słownictwo
-
Wydarzenie odbędzie się...
27.04.202227.04.2022Dzień dobry.
Czy możemy używać sformułowania wydarzenie odbędzie się...? Czy słusznie wydaje mi się ono trochę pleonastyczne?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Dzięki
26.04.202226.04.2022Szanowni Państwo,
byłabym wdzięczna za odpowiedź na następujące pytanie: dlaczego po słowie „dzięki” w znaczeniu „dziękuję” używamy zaimka w krótszej wersji, np. „Dzięki ci, Kasiu, że mi pomogłaś”, natomiast po tym samym słowie „dzięki” w znaczeniu „coś było możliwe za sprawą kogoś” używamy dłuższej formy tego samego zaimka, np. „Dzięki Tobie zdałem egzamin”.
Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Paulina K.
-
Zmieniać a zamieniać
26.04.202226.04.2022Szanowna Poradnio!
Od jakiegoś czasu zastanawia mnie, czy aby opisać przemianę czegoś/kogoś w coś, można użyć zarówno czasownika zmieniać się, jak i zamieniać się. Grzebałam w słownikach i nie znalazłam jednoznacznej odpowiedzi. Być może moje odczucie, sugerujące mi, że powinno się w tej sytuacji użyć czasownika zmieniać się jest czysto subiektywne i niczym niepoparte. Tak król Midas, dla przykładu, zmieniał czy zamieniał wszystko w złoto?
z poważaniem,
Aleksandra Dobrowolska
-
Za przyczyną
24.04.202224.04.2022Pewien znany polityk wypowiedział ostatnio takie oto zdanie (na temat inflacji) to nie jest samoistne zdarzenie makro, dzieje się tak ZA PRZYCZYNĄ wojny na Ukrainie. Zastanawia mnie użycie tego sformułowania w danym kontekście, ponieważ za przyczyną jest synonimem za wstawiennictwem np. za wstawiennictwem Maryi. Czy poprawnym jest użycie tego zwrotu w znaczeniu 'wskutek, z powodu'?
Z góry dziękuję pięknie za odpowiedź.
-
Rozbieżności między definicjami
24.04.202224.04.2022Szanowna Poradnio,
niektóre słowa są inaczej zdefiniowane w słownikach (np. państwa SJP) a inaczej przez organa je definiujące. Jak rozumieć takie rozbieżności, którą definicję należy przyjąć w takich wypadkach za poprawną?
Przykładem niech będą słowa takie jak korupcja (rządowy portal określa ją znacznie szerzej niż łapówkarstwo w SJP) czy dyskryminacja (podobnie jest to coś więcej niż tylko prześladowanie – wg rządowego Koordynatora do spraw Równego Traktowania ).
-
Azerbejdżan
23.04.202223.04.2022pełen irytacji czytam ostatnio artykuł o stanowisku Azerbejdżanu wobec napaści Rosji na Ukrainę, w którym to artykule autor konsekwentnie używa formy przymiotnikowej azerbejdżański, np. azerbejdżańska polityka, azerbejdżańska przestrzeń medialna itp. W moim odczuciu formą poprawną winna być azerski, azerska. Wszak mieszkańcami Azerbejdżanu są Azerowie, a nie Azerbejdżanie. Czy moja irytacja jest słuszną?
-
Funkcja a funkcjonalność 22.04.202230.09.2016Szanowni Państwo,
ostatnio bardzo często słyszy się, że pewne programy mają takie czy inne funkcjonalności. Czy mamy tu do czynienia z przesunięciem znaczenia czy to po prostu błąd i należy mówić o funkcjach?
-
plus w funkcji spójnika łącznego
21.04.202221.04.2022Szanowi Językoznawcy,
czy w poniższym zdaniu powinien być przecinek przed którymś z "plusów"?
Cienka kurtka plus brak czapki plus zimny wiatr i choroba gotowa.
Czy "plusy" w zdaniu traktujemy "matematycznie", to znaczy - ile by ich nie było, nie wymagają przecinka, czy jednak przed powtórzonym plusem (i kolejnymi powtórzonymi) powinien być przecinek - jak przed powtórzonym "i"?
Dziękuję i pozdrawiam,
Anna
-
Rekwizycja, ale rekwirować
15.04.202215.04.2022Skoro istnieje rzeczownik rekwizycja, to czy można napisać Wojsko rekwizycjonuje benzynę (w SJP nie ma formy czasownikowej).
Pozdrawiam serdecznie
D.
-
Postaram się udowodnić
14.04.202214.04.2022Szanowni Państwo, od dłuższego czasu piekielnie nurtuje jeden z elementów dotyczący wstępu rozprawki (tzw. zapowiedź dalszej części pracy), mianowicie zdanie: "Postaram się to udowodnić...". Niektórzy nauczyciele wręcz zabraniają pisać w tenże sposób. Uważają, że należy napisać: "Udowodnię to...". Czy to, że dany uczeń POSTARA SIĘ udowodnić swoją tezę jest błędne? Proszę rozwiać tę kwestię raz na zawsze.
-
Kolędnik
7.04.20227.04.2022Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy użycia słowa kolędnik, ale w oderwaniu od tradycji słowiańskiej chodzenia po domach w okresie świąt Bożego Narodzenia. Czy prawidłowe będzie nazwanie kolędnikiem kogoś, kto w przebraniu chodzi od domu do domu, ale w innym miesiącu, zgodnie z tradycją ludową innego kraju, kiedy jednak sam obrządek wygląda bardzo podobnie?
Pozdrawiam serdecznie
M.
-
Kto przychodzi do urzędu?
6.04.20226.04.2022Dzień dobry. Do urzędu przychodzi klient czy interesant, a może interesariusz? Czym to się tak naprawdę różni? Jeśli mówimy zarówno o osobach prywatnych, jak i przedstawicielach innych urzędów?
-
kwalifikowany podpis elektroniczny, pieczęć elektroniczna
3.04.20223.04.2022Szanowni Państwo,
proszę o informację, jak poprawnie odmienić przymiotnik opisujący jednocześnie formę męską i żeńską. Konkretnie chodzi mi o tłumaczenie zwrotu "Qualified Electronic Signature or Seal". Która forma będzie poprawna?
"Kwalifikowany podpis lub pieczęć elektroniczna", "Kwalifikowane podpis lub pieczęć elektroniczne", czy może "Kwalifikowany(-na) podpis lub pieczęć elektroniczny(-na)"?
-
Szambiarz
3.04.20223.04.2022Dzień dobry.
Zwracam się z pytaniem, czy słowo szambiarz jest obraźliwe.
Z wyrazami szacunku
Bartosz Lewandowski
-
Krucjata
31.03.202231.03.2022Od tygodnia męczy mnie aspekt krucjat. Chodzi o właściwe użycie tego słowa. W słowniku języka polskiego PWN znalazłem następujące znaczenia słowa krucjata:
3. «kampania przeciwko komuś lub czemuś»"
Jedna z definicji wskazuje na to, iż w samym słowie krucjata jest już zawarte słowo przeciwko tudzież anty. Piszę więc z pytaniem:
Czy do słowa krucjata powinno się dodawać później określenie przeciwko lub anty (np. krucjata antyhusycka)?
Czy nie będzie to wtedy powtórzeniem działań przeciwko?
-
Koszt
30.03.202230.03.2022Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!
A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.
-
do spraw czy od spraw
28.03.202228.03.2022Szanowni Państwo,
czy poprawna konstrukcja powinna brzmieć "ekspert do spraw Chin", czy "ekspert od spraw Chin"? Intuicja podpowiada mi, że być może istnieje rozróżnienie semantyczne - znawca Chin, to ekspert od spraw Chin, a osoba zajmująca konkretne stanowisko, to ekspert do spraw Chin. Co na to eksperci w sprawach języka polskiego?
-
trzycyfrowy i trójcyfrowy
28.03.202228.03.2022Dzień dobry,
Chciałbym zapytać o istnienie słowa trójcyfrowy. W PWN nie da się go wyszukać, jednak np pod tym linkiem istnieje przykład historyczny, w formie pisanej https://www.nfjp.pl/lemma/tr%C3%B3jcyfrowy
Oprócz tego tam jest kilka innych podobnych np trójdzietny, trójelementowy, trójboczny jak i samo słowo trójkątny.
Mówimy: jednocyfrowy, dwucyfrowy, pięciocyfrowy, a dlaczego trzycyfrowy? Wręcz nie mówimy: "trzykątny".
Czy naprawdę brak źródeł z trójcyfrowym?
Pozdrawiam,
Paweł Niewiadomski
-
Pokarm mięsny
27.03.202227.03.2022Czy mięsem lub pokarmem mięsnym jest lub może być:
- jajko,
- mleko,
- żelatyna,
- składnik z zabitego zwierzęcia w lekarstwie?
-
Stotalizować czy stotalitaryzować?
24.03.202224.03.2022Stotalizowany system władzy czy Stotalitaryzowany system władzy?
Serdecznie pozdrawiam