Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
Poprawność tekstu piosenki
15.05.202315.05.2023Dzień dobry,
moje pytanie odnosić się będzie do bardzo popularnej ostatnio piosenki pt. „Big klamoty”, a dokładniej mam wątpliwości dotyczące związku rządu. Czy autorka zamiast „dotknij me bimbały/dotknij me klamoty” nie powinna była zaśpiewać „dotknij mych bimbałów/klamotów”? Wydaje mi się, że czasownik „dotknąć” w znaczeniu fizycznym łączy się wyłącznie z dopełniaczem, ale im częściej słyszę ten utwór, tym jestem mniej pewna swojej racji. Pozdrawiam
-
aplikować
13.05.202313.05.2023Na stronach z ogłoszeniami o pracy powszechnie stosowany jest czasownik aplikować (np. w formie przycisków "aplikuj" czy "aplikuj teraz"). Czy zwrot aplikować na dane stanowisko można już traktować jako normę użytkową? Jeśli tak, to czy można połączyć "aplikować" z przyimkiem "z" (np. "Aplikuj z LinkedIn")? Bardzo dziękuję za pomoc.
-
w Węgrzech (?)
11.05.202311.05.2023Dzień dobry!
Co do poprawności wyrażeń „w Ukrainie” czy „w Słowacji”, zastępujących tradycyjny przyimek „na” wątpliwości nie mam. Jednakże czy forma „w Węgrzech” jest poprawna?
Pozdrawiam
-
Użycie zaimków wskazujących
1.05.20231.05.2023Dzień dobry, czy w zdaniu: "Wkrótce po opisaniu sieci grzybowych zaobserwowano, że za ich pośrednictwem rośliny przesyłają między sobą węgiel, fosfor, azot czy wodę, co sugeruje, że mogą one odgrywać istotną rolę ekologiczną", zaimek "one" jest użyty poprawnie? Podobnie, czy w zdaniu: "Opisano tu opowiada twórcy pod kątem jego wielowątkowości", zaimek "jego" jest w porządku? Z logicznego punktu widzenia nie ma wątpliwości, że pierwszy odnosi się on do "sieci grzybowych", a drugi do "opowiadania", ale składniowo mogłyby odnosić się w pierwszym przypadku zarówno do sieci, jak i do roślin; a w drugim: zarówno do opowiadania, jak i do twórcy. Czy więc w tej wersji te zdania są poprawne, czy nie?
-
Dopełnienie
28.04.202328.04.2023Szanowni Państwo, mam wątpliwości co do funkcji wyrażenia przyimkowego "od wnuczki" w zdania: "Babcia otrzymała dziś od wnuczki Kasi trzy czerwone róże.
Czy jest to dopełnienie (od kogo lub od czego), czy raczej okolicznik (skąd). Z góry dziękuję za odpowiedź.
A. Nowak
-
szyk przydawki przymiotnikowej
27.04.202327.04.2023Szanowni Państwo!
Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.
Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?
Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.
Z poważaniem
Adrian Fröhlich
-
Szyk przydawek
21.04.202321.04.2023Jak powinno się mówić/pisać: badania należy wykonać przy jakości sprężonego powietrza klasy 3, czy raczej badania należy wykonać przy jakości powietrza sprężonego klasy 3? Jaka jest prawidłowa kolejność rzeczownika z przymiotnikiem?
Zbyszek
-
Frazy przysłówkowe
18.04.202318.04.2023Bardzo proszę o pomoc. Czy wyrażenia typu: „z francuska”, „do syta”, „po koleżeńsku” są przysłówkami czy wyrażeniami przyimkowymi? M.
-
mój czy swój
17.04.202317.04.2023Czy w zdaniu Kocham ..... chłopaka zaimek dzierżawczy powinien być pierwszo czy trzecioosobowy? Kocham mojego czy swojego chłopaka? Pewnie już o tym było, ale prosiłabym o skondensowane wskazówki na temat uzusu.
Serdecznie dziękuję
-
Następstwo czasów w polszczyźnie
16.04.202316.04.2023Witam, miałbym pytanie odnośnie wydarzenia z przeszłość w trakcie choroby, gdy opisujemy stan w którym byliśmy kiedyś - jak zapisać takie zdanie:
"I wiedzieliśmy, że nie możemy tego zmienić." czy "I wiedzieliśmy, że nie mogliśmy tego zmienić."
Czy te zdania mówią o tym samym czy dla potkreślenia czasu przeszłego należy używać wszystkie czasowniki stosownie do czasu w tym wypadku "mogliśmy" zgadza się?
-
Forma zaimka względnego który
16.04.202316.04.2023Dzień dobry, które z poniższych zdań jest poprawne i dlaczego? To doprowadziło go do zbrodni, którą dokonał. To doprowadziło go do zbrodni, której dokonał? Dziękuję za objaśnienie.
-
mieć w funkcji czasownika modalnego
15.04.202315.04.2023Dzień dobry. Od czasu do czasu w wiadomościach można usłyszeć zdanie w rodzaju: "X miał powiedzieć, że...". Nie oznacza ono jednak, że X miał coś powiedzieć, ale tego nie zrobił, tylko raczej że "podobno X powiedział...". Czy to użycie czasownika "mieć" ma swoją nazwę? Od kiedy taka forma gramatyczna istnieje w języku polskim? Czy jest o niej wzmianka w programie nauczania języka polskiego?
-
Orzeczenie przy podmiocie szeregowym po raz n-ty
14.04.202314.04.2023Czy można użyć czasownika w liczbie i osobie odpowiadajacej tylko pierwszemu rzeczownikowi, w przypadku kiedy dotyczy kilku:
W pokoju byłam ja, moja mama i siostra. (zamiast "byłyśmy")
W plecaku znalazł się chleb i nóż. (zamiast "znalazły się")
Anna
-
Rodzaj gramatyczny zapożyczonych skrótowców
13.04.202313.04.2023Miałbym pytanie odnośnie pisowni w przypadku wspólnot 12 krokowych typu NA, AA, SLAA... gdy używamy tylko skrótu np. NA dało, pokazało, nauczyło mnie czy raczej dała, pokazała, nauczyła skoro w domyśle wiadomo, że chodzi o Wspólnotę.
Która forma jest poprawna w takim przypadku?
Bardzo dziękuję za państwa służbę!
-
Określenie liczebnikowe rzeczowników różnorodzajowych
4.04.20234.04.2023Dzień dobry, mam pytanie dotyczące odmiany liczebnika „77” w zdaniu zaczynającym się słowami „77 młodych śpiewaków i śpiewaczek z 19 krajów wystąpi podczas...". Która z form jest poprawna: „siedemdziesięciu siedmiu młodych śpiewaków i śpiewaczek...” czy „siedemdziesiąt siedem młodych śpiewaków i śpiewaczek”?
-
Wątpliwości interpretacyjne
2.04.20232.04.2023Dzień dobry,
mam problem z interpretacją zapisu w uchwale gminy.
Chodzi mi konkretnie o zapis:
"(..) w workach na bioodpady, oznaczonych kodami kreskowymi udostępnionymi właścicielowi
nieruchomości przez Gminę Kąty Wrocławskie, o ile doszło do zapełnienia pojemników, o których
mowa w lit. a; w takim przypadku usługa obejmuje odbiór bioodpadów w czterech workach
o pojemności 120 litrów na każdy pojemnik, w który wyposażona jest nieruchomość (..)".
Moja interpretacja jest taka, że to zdanie nie jest precyzyjne i można je interpretować tak, że zarówno worki i kody kreskowe zostaną dostarczone (udostępnione) przez gminę ze względu na użytą liczbę mnogą przecinek, oraz warunek. Czy mam rację ?
-
nauczyciel, profesor + czego
2.04.20232.04.2023Czy prawidłowo jest powiedzieć, że w szkole uczy nas nauczyciel/profesor od fizyki, czy tylko nauczyciel/profesor fizyki?
Dziękuję za pomoc.
-
Schemat składniowy czasownika brzmieć
31.03.202331.03.2023Szanowni Państwo,
jakie jest stanowisko ekspertów z Poradni w sprawie sformułowania "brzmieć na + przymiotnik"? Brzmiała na zmęczoną? Brzmiał na rozzłoszczonego?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
należeć
30.03.202330.03.2023Szanowni Państwo,
zwracam się o poradę, czy poniższe zdanie jest poprawne:
„Do tłumacza należy zdecydować, na ile informacje te istotnie modyfikują zasadniczy tekst, a na ile można je w przekładzie pominąć.”
Czy jest to poprawna konstrukcja, że do „kogoś należy zdecydować”? Czy czasownik w bezokoliczniku może występować po słowie należy?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Maria Burnat
-
(z)jeść + biernik
29.03.202329.03.2023Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.
