Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
ściągnąć na komputer9.12.20039.12.2003Czy poprawne jest sformułowanie ściągnąć na komputer? A może użycie przyimka do albo czasownika przesłać jest właściwsze?
-
X lub Y2.12.20032.12.2003Szanowni Państwo!
Jeśli dobrze rozumiem to, co pisze o orzeczeniu Nowy slownik poprawnej polszczyzny PWN, zdanie „Mama lub tata pójdą do kina” jest poprawne. Jednak mnie wydaje się ono niepoprawne, bo przeciez do kina pójdzie tylko jedno z nich, wiec orzeczenie powinno być w liczbie pojedynczej. Czy mam rację?
Z góry dziękuję za odpowiedź, łączę pozdrowienia,
Ludwik Stawowy -
krem2.12.20032.12.2003Czy mówi się krem na odparzenia, czy krem przeciwko odparzeniom? Chodzi o preparat, który ma zapobiegać odparzeniom, a gdy już się pojawią, ma je leczyć.
-
obejść10.10.200310.10.2003Dzień Dobry!
Mam dylemat. Ktoś napisał zdanie:
„Jasiu obszedł studnię”.
„Studnia została ______ przez Jasia”.
Ktoś napisał, że trzeba wstawić wyraz: obeszta. Czy mógłby Pan udzielić mi informacji, czy jest to prawda, a jeżeli nie, to jaki?
Serdecznie pozdrawiam
Krzysztof -
większość10.10.200310.10.2003Jak należy napisać: „Większość zanieczyszczeń gazowych i pyłowych jest tak DROBNA, że zwykła maska ich nie zatrzyma” czy „Większość zanieczyszczeń gazowych i pyłowych jest tak DROBNYCH, że zwykła maska ich nie zatrzyma”? Słowniki poprawnościowe zdają się przemawiać za pierwszą opcją, ale czy takie sformułowanie nie sugeruje jakiejś „drobnej większości”?
-
za zaliczeniem – raz jeszcze10.10.200310.10.2003Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
Pozdrawiam
Łukasz Starzak
-
rok i lata3.10.20033.10.2003Dla słowa dzień tworzę zdanie: „To był jeden z najlepszych dni”. Chciałbym utworzyć analogiczne zdanie dla słowa rok, ale chyba nie potrafię. „To był jeden z najlepszych lat” brzmi dziwnie, a „To było jedno z najlepszych lat” sugeruje, że mówimy o porze roku lato.
Uprzejmie proszę o pomoc.
Z poważaniem
Paweł Jemioł -
pozdrowienia30.09.200330.09.2003Ostatnio spostrzegłem notoryczne popełnianie błędów przez ludzi przesyłających sobie pozdrowienia. Przez to zaczynam wątpić, czy mam słuszność. Ludzie często piszą „Przekaż pozdrowienia dla rodziców’’, „Pozdrowienia dla Roberta’’. Czy nie powinno się używać formy celownika? Kiedy dokładnie forma dla jest poprawna?
-
konik i wąż11.09.200311.09.2003Szanowny Panie ekspercie językoznawco!
Jest takie przysłowie: „Każdy ma swego konika”. Czy nie powinno być swój konik, skoro chodzi o hobby? Podobnie jak mówimy „Widzę węża jadowitego”, ale „Widzę wąż gumowy”.
Z poważaniem
Aleksandra Kowal -
stopa i standard2.09.20032.09.2003Dzień dobry!
Czy można podnosić standard czy tylko podwyższać? Dotyczy to też stopy życiowej, procentowej itp. -
studium2.09.20032.09.2003Chciałbym dowiedzieć się, jak powinno się poprawnie napisać: programy przyjęte na Studium czy programy przyjęte w Studium (na uniwersytecie)?
-
pisze czy jest napisane?29.08.200329.08.2003Chciałabym się dowiedzieć, która forma jest poprawniejsza: pisze czy jest napisane?
Z góry dziękuję. -
zawnioskować29.08.200329.08.2003Czy można powiedzieć „Zawnioskuj o kredyt”? Słowa zawnioskuj nie mogłam znaleźć w słowniku etymologicznym.
Dziękuję z góry za odpowiedź.
Monika Adamska -
czytanie Mickiewicza25.08.200325.08.2003Czy poprawne jest wyrażenie cytat z Mickiewicza (w sytuacji, gdy dwie strony wiedzą, o jakim cytacie mowa), czy taki skrót myślowy nie jest dozwolony?
-
show25.08.200325.08.2003Witam,
czy show to rodzaj męski czy nijaki? Porywający show czy porywające show?
Serdecznie pozdrawiam. -
homologiczny18.07.200318.07.2003Z jakim przypadkiem łączy sie wyraz homologiczny? Przykład: homologiczne im pióra ptaków (tak jak odpowiadające im) czy homologiczne do nich pióra ptaków (tak jak podobne do nich)?
Dziękuję, pozdrawiam. -
Gazeta pisze…18.07.200318.07.2003Szanowni Państwo!
Przez wiele lat uczono mnie, że nie można mówić „Gazeta pisze” itp. Teraz dowiedziałam się, że podobno taka forma została dopuszczona przez Radę Języka Polskiego i uznana za poprawną. Podobno jest to uwzględnione w jakimś słowniku. Kupiłam Wielki słownik ortograficzny – nie znalazłam. Czy faktycznie jest to już poprawna forma (o zgrozo!) i gdzie znajdę ten zapis?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Pożycz dla niego pieniedzy14.07.200314.07.2003Czy występują w tekstach języka mówionego czy też literackiego formy: „Pożycz dla niego pieniędzy” obok „Pożycz dla niego pieniądze”? Nie mogłem znaleźć odpowiednich haseł w Korpusie.
Serdecznie pozdrawiam,
Zygmunt Frajzyngier -
w przypadku14.07.200314.07.2003Szanowni Państwo,
czy oba poniższe sformułowania są poprawne?
1) choroba, w przypadku której bardzo się cierpi,
2) choroba, w której przypadku bardzo się cierpi.
Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
Z poważaniem
Zbigniew Sepioł -
myszkować14.07.200314.07.2003Czy można myszkować za czymś, czy raczej w poszukiwaniu czegoś? A może jeszcze inaczej?