słownictwo

  • elektryk
    22.01.2020
    22.01.2020
    Szanowna Poradnio,
    ponieważ obawiam się, że moje pytanie (z listopada ub.r.) zaginęło gdzieś w czeluściach internetu, ponawiam je. Jak pisać Jadę elektrykiem czy Jadę „elektrykiem"?
    Czy to potoczne określenie samochodu elektrycznego brać w cudzysłów?
    W prasie motoryzacyjnej zwykle występuje bez cudzysłowu, ale w innych tekstach korci mnie, by pisać „elektryk”, jako że słowo to w tym znaczeniu nie zadomowiło się jeszcze w polszczyźnie, bo i „elektryków” u nas mało.
    Stała czytelniczka
  • marketer czy marketingowiec?
    21.01.2020
    21.01.2020
    Dzień dobry,
    już od dłuższego czasu nurtuje mnie pytanie specjalista ds. marketingu to marketer czy marketingowiec?
    pzdr
    AW
  • wilamowicki czy wilamowski?
    13.01.2020
    13.01.2020
    Mam ostatnio wątpliwość, jak brzmi przymiotnik utworzony od miejscowości Wilamowice, wilamowicki czy wilamowski? Skłaniałbym się ku temu pierwszemu przez wzgląd na analogię do przymiotnika pabianicki, używanego w kontekście łódzkiego miasta. Jednakże ęzyk, którym posługują się Wilamowianie, we wszystkich opracowaniach nazywany jest wilamowskim (Co ciekawe Word podkreśla taki wariant). Skąd wynika ten fenomen? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
    Mario Kiliński
  • tęż, tęże, tąż albo tąże
    13.01.2020
    13.01.2020
    W odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rodzaj-gramatyczny-a-plec-bohatera;19829.html pojawia się wyraz tęże.
    Wyrazy kończące się samogłoską powinny mieć końcówkę -ż, bez e (taż, tąż, którąż). Czy ę nie podlega pod tęż(e) regułę?
  • Włochy a Italia
    7.01.2020
    7.01.2020
    Coraz częściej w telewizji, głównie w transmisjach sportowych, słyszę słowo Italia, np. Gramy z zawodnikami Italii, Wygraliśmy z Italią itp. Czy jest to poprawne i uzasadnione? Mnie osobiście bardzo to razi, analogicznie mogłabym przecież powiedzieć, że gracze z Hellady są w świetnej formie. Będę wdzięczna za wyjaśnienie.

    Serdecznie pozdrawiam
    Agnieszka
  • W te wakacje czy w zeszłe wakacje?
    7.01.2020
    7.01.2020
    Mam pytanie odnośnie określeń w te wakacje oraz w zeszłe wakacje. Wraz z partnerką nie możemy dojść do jednoznacznego wniosku. Czy wariant pierwszy określa te wakacje które nadchodzą, czy te, które minęły? I czy drugi wariant określa wakacje które minęły w tym roku, czy w zeszłym?
  • Eufemistycznie o leniu
    19.12.2019
    19.12.2019
    Czy można uznać za prawidłowy eufemizm określający Lenia jako osobę nielubiącą się wysilać.

    Pozdrawiam
    Z góry dziękuję za ewentualną odpowiedź
  • W wypadku czy w przypadku
    19.12.2019
    19.12.2019
    Szanowni Państwo,
    czy zwrot w wypadku w sensie w przypadku jest błędny? Jeśli tak, to dlaczego?

    Joanna B.
  • W czyichś szeregach
    18.12.2019
    18.12.2019
    W swoich szeregach – nie lubię tego wyrażenia, ale interesuje mnie jego pochodzenie.
  • Tolerancja a akceptacja
    12.12.2019
    12.12.2019
    Szanowni Państwo!
    Podczas niedawnej rozmowy z kolegami poruszyliśmy temat różnicy w znaczeniu słów tolerancja i akceptacja. Chciałbym zapytać:
    1. Czy dobrze rozumiem, że np. akceptując czyjeś zachowanie, uważamy że jest ono właściwe, natomiast tolerując czyjeś zachowanie, uważamy, że jest ono niewłaściwe, ale ta osoba wciąż może to zrobić?
    2. Czy definicja nr 3. lub 4. słowa akceptacja (wg SJP) pozwala traktować to słowo jako tożsame tolerancji?

    Z poważaniem
    Kamil Pela
  • Szczebel czy poziom?
    10.12.2019
    10.12.2019
    Wczoraj spotkali się przedstawiciele administracji samorządowej na szczeblu gminnym czy raczej na poziomie gminnym?
    Czy administracja samorządowa lub rządowa może być szczebla wojewódzkiego/powiatowego/gminnego, czy lepiej powiedzieć poziomu krajowego/wojewódzkiego? Czy oba związki są poprawne?
  • Emitent
    10.12.2019
    10.12.2019
    Dzień dobry, chciałabym zapytać się, czy słowo emitent w kontekście emisji gazów cieplarnianych (np. Elektrownia Bełchatów jest największym emitentem CO2 w Europie) jest poprawne, gdyż w słownikach do tej pory spotkałam się jedynie z definicją jako instytucja emitująca akcje na giełdę.

    Pozdrawiam
  • Kobieta ortopeda

    6.12.2019
    6.12.2019

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać o tworzenie żeńskiej nazwy formy zawodu ortopeda. W niedawno opublikowanym stanowisku RJP w sprawie feminatywów jest napisane, że tworzenie nazw żeńskich przez zmianę końcówek fleksyjnych nie jest dla polskiego systemu słowotwórczego typowe i lepiej stosować model przyrostkowy, więc lepiej byłoby mówić łamiące język ortopedka niż łatwiejsze do wymówienia ta ortopeda.


    Dziękuję za pomoc i łączę wyrazy szacunku.

  • Sardoniczny
    6.12.2019
    6.12.2019
    Dziękuję za odpowiedź nt. przymiotnika elizejski. Prosiłbym jeszcze o wyjaśnienie, czy sardoniczny jest także wyrazem odimiennym. W. Kopaliński zamieszcza go w swoim „Słowniku eponimów”, ja jednakże mam wątpliwości, gdyż słowo to opisane jest jako pochodzące od greckiego słowa sardonios oraz rośliny nazywającej się sardonia i dopiero ta nazwa wywodzi się właśnie od Sardynii. Wydaje mi się zatem, że zaliczenie tego wyrazu do eponimów jest nieco naciągane.
  • Cudzoziemiec, obcokrajowiec, imigrant
    5.12.2019
    5.12.2019
    Dzień dobry,
    Jaka jest różnica między słowami cudzoziemiec, obcokrajowiec oraz imigrant? Czy któreś z nich jest według Państwa negatywnie nacechowane?
    Z góry dziękuję za pomoc!
  • Dramatyczny, dramatycznie
    2.12.2019
    2.12.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio zastanawiałam się nad słowem będącym ewidentną kalką z języka angielskiego, mianowicie dramatycznie, dramatyczny w wyrażeniach takich jak: dramatyczny wzrost cen, bezrobocie dramatycznie wzrosło. Chciałam zapytać o poprawność takiego użycia w podanych kontekstach, ponieważ z przeglądu korpusu języka polskiego można wywnioskować, że jest ono dość powszechne.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Z pozdrowieniami.
    Anita Danielewska
  • Znajomy zapłacił za moje zakupy
    29.11.2019
    29.11.2019
    Jeśli kupiłem rzecz w sklepie, ale potem znajomy daje mi za to pieniądze, bo nie chce, bym poniósł kosztów, to czy poprawnym jest powiedzieć znajomy zapłacił za tę rzecz? Czy znaczy to, że w pewien sposób znajomy zapłacił za mnie w sklepie, czy po prostu zapłacił w sensie, że dał mi za tę rzecz pieniądze, mimo że zostaje u mnie? Proszę o zdanie, czy może to oznaczać pośrednie zapłacenie w sklepie przez znajomego, właśnie takie znaczenie słowa zapłacił?
  • Pleonastyczne wystarczające kworum
    29.11.2019
    29.11.2019
    Proszę o udzielenie odpowiedzi, czy poprawne jest wyrażenie wystarczające kworum, używane przez Przewodniczącego Rady Miejskiej Chełmży. Wydaje mi się, że prawidłowo powinno sę mówić, że kworum jest albo go nie ma, gdyż w definicji tego słowa jest zawarta minimalna czyli wystarczająca ilość osób, w tym przypadku radnych na sesji, do podjęcia prawnych decyzji. Dla mnie wystarczające kworum brzmi jak pleonazm.
  • Sortownik czy sortownica?
    26.11.2019
    26.11.2019
    Chciałbym zapytać, która forma jest poprawna: sortownik czy sortownica? W odniesieniu do maszyn sortujących np.: warzywa.
  • Prototyp
    26.11.2019
    26.11.2019
    Dzień dobry,
    słowo prototyp oznacza pierwszy wykonany według dokumentacji model maszyny lub urządzenia, stanowiący podstawę do dalszej produkcji. Ale zwykle takich modeli powstaje kilka. Czy rzeczywiście wyłącznie pierwszy z nich może zostać określony jako prototyp? Jeśli prototyp nam spłonie lub zostanie w inny sposób zniszczony zanim będziemy w stanie z niego skorzystać, a my zbudujemy drugie urządzenie, to nadal tylko pierwsze z nich będzie prototypem?

    Z poważaniem,
    Mateusz Kloc
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego