składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • 2000-letni
    21.02.2003
    21.02.2003
    Proszę o wyjaśnienie, czy poprawna jest forma 2000-letni (np. okres panowania). Analogicznie do 1000-letniego. Jeśli taki zapis jest poprawny, to jak to przeczytać?
    Serdecznie pozdrawiam
    DR
  • love story
    21.02.2003
    21.02.2003
    Czy powinnam napisać inne love story, czy inna love story?
  • w Internecie
    20.02.2003
    20.02.2003
    Szanowni Państwo,
    Już kilkakrotnie spotkałem się z użyciem wyrażenia na Internecie (np. „Ostatnio szukałem materiałów na Internecie”), a nie popularnej w Internecie. Czy ta pierwsza forma jest poprawna?
  • zdaje się być ładny
    17.02.2003
    17.02.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy można stosować formę zdaje się być (ładny, mądry, trudny do ocenienia itp.), a jeśli tak, to czy zawsze, czy tylko w pewnych okolicznościach?
    Z góry dziękuję za pomoc, pozdrowienia.
  • na Bornholm czy na Bornholmie?
    14.02.2003
    14.02.2003
    Szanowni Państwo,
    która forma jest prawidłowa? może obie?
    1) Polska turystyka przyjazdowa NA BORNHOLMIE.
    2) Polska turystyka przyjazdowa NA BORNHOLM.
    Pozdrawiam,
    Zbyszek Rogalski
  • gdzieś czy dokądś?
    13.02.2003
    13.02.2003
    Dzień dobry.
    Coraz cześciej słyszę, że ktoś gdzieś idzie, ktoś gdzieś jedzie. Z tego, co wiem, to poprawnie powinno się mówić dokądś – ktoś się udaje dokądś. Jednak to gdzieś stało się bardzo powszechne. Czy jest to wielki błąd? Czy jest on dopuszczalny w języku potocznym? A może nawet pisanym?
    Pozdrawiam.
  • szkoda
    10.02.2003
    10.02.2003
    W naszej redakcji wybuchł spór dotyczący pewnego zdania: „Szkoda marnować swoje możliwości” czy „Szkoda marnować swoich możliwości”? Ja uważam, że najważniejsze w tym zdaniu jest marnować (kogo? co?, a więc wg mnie swoje), a szkoda nie ma tu nic do rzeczy. Co innego, gdyby zdanie brzmiało: „Nie szkoda ci marnować swoich możliwości?”. Czy mam rację? Proszę o wyjaśnienie, jakie reguły rządzą związkiem szkoda + bezokolicznik, ale nie na zasadzie „Szkoda gadać” czy „Szkoda iść”, lecz właśnie zdania bardziej rozbudowanego, bo takiego przykładu nie znalazłam w słowniku, a spór stał się naprawdę bardzo gorący.
    Renata Rybakiewicz
  • szkoda
    10.02.2003
    10.02.2003
    Która wersja jest poprawna: „Szkoda marnować swoich zdolności” czy „Szkoda marnować swoje zdolności”?
  • potem czy później?
    6.02.2003
    6.02.2003
    Czy przysłówka potem można używać w odniesieniu do tygodni, miesięcy, lat? Na przykład dwa tygodnie potem, trzy lata potem?
  • po 1–3 kapsułek
    4.02.2003
    4.02.2003
    Jak powinno się mówić: „Zażywać po 1–3 kapsułki” czy też: „Zażywać po 1–3 kapsułek”? „Przyjmować 1–3 kapsułki dziennie” czy też: „Przyjmować 1–3 kapsułek dziennie”?
    W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego jest przykład następujący: „Po 6–7 dniach musimy się spotkać”, a nie: „Po 6–7 dni” musimy się spotkać. W większości gazet, czasopism, informacji o lekach, produktach spożywczych zamieszczanych na pudełkach znalazłem ten pierwszy zapis („1–3 kapsułki”, „1–3 minuty”). Nigdzie w słownikach nie znalazłem reguły, która jednoznacznie rozstrzygałaby ten problem. Proszę o pilną odpowiedź.
  • czat
    3.02.2003
    3.02.2003
    Dzień dobry.
    Chciałbym się spytać, jak poprawnie się mówi: powitanie na czacie czy też powitanie w czacie?
    Z góry serdecznie dziękuję!
  • pod parkiet czy pod parkietem?
    30.01.2003
    30.01.2003
    Czy niepoprawne jest zdanie: „Gdy podłoże jest nierówne, trzeba ułożyć pod parkiet specjalną masę wyrównującą”? Redakcyjny spór rozgorzał wokół kwestii, czy sformułowanie pod parkiet (według polonistów będące branżowym żargonem) nie powinno być zastąpione sformułowaniem pod parkietem. Nie czuję niepoprawności pierwszego sformułowania, przeszkadza mi natomiast drugie, gdyż nieco inaczej odbieram jego znaczenie. Wydaje mi się, że pod parkietem można coś ułożyć (oczywiście czysto teoretycznie), kiedy on już jest, tymczasem tu chodzi oczywiście o ułożenie czegoś pod parkiet, zanim ten zostanie ułożony.
  • proszę bardzo czy bardzo proszę?
    28.01.2003
    28.01.2003
    Czy w języku polskim są reguły dotyczace składni budowania zdań. Mam wątpliwości, czy poprawnie jest powiedzieć bardzo proszę, czy tez proszę bardzo, jak również bardzo dziękuję, czy dziękuję bardzo.
    Pozdrawiam i dziękuje bardzo (lub odwrotnie) za odpowiedź.
    Leszek Mazur
  • kulig
    28.01.2003
    28.01.2003
    Która forma jest poprawna: na kuligu czy w kuligu?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Joanna Kułaga
  • Czym administruje administrator?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam serdecznie.
    Moje pytanie chyba jest dość proste, jednakże nie umiałam nigdzie znaleźć na nie szybkiej odpowiedzi: z jakim przypadkiem łączy się słowo administrator, administracja i administrowanie? Moje pierwsze przypuszczenie było, że kim, czym. Administrowanie kim, czym, budynkami na przykład. Ale administrator? Administrator budynkami czy budynków? Raczej nie kim, czym, lecz kogo, czego. Czy tak? Administracja, administrator danych? A administrowanie danymi?
    Pozdrawiam, dziękuję i czekam na odpowiedź:)
    DorotaR.
  • spójnik na początku zdania
    24.01.2003
    24.01.2003
    Miewam problem z tekstami, w których występują zdania następującego typu: „Poszedł do kuchni. Bowiem chciał umyć naczynia. Natomiast nie było ciepłej wody. Jednak umył naczynia w zimnej. Chociaż ręce mu poczerwieniały”. Uważam, że to wszystko powinno być połączone w zdania (zdanie) złożone, ale tak piszą również poloniści… Może się czepiam i jest to taki swoisty styl?
    Pozdrowienia po raz trzeci.
  • pomijane się
    24.01.2003
    24.01.2003
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu (i jemu podobnych): „Matka może położyć się z dzieckiem i pobawić (się?) z nim grzechotką” należy powtórzyć zaimek się, czy jest to całkowicie zbędne? Czy istnieje jakaś reguła dotycząca tej kwestii?
    Pozdrawiam
    Ola S.
  • agenty i klienty komputerowe
    22.01.2003
    22.01.2003
    Czy biernik wyrazów agent, klient, kreator itp., będących nazwami programów komputerowych, w l.p. powinien być równy mianownikowi, czy dopełniaczowi? Czy formą mianownika l.mn. powinny być agenty, klienty, czy też agenci, klienci?
  • orzeczenie przy tzw. podmiocie szeregowym
    20.01.2003
    20.01.2003
    Witam!
    Czy powiemy lub napiszemy: „Dzieci i młodzież zorganizowały…”? Naturalnie chodzi mi o formę czasownika. Wiadomo, że dzieci zorganizowały, młodzież zorganizowała, uczniowie zorganizowali
    Pozdrawiam i dziękuję!
  • do czy dla?
    20.01.2003
    20.01.2003
    Jak jest bardziej poprawnie:
    1. Mleczko DO suchej skóry?
    2. Mleczko DLA skóry suchej?
    Zależy mi tak na kwestii do/ dla, jak i skóry suchej/ suchej skóry.
    Z góry dziękuję,
    Zuzanna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego