słownictwo
-
truchło
28.10.202228.10.2022Szanowni Eksperci,
ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.
-
Łączliwość leksykalno-semantyczna
27.10.202227.10.2022Pracując nad własnym tekstem, użyłam następującego wyrażenia: "jej płuca zaległa niebezpieczna duszność".
Ktoś zwrócił mi uwagę, że jest ono błędne. Czy rzeczywiście nie można tak powiedzieć?
Pozdrawiam,
D.L.
-
Napis na nagrobku lekarza
25.10.202225.10.2022Dzień dobry,
mój śp. Ojciec był lekarzem specjalistą, nie posiadał jednak stopnia naukowego doktora. Czy na Jego nagrobku mogłaby się znaleźć inskrypcja o treści: „dr Jan Kowalski” ewentualnie „lek. med. Jan Kowalski”? Odnośnie do tej drugiej formy kierowane są niekiedy negatywne opinie części środowiska lekarskiego.
Z poważaniem
Adam
-
poselstwo
24.10.202224.10.2022Dzień dobry,
w języku angielskim występuje słowo the Message, które można tłumaczyć m.in. jako «wiadomość, przesłanie, poselstwo». W kontekście historycznym, chciałbym przetłumaczyć na „poselstwo”. Słowo „poselstwo” wydaje się być archaizmem. Czy w języku polskim można zastosować zwrot „przekazano poselstwo” w sensie np. władca państwa, król wysłał list (z pewną treścią) dyplomatyczny do innego władcy? Wydaje mi się, że tak, ale poproszę o opinię i podanie źródła z literatury.
Pozdrawiam
Daniel M
-
Nazwy teorii i pojęć abstrakcyjnych
23.10.202223.10.2022Dzień dobry,
chciałbym prosić o rozwianie wątpliwości w takiej kwestii:
jeżeli autor w publikacji niebeletrystycznej konstruuje swoją teorię sztuki i wprowadza nazwy do opisu zjawisk zachodzących w obrębie tej teorii, jak powinniśmy je poprawnie zapisać? Dodam, iż nazwy są często metaforyczne, dwuczłonowe, inne znowuż trzywyrazowe. Poniżej przykłady:
- Niebieskie Lustro
- Krok w Abstrakcję
Chodzi mi oczywiście o zastosowanie wielkich liter, kursywy, cudzysłowu.
Pozdrawiam
Krzysztof Bąk
-
scertyfikować
21.10.202221.10.2022Dzień dobry,
powinniśmy używać formy zcertyfikować czy scertyfikować? Oczywiście, o ile zwrot „poddać certyfikacji” nie jest jedynie obowiązujący...?
Pozdrawiam
AP
-
Nazwy sushi
20.10.202220.10.2022Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o poprawny zapis rolek sushi w języku polskim. Na przykład, jeśli mamy rolkę „gunkan z pieczonym łososiem”, to czy „gunkan”, „pieczony” i „łosoś” powinny być zapisane wielką czy małą literą? Czy może tylko nazwa rolki ("Gunkan") powinna być zapisana wielką literą, a składniki już małą?
Bardzo dziękuję za pomoc
Beata Bochnia
-
(to) podwórko
19.10.202219.10.2022Witam!
Czy użycie słów „mały podwórek” jest poprawne, czy należy użyć słów „małe podwórko”? Czy oba są poprawne?
Z góry dziękuję za rozwiązanie tego zagadnienia. Pozdrawiam!
-
załącznik do czegoś
17.10.202217.10.2022Dzień dobry,
w mojej pracy często spotykam się z załącznikami. Jakiej formy używać: „załącznik jakiegoś dokumentu” (np.: załącznik protokołu, załącznik wiadomości) czy „załącznik do jakiegoś dokumentu” (np.: załącznik do protokołu, załącznik do wiadomości)?
Pozdrawiam
Zbigniew
-
więzadła głosowe
17.10.202217.10.2022Dzień dobry,
chciałabym zapytać, czy poprawna forma jednego z narządów mowy to WIĘZADŁA GŁOSOWE czy WIĄZADŁA GŁOSOWE?
Z poważaniem
Beata Lipowicz
-
sobie
16.10.202216.10.2022Witam. Mam pytanie odnośnie do nadużywania zaimka sobie obok czasowników. Niektórzy mówią np. „Idę SOBIE na spacer”, „Gram SOBIE w piłkę nożną” itp. Jaką funkcję pełni ten zaimek w tego typu zdaniach i czy w ogóle używanie go w ten sposób jest poprawne? Pozdrawiam.
-
lojalny
16.10.202216.10.2022sjp.pwn.pl definiuje „lojalny” jako «uczciwy i rzetelny w stosunkach z ludźmi». Czy lojalność nie jest raczej wiernością (posłuszeństwem), nawet wbrew uczciwości?
-
właśnie, jasne, oczywiście, pewnie (,) że…
12.10.202212.10.2022Byłam zainteresowana zwrotami niejako utartymi, które nie są zdaniami podrzędnymi: Właśnie że tak/nie; Jasne że tak/nie; Oczywiście/Pewnie że tak/nie. Znalazłam kilka porad: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wlasnie-ze;16931; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przecinek-przed-ze;16504.html, odpowiedzi wydają się sprzeczne. Intuicyjnie nie postawiłabym przecinka w podanych powyżej zwrotach, natomiast postawiłabym go, jeśli po Jasne/Oczywiście/Właśnie itp. następuje zdanie podrzędne. Proszę o poradę
-
abominacja
11.10.202211.10.2022Czy coś może być „abominacją”? Wg SJP abominacja to „uczucie wstrętu". A w wielu opisach jest używana jako „coś wypaczonego”. Więc, czy można „coś” nazwać abominacją, czy tylko to „coś” może wywoływać abominację???
-
żałosny
8.10.20228.10.2022Szanowna Pani,
oglądałem niedawno film dokumentalny o ataku atomowym na Hiroszimę i Nagasaki. Jeden z ocalałych relacjonował: „Na ulicach leżały żałosne ciała martwych”. Czy przymiotnik „żałosny” nie jest nacechowany negatywnie? Nie wyraża pogardy? Nakazuje się wstydzić? Czy czując szczere współczucie wobec uczestnika wypadku samochodowego, wypada powiedzieć, że wygląda żałośnie? Intuicja podpowiada mi, że mógłby poczuć się urażony. Czy znaczenie tego słowa zmieniło się?
-
model Creighton, model creightonowski
7.10.20227.10.2022Uprzejmie proszę o poradę, czy zgodnie z poprawną polszczyzną nazwa „Model Creighton” używana w języku polskim powinna się odmieniać, czy nie. Nazwa „Model Creighton” – określająca naukę metody obserwacji cyklu – pochodzi od nazwy uniwersytetu Creighton University z Omaha, a ta z kolei pochodzi od nazwiska założyciela Edwarda Creightona.
-
zachowanie (się) konstrukcji
6.10.20226.10.2022Dzień dobry,
proszę o komentarz w sprawie sformułowań „zachowanie konstrukcji” oraz „zachowanie się konstrukcji”. W literaturze przedmiotu związanej z budownictwem można spotkać obie formy. Niektórzy profesorowie budownictwa nie mówią o „zachowaniu się konstrukcji” tylko o „zachowaniu konstrukcji”, twierdząc, że „się” personifikuje konstrukcję.
Problem, o którym piszę dotyczy procesów fizycznych takich jak deformacje konstrukcji pod wpływem obciążenia, pękanie, zniszczenie itp.
Pozdrawiam
-
„Tak!” dla precyzji i poprawności
5.10.20225.10.2022Dzień dobry, zamierzam nadać przygotowywanej książce tytuł „Tak dla fotografii. Tak dla sztuki”. Mam jednak wątpliwość. Czy nie pachnie to rusycyzmen. Może lepiej byłoby „Tak fotografii. Tak sztuce”. Dziękuję za konsultację.
Zenon
-
kompromis i konsensus
4.10.20224.10.2022Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?
Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.
-
Czym jest przedmiot?
4.10.20224.10.2022Co właściwie znaczy słowo "przedmiot"?
Według mojej intuicji przedmiotem jest np. latarnia w Kijowie lub mój komputer, ale nie miasto Kijów, osoba ani krajobraz.
Jednak słownik (https://sjp.pwn.pl/sjp/przedmiot;2509881.html) definiuje „przedmiot” jako „rzecz, materialny element świata”, a pod tę definicję podpadnie nie tylko miasto, osoba i krajobraz, ale nawet planeta Jowisz.
Czy moje intuicje są niepoprawne? Nie wydaje mi się, bym był w nich odosobniony.