skróty i skrótowce

  • PWK
    9.10.2018
    9.10.2018
    Szanowna Poradnio,
    w książce, którą redaguję, znajduje się skrótowiec PeWuKa (= Powszechna Wystawa Krajowa). W jaki sposób należy go odmieniać przez przypadki?
  • Skrót w.
    2.07.2018
    2.07.2018
    Jakim skrótem zapisujemy wyraz wers w liczbie mnogiej?
  • USA kontra SZA
    28.03.2018
    28.03.2018
    Szanowni Państwo!
    Nurtuje mnie pytanie, dlaczego w języku polskim skrót od nazwy państwa Stany Zjednoczone Ameryki Północnej został przyjęty z języka angielskiego (USA)? Mamy dolar USA (amerykański), a nie dolar SZAP; w innych znanych mi językach słowiańskich działa właśnie taka zasada. Także skróty RFN (Republika Federalna Niemiec), NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna) wskazują na to, że tworzymy je od nazw funkcjonujących w języku polskim, skąd zatem wyjątek dla USA?
  • technologia EM-ów
    23.03.2018
    23.03.2018
    Szanowna Poradnio!
    Edytując tekst, napotkałam na trudność wynikającą z potrzeby posługiwania się skrótowcem EMEfektywne Mikroorganizmy. Oprócz opisu EM-ów i ludzi mówiących o EM-ach są też bardzo często wzmianki o technologii EM. No właśnie: technologii EM-ów czy technologii EM? Wydaje mi się, że w rozmowach częściej spotykam formę nieodmienioną, ale odmienioną formę skrótowca EM, gdy mowa o samych efektywnych mikroorganizmach, nie o technologii. Co robić? Odmieniać czy nie odmieniać?
  • itp., itd.
    23.03.2018
    23.03.2018
    Szanowni Państwo,
    w jednej z redagowanej książek natrafiłam na skrót i t. d. (pierwowzór opracowywanego tekstu został wydany w 1895 roku). Domyślam się, że chodzi o itd., ale tu rodzi się pytanie, w jakich przypadkach należy uwspółcześniać skróty. Będę bardzo wdzięczna za podpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    JK
  • I szt., i sztab.
    23.03.2018
    23.03.2018
    Dzień dobry,
    moje pytanie brzmi następująco: jaki jest prawidłowy skrót stopni wojskowych zawierających nazwę sztabowy, np. starszy chorąży sztabowy? Skrót powinien być szt. czy sztab. W pełnym brzmieniu st. chor. szt., czy st. chor. sztab.?
    Łączę pozdrowienia
  • PZU, PPE
    22.03.2018
    22.03.2018
    Bardzo proszę o informację, jaki zapis jest prawidłowy:
    PZU wypłaciło czy PZU wypłacił
    PPE zostało czy PPE został (PPEPunkt Poboru Energii Elektrycznej)
  • Skrót wyrazu rubel
    7.03.2018
    7.03.2018
    Jak poprawnie zapisać skrót rubla odnoszący się do ziem polskich w XIX wieku? Pisać rb., rb czy rub.? Widzę, że poloniści ostatnio zalecają rub., ale historycy i numizmatycy kategorycznie rb lub rb. Zaznaczam, że rubel nie był wtedy polską jednostką monetarną, ale używaną przez Polaków. W obiegu był tzw. rubel srebrny, wtedy zapisywany rs.
  • Czym są skróty i skrótowce?
    10.01.2018
    10.01.2018
    Chciałabym się dowiedzieć, czy skróty i skrótowce należą do którejś z części mowy.
  • Skrótowiec NInA
    10.01.2018
    10.01.2018
    Czy skrótowiec NInA (= Narodowy Instytut Audiowizualny) odmienia się przez przypadki?
  • Skróty nazw stopni harcerskich
    8.01.2018
    8.01.2018
    Chciałabym dowiedzieć się, jak należy zapisywać skróty stopni harcerskich – z kropką czy bez.
    Chodzi mi konkretnie o stopnie:
    Pwdprzewodnik
    Phmpodharcmistrz
    Hmharcmistrz

    Ponieważ w tych przypadkach nie wiem, czy należy zastosować się do zasady dotyczącej skrótów składających się z pierwszych kilku liter wyrazu (np. dot.), czy tych z pierwszej, środkowej i ostatniej litery(np. mgr).
    Z góry dziękuję!
  • Skrót ł.o.r., czyli ‘łaskawie odebrać raczy’
    16.12.2017
    16.12.2017
    Kilka lat temu promotor mojej pracy magisterskiej zostawił dla mnie na portierni kopertę ze skrótem t.o.v. (albo t.o.r.). Do dziś się zastanawiam, co miał znaczyć ten skrót. Nie sądzę, żeby to było holenderskie ten opzichte van. Jeśli Państwo spotkali się z tym skrótem, proszę o jego rozwinięcie.
  • Rejestr Funduszy Inwestycyjnych
    8.11.2017
    8.11.2017
    Chciałem zapytać o poprawność zapisu ostatniej litery powszechnie stosowanego skrótowca RFi (Rejestr Funduszy Inwestycyjnych). Nie znalazłem żadnej reguły, która uzasadniałaby zapis małą literą w typowym skrótowcu literowym, litery będącej pierwszą literą jednego z wyrazów wchodzących w skład skracanego wyrażenia, ale niebędącego spójnikiem ani przyimkiem. Czasem niepoprawną formę wymusza ustawa (np. S.A. zamiast SA), ale nie znalazłem analogicznego przepisu dla tego rejestru.
  • PZPR – on, ona czy ono?
    25.10.2017
    25.10.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Poradni z pytaniem dotyczącym kwestii określania rodzajów gramatycznych niektórych skrótów. Często słyszę w mediach konstrukcje takie jak: USA nie zgodziły się na…, PZPR prowadziła politykę…, itd. Czy formy te można zastąpić chyba bezpieczniejszym (w sytuacji, gdy nie znamy rozwinięcia skrótu) rodzajem nijakim?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Rodzaj gramatyczny zapożyczonych skrótowców
    5.09.2017
    5.09.2017
    Szanowni Państwo
    czy istnieje zasada określania rodzaju obcojęzycznych skrótowców czytanych po angielsku (np. BBC, FBI, GPS)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Konrad Iwiński
  • Raz jeszcze o skrótach specjalistycznych
    31.07.2017
    31.07.2017
    Dzień dobry,
    dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
    w związku z interpretacją:
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
    proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
    Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
    Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
    Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
    1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
    2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
    3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
    4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • Tajemnicze PPP

    16.06.2017
    16.06.2017

    Szanowni Państwo,

    co znaczy skrót PPP, który pojawił się w poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Zapis-nazwy-firmowej-na-pieczatce;17822.html?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Skróty nazw miejscowości
    12.06.2017
    12.06.2017
    Czy można używać skróconej nazwy miejscowości Czechowice-Dziedzice jako Czechowice-Dz.?
  • Kropka na końcu doktora
    20.04.2017
    20.04.2017
    W jednej z porad p. Maciej Malinowski napisał:
    Zwracajmy uwagę na kropkę po skrócie dr występującym w dopełniaczu (dr. a. dra), gdyż wiele osób jej nie stawia, a później się dziwi, kiedy ją zobaczy (rzecz jasna, w mianowniku jest dr). Cóż, wiele osób nie zna, niestety, tego normatywnego nakazu pisowniowego…

    Szczerze mówiąc, za bardzo nie wiem o jakim nakazie / regule jest mowa. Domyślam się z kontekstu, ale prosiłbym o szersze wyjaśnienie, o co chodzi z tymi kropkami na końcu doktorów.
  • NACOBEZU
    31.03.2017
    31.03.2017
    Szanowni Państwo,
    w szkolnictwie w ramach oceniania kształtującego pojawiła się skrócona forma zwrotu na co będę zwracać uwagę, zapisywana jako NACOBEZU, nacobezu lub NaCoBeZU.
    Proszę o opinię na temat poprawności tej formy.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego