słownictwo

  • Przeciwstawne cechy

    9.06.2022
    9.06.2022

    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące znaczenia słowa przeciwstawny. Bo przecież przeciwstawiać to stawiać coś przeciwnego do czegoś np. Mieć przeciwstawne poglądy czyli stawiać poglądy inne niż ktoś albo Przeciwstawiać się działaniu innego człowieka, czyli stawiać odwrotne działanie do niego. Czy słowo przeciwstawny oznacza tyle co wykonujący coś innego niż ktoś ? Nie rozumiem, dlaczego używa się określenia przeciwstawne cechy zamiast użyć słowa przeciwne.

  • Studia w zakresie

    7.06.2022
    7.06.2022

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy pojecie zakres studiów jest tym samym, co wyrażenie studia na kierunku? Podaję przykład wyrażenie studia w zakresie socjogii to np mogą być studia na kierunku Politologia I nauki spoleczne o specjalności Socjologia. Będę bardzo zobowiązana za udzielnie odpowiedzi. Z wyrazami szacunku Anna Strojna-Waszkowska

  • Zaczynać się

    7.06.2022
    7.06.2022

    Szanowni Państwo,


    Zwracam się do Państwa z pytaniem dotyczącym czasownika zaczynać się w znaczeniu prowokować kogoś, stosować zaczepki np. słowne w celu wywołania napięcia. Takie znaczenie funkcjonowało czasami w moim otoczeniu w dzieciństwie, ale niestety nie znalazłem potwierdzenia w żadnym uznanym słowniku j. polskiego. Prawdopodobnie używanie czasownika zaczynać się w takim znaczeniu jest błędne, ale chciałbym się upewnić. Dziękuję z góry. Z szacunkiem, Jan

  • Włożyć, założyć

    6.06.2022
    6.06.2022

    Zgodnie z wykładnią językoznawców ubierać można kogoś w coś i nie można ubrać kurtki. Jednak jako zastępstwo tej formy językoznawcy proponują "włożyć"; niektórzy warunkowo dopuszczają "założyć", które jednak jest niepoprawne. Z formą "włożyć" mam problem. Chyba jedynym precedensem związku "włożyć na" jest kontekst ubraniowy. Naturalny wydaje się związek "włożyć do" - "włożyć buty do szafki", "włożyć ser do lodówki", ... Czy nie lepiej jednak "założyć", łączące się naturalnie z "na"?

  • Krasnolud

    6.06.2022
    6.06.2022

    Szanowni Państwo


    Mam pytanie o nazwę własną z opowiadań fantastycznych. Chodzi o nazwę krasnolud. Przecież to chyba powinien być krasnoludź, bo przecież lud to liczba mnoga, np. lud koczowniczy. Proszę o odpowiedź.


    Serdecznie pozdrawiam

  • Będę pozostawać czy będę pozostawał?

    5.06.2022
    5.06.2022

    Dzień dobry Szanowni Państwo,

    krótko i na temat. Zdania: będę pozostawać dostępny pod nr. telefonu i będę pozostawał pod nr. telefonu - są poprawne?

    Proszę o opinię, Jarek z Lublina

  • Ampułka i ampuła

    5.06.2022
    5.06.2022

    Dzień dobry. Analizując wiersz Wacława Potockiego pod kątem środków stylistycznych zaczęłam się zastanawiać czy słowo "ampułka" jest zdrobnieniem? Znalazłam w słowniku Doroszewskiego definicję ampuły i teraz już nie wiem co jest wyrazem podstawowym, co zdrobnieniem, a co zgrubieniem... Dziękuję:)

  • Wysoko na dwóch chłopa

    4.06.2022
    4.06.2022

    Wysoko (jak?) na dwóch chłopa.

    Uważam, że mogę tego sformułowania użyć jako przysłówka.

    W odpowiedzi na pytanie: jak wysoko coś zostało wyrzucone.

    Proszę o wyprowadzenie mnie z błędu, jeśli się mylę.

  • Tylny

    31.05.2022
    31.05.2022

    Jak należy powiedzieć: tylne koła/łapy czy tylnie koła/łapy?

    W internecie można znaleźć niestety oba warianty jako poprawne, natomiast moim zdaniem drugie z połączeń jest niepoprawne. Proszę o poradę.

  • Pecekówka

    30.05.2022
    30.05.2022

    Moja babcia używała określenia pecekówka na panią z PCK, która przychodziła pomagać starszym. Czy można tak napisać w tekście powieści? A jeśli tak, to z cudzysłowem czy bez?

  • Położna i pielęgniarka jako mężczyźni

    28.05.2022
    28.05.2022

    Dzień dobry,

    mam pytanie dotyczące nazw zawodów „położna” i „pielęgniarka” w męskim wydaniu. Czy mężczyzn wykonujących te prace można nazwać „pielęgniarzem” i „położnikiem” ('położnik' - to raczej o lekarzach...).

    Dziękuję za rozwianie moich wątpliwości!

    Z pozdrowieniami,

    Czytelniczka

  • Odpady problematyczne czy kłopotliwe?

    28.05.2022
    28.05.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałabym poprosić o opinię dotyczącą stosowania nazwy „odpady problematyczne” oraz „odpady kłopotliwe” (odpady oddawane do PSZOK-ów). Która jest odpowiedniejsza? Czy można ich używać zamiennie?

    Z poważaniem

    Aneta Kobus

  • Wychodzić naprzeciw problemom

    27.05.2022
    27.05.2022

    Szanowni Państwo,

    dwukrotnie spotkałem się ostatnio z użyciem zwrotu „wychodząc naprzeciw problemom (...)”. Sformułowanie „wychodzić naprzeciw” kojarzyłem raczej z dawnym zwyczajem witania gości w pół drogi i zastosowaniem w przenośnym znaczeniu 'spełniać czyjeś oczekiwania'. Czy jednak choć w części nie pokrywa się ono zakresem z innym stałym związkiem frazeologicznym "stawiać czoła"?

    Z wyrazami szacunku,

    Jacek Wojaczyński, Wrocław

  • Debata

    27.05.2022
    27.05.2022

    czy mozna debatowac z samym soba, w pojedynke ? czy do debaty konieczni sa przynajmniej dwaj rozmowcy ???

  • Kobieta ksiądz

    26.05.2022
    24.05.2022

    Dzień dobry!

    Niedawno po raz pierwszy w polskim kościele luterańskim kilka kobiet zostało księżmi. W jaki sposób o nich mówić i jak się do nich zwracać (tzn. jaka jest forma żeńska od rzeczownika "ksiądz")? Czy może mówić "pastorka" - od słowa "pastor" (jak zazwyczaj mówi się o kapłanach protestanckich)? A może po prostu "kapłanka"?

  • Factcheckingowy

    25.05.2022
    25.05.2022

    Dzień dobry, która z form jest poprawna: portal fact checkingowy czy pisane łącznie factcheckingowy? A może z myślnikiem? A jaka jest prawidłowa forma słowa fact checking? Uprzejmie proszę o odpowiedz.

  • W zasadzie

    25.05.2022
    25.05.2022

    W planie zagospodarowania przestrzennego zapisano, że budynki mają być „w zasadzie parterowe”. Urzędnik powołując się na słownik języka polskiego odczytuje to jako: właściwie, zasadniczo, w gruncie rzeczy i jego zdaniem nie pozwala to na dowolną interpretację ilości kondygnacji. W moim rozumieniu wymóg wskazujący, że budynek ma być „w zasadzie parterowy” dopuszcza jednak jakieś odstępstwo, na przykład, jak w moim przypadku, umieszczenie poddasza użytkowego nad 1/3 powierzchni parteru.

  • Ekskluzywność

    25.05.2022
    25.05.2022

    Czy ekskluzywność może znaczyć wyłączność? Czy, używając słowa w takim znaczeniu, kalkujemy angielskie exclusivity?

    Dziękuję

    D.

  • Kretes towarzyszący porażkom

    23.05.2022
    23.05.2022

    Wielu moim porażkom towarzyszy kretes. Co oznacza to słowo?

  • Odsłowniki

    19.05.2022
    19.05.2022

    Szanowni Państwo,


    mam pytanie dotyczące odsłowników.

    Do tej pory zawsze klasyfikowałam je jako rzeczowniki odczasownikowe.

    Zauważyłam jednak, że niektóre z nich występują jako niezależne formy słownikowe (np. "mieszkanie", "jedzenie" itp.).


    Czy normy dotyczące takiego przechodzenia od odsłowników do niezależnych rzeczowników są gdzieś określone, czy też jest to proces ciągły, a kwestia klasyfikacji tych form - niejednoznaczna?

    Czy znajdę gdzieś listę takich zleksykalizowanych odsłowników?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego