Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
się12.03.201012.03.2010Witam,
jakie funkcje może pełnić słowo się? Wiem, iż jest się zwrotne, jest się powiązane z filozofią Heideggera, jednak jakie inne funkcje językowe może pełnić to słowo? Szczególnie w zwrotach typu pytać się czy nie mówi się z pełnymi ustami.
K.B. -
na sklepie4.03.20104.03.2010Witam serdecznie.
Ostatnio zwrócono mi uwagę na sformułowanie na sklepie, które dotyczyło towaru w sklepie internetowym. Czy pisząc „Niedługo na sklepie pojawią się zegarki innych marek”, naprawdę popełniłem tak rażący błąd? Poszukałem trochę takich zwrotów w internecie i jest ich naprawdę sporo. Wydaje mi się, że to sformułowanie może być poprawne w odniesieniu do sklepów internetowych, gdzie produkty, czyli ich zdjęcia, niejako wiszą na sklepie. Czy się mylę?
Pozdrawiam. -
nazwa X3.03.20103.03.2010Witam,
w jakim przypadku powinny być użyte rzeczowniki w następujących zdaniach: „Takie zjawisko nosi nazwę «non-dysfunkcja» / «non-dysfunkcji»”, „Badacz ten wprowadził nazwę «mongolizm» / «mongolizmu»”? Proszę o uzasadnienie.
-
zeszło komuś1.03.20101.03.2010Czy poprawna jest forma: „Długo ci się zejdzie?”, czy powinno być: „Długo ci zejdzie?”?? Czy może obie są poprawne?
-
wojewoda łódzka1.03.20101.03.2010Szanowny Panie Profesorze,
chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
Pozdrawiam -
S. Kania -
porada o Nowej Hucie27.02.201027.02.2010Witam,
nie znalazłem w bazie danych odpowiedzi na pewne proste pytanie. Otóż, czy poprawne jest sformułowanie: jechać na Hutę? Chodzi tu o dzielnicę Krakowa, Nową Hutę. Wiele osób zamiast do używa formy na, która wydaje mi się błędna, może jednak jest inaczej. Wszakże można udać się na Kazimierz i w życiu nie spotkałem się z formą do Kazimierza (mam na myśli inną dzielnicę krakowską – nie miasto).
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Mateusz
-
hantel czy hantla?27.02.201027.02.2010Witam.
Mam pytanie odnośnie pisowni, a jednocześnie rodzaju liczby pojedynczej od słowa hantle (czyli ciężarki do ćwiczeń): czy będzie to ten hantel, czy ta hantla? W jednym z polskich filmów usłyszałem ten wyraz wypowiadany jako rodzaj żeński i trochę się zdziwiłem, jakoś mi to nie pasowało… ale może niesłusznie.
Pozdrawiam. -
zdania z podmiotem liczebnikowym18.02.201018.02.2010Szanowni Państwo,
które z podanych zdań jest zapisane prawidłowo: „Umierają 3000 osób” czy „Umiera 3000 osób”? Będę wdzięczna za odpowiedź i kilka słów wyjaśnienia. -
a co dopiero17.02.201017.02.2010Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie, jak radzić sobie z rekcją w zdaniach typu: „Grządki z kapustą bym mu nie powierzył, a co dopiero zwierzę albo człowieka”. A może powinniśmy powiedzieć: „Grządki z kapustą bym mu nie powierzył, a co dopiero zwierzęcia albo człowieka”? -
Trzeba nam coś zrobić17.02.201017.02.2010Szanowni Państwo,
czy poprawne jest sformułowanie typu „Trzeba nam coś zrobić” w znaczeniu 'Musimy / powinniśmy coś zrobić'? -
dwa lub więcej15.02.201015.02.2010Mam kłopot z konstrukcjami jeden lub więcej, dwa lub więcej itd., aż do czterech. Chodzi o formę rzeczownika, który pojawi się po słowie więcej – jedyna forma, jaka się nasuwa, to dopełniacz, czyli np. dwie lub więcej książek, ale przecież liczebnik dwa łączy się z mianownikiem, np. dwie książki. Czy więc dwie lub więcej książek to poprawna konstrukcja? Skoro błędne są połączeniu typu przed i po spotkaniu, to czy jeden / dwa / trzy / cztery lub więcej książek również?
-
być albo nie być13.02.201013.02.2010Szanowni Profesorowie!
Zastanawiałyśmy się dziś z koleżanką nad sformułowaniem być albo nie być. Czy np. „Wyniki kontroli oznaczały być albo nie być dla zakładu produkcyjnego”, czy też „…być albo nie być zakładu produkcyjnego”? Pierwsza wersja wydaje się brzmieć lepiej. Ale już np. „Być albo nie być zakładu zależało od wyników kontroli”, prawda?
Z góry dziękuję
Justyna -
sprawdzian i test3.02.20103.02.2010Witam,
jak powinno się mówić/pisać: sprawdzian / test wiedzy o historii wieku XVIII czy może sprawdzian / test wiedzy z historii XVIII? Wydaje mi się, że druga wersja jest niepoprawna i można ją stosować w sytuacji, gdy sprawdzian jest z historii (przedmiotu), a nie z wiedzy o określonym zagadnieniu.
Pozdrawiam
Magadalena -
udzielić patronatu?3.02.20103.02.2010Dzień dobry!
Czy poprawna jest kolokacja udzielić patronatu? W Słowniku poprawnej polszczyzny i w Uniwersalnym słowniku języka polskiego mowa jest wyłącznie o obejmowaniu patronatu nad czymś, podczas gdy wyżej wspomniane wyrażenie jest stosowane nader często.
Dziękuję serdecznie i pozdrawiam. -
tylko w pojedynczej czy też w mnogiej?1.02.20101.02.2010Jak określać rodzaj rzeczownika? Tylko w liczbie pojedynczej czy też w mnogiej?
-
zdania z się1.02.20101.02.2010Szanowni Państwo,
czy istnieje jakaś zasada lub zalecenie dotyczące miejsca zaimka się, gdy w zdaniu stoją obok siebie dwa czasowniki, z których jeden jest zwrotny? Kilka przykładów: „Nie mogę się doczekać jego przyjazdu”, „To nie będzie się ciągnąć w nieskończoność”.
Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku
Marek Piszczek -
jeszcze o podmiocie szeregowym29.01.201029.01.2010Szanowni Państwo,
dzisiaj zwracam się do poradni z problemem składniowym. Wydaje mi się, że przeczytałam już wiele o orzeczeniu przy podmiocie szeregowym, ale w tym konkretnym wypadku mam wątpliwości. Otóż zdanie brzmi: „Wydział Historyczny we Wrocławiu i całe środowisko akademickie Wrocławia może być dumne, iż…”. „Może być dumne” czy „Mogą być dumne”?
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam. -
jeszcz o rynku22.01.201022.01.2010Witam, czy księgarnia znajduje się na rynku, przy rynku, czy może w rynku? Jaka forma jest poprawna ?
-
rodzaj i liczba skrótowców15.01.201015.01.2010Witam,
proszę o wyjaśnienie, w jakim rodzaju są skróty nazw instytucji, partii itp., a więc jak odmieniać: „PO miała do wyboru” (czy „…miał do wyboru”), „PiS zdecydowało się na…” (czy „..zdecydował się na…”)?
Dziękuję i pozdrawiam -
w tekście literackim14.01.201014.01.2010Dzień dobry!
Chciałabym zapytać, czy obie z podanych niżej form odmiany są poprawne, a jeśli tak – którą uważa się za lepszą. Identycznego zdania chcę użyć w tekście literackim, w prozie, zastanawiam się więc, która wersja będzie odpowiedniejsza.
1. Nie od dziś wiadomo, że francuska literatura jest najlepsza na świecie.
2. Nie od dziś wiadomo, że francuska literatura jest najlepszą na świecie.
Z góry dziękuję i pozdrawiam w Nowym Roku,
Beata.
