafata do Egiptu? Dlaczego? Jeśli jest to błąd, to jaki i jak poprawnie wyrazić tę treść?
-
krótko czy długo po spójniku?4.01.20054.01.2005Wiadomo, że na początku zdania używamy dłuższych form zaimkowych (mnie, tobie, ciebie), a wewnątrz zdania (z wyjątkiem sytuacji, kiedy są one pod akcentem) – krótszych. A jakiej formy powinniśmy użyć w zdaniu złożonym po spójniku? Przykładowe zdanie: „Powiedział, że jest bardzo ładna, a mnie/mi się ona wcale nie podobała”.
-
różności składniowe3.01.20053.01.2005Jak by nie było, jak by nie patrzeć, co by nie mówić, poczekam aż on nie przyjdzie, poczekam póki nie przyjdzie, co by się nie zdarzyło – czy te wyrażenia są niepoprawne? Zdają się bardzo częste, ale gdyby bliżej im się przyjrzeć, pozbawione są jakiegokolwiek sensu (może poza póki nie…, ale o ile wiem, jest to rusycyzm). Czy byłoby błędem używanie ich w mowie i piśmie?
-
większość29.12.200429.12.2004Szanowni Państwo,
uprzejmie dziękuję za poprzednie odpowiedzi. Tym razem chciałabym zapytać o właściwą formę: większość nas czy większość z nas, większość nich czy większość z nich?
Dziękuję bardzo, życząc udanego Nowego Roku.
AB -
po co czy na co?22.12.200422.12.2004Witam!
Ktora forma jest bardziej poprawna: „A po co ci takie wielkie zęby?” czy „A na co ci takie wielkie zęby?”? Dziękuję za odpowiedź.
mm
