słownictwo

  • Rodzina wyrazów

    25.09.2023
    25.09.2023

    Dzień dobry,

    niektóre ćwiczenia i materiały dla uczniów szkół podstawowych przewidują, że do rodziny wyrazu „wiatr” poza „wiatrołapem” należą też: „wiać”, „zawiać”, „przewiać” itp. Czy słusznie?

  • Nazwa organu Starostwa Powiatowego w Pucku

    24.09.2023
    22.09.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem mieszkańcem powiatu puckiego w województwie pomorskim. Jednym z organów Starostwa Powiatowego w Pucku jest: Zarząd Drogowy dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego. Czy właściwe i dopuszczalne jest użycie w tej nazwie słowa „Powiatu”? Czy prawidłowe powinno być tutaj użycie słowa „Powiatów”? Powiat pucki i wejherowski w Polsce nie istnieje.

    Z poważaniem

  • koniądz

    23.09.2023
    23.09.2023

    Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

  • prącie i pręt

    23.09.2023
    23.09.2023

    Czy prącie i pręt są wyrazami pokrewnymi?

    Dziękuję za objaśnienie,

    Łukasz

  • Dewulgaryzacja przymiotnika zajebisty?

    22.09.2023
    22.09.2023

    Czy słowo zajebisty jest wulgaryzmem? Sprawdzałem informacje w poradni i ostatnia odpowiedź pochodziła z 2011 roku więc można powiedzieć ze jest dość przedawniony. Poprzednie wypowiedzi wspominały o jego dewulgaryzacji, jak to wygląda obecnie?

  • SI czy AI?

    13.09.2023
    12.06.2023

    Szanowni Państwo,proszę o opinię, jak traktować w polszczyźnie skrót AI. Czy nie powinno być powszechnie stosowanego skrótu od polskiego tłumaczenia zwrotu „sztuczna inteligencja”, czyli „si”?

    Z góry dziękuję i łączę wyrazy szacunku oraz wdzięczności za pracę całego zespołu Poradni.

    Krzysztof B.

  • Niebawem i pozajutrze

    10.08.2023
    1.10.2020

    Czy  za niebawem  (oznaczające w sumie to samo, co  niebawem) jest dopuszczalne i czy jest jakaś różnica (np. w ekspresji)? A może pisać łącznie,  zaniebawem, jak poniewczasie czy pozawczoraj?


    Spotyka się też słowo zapojutrze (np. „jutro już zaczniesz siadać, zapojutrze zaś z wozu się będziesz wyrywał”). Czy jest ono zbudowane poprawnie, czy odnotowują je jakieś słowniki i czy oznacza to samo, co pojutrze, czy za więcej niż dwa dni?

  • Oliwa
    6.08.2023
    11.11.2016
    Szanowna Poradnio!
    Czy powinno się pisać oliwa extra VERGINE czy oliwa extra VIRGIN?
    I czy to prawda, że sformułowanie oliwa z oliwek jest pleonazmem i należy go unikać?

    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Neosemantyzmy koncept, koncepcyjny

    22.07.2023
    8.07.2023

    Dlaczego niektóre restauracje są nazywane konceptami? Co to znaczy? Spotkałem się też z określeniem „koncept gastronomiczny”. Żadna z def. słowa koncept mi nie pasuje. Zrozumiałbym, gdyby mówić o koncepcie gastronomicznym, który jest w fazie planowania, ale nie rozumiem co znaczy nazywanie konceptem działającej od dawna restauracji, np.:

    „Będziecie mieli szansę stołować się w ponad 60 konceptach gastronomicznych”

    „Właściciele ogłosili, że to już koniec konceptu na Szewskiej ze względu na problemy z pracownikami, a dokładniej ich brakiem.”

    „W listopadzie i grudniu naliczyłem kolejnych 15 otwartych konceptów”

    Chodzi mi o to, że tu koncept jest rzeczownikiem konkretnym, a nie abstrakcyjnym.

  • non-fiction albo non fiction

    9.07.2023
    9.07.2023

    Dzień dobry,

    jak powinno się poprawnie zapisać: non fiction czy non-fiction i dlaczego? A może oba zapisy są poprawne?

    Dziękuję za odpowiedź.

  • zadebiutować

    8.07.2023
    8.07.2023

    Witam, czy przykładowe zdanie „W Polsce film zadebiutował 5 maja 2022 roku”, jest poprawne? Z góry dziękuję.

  • Przymiotnik od nazwiska Dali

    8.07.2023
    8.07.2023

    Jak brzmi przymiotnik od nazwiska (Salvador) Dali? Dalijski? Dalowski?

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • Kryteria oceny innowacji leksykalnych

    7.07.2023
    7.07.2023

    Dzień dobry,

    jakie kryterium (funkcjonalne, uzualne) można zastosować do oceny innowacji leksykalnych:

    wjazd bramowy, czytacz, materiał obuwiowy, wykosiarkować, posuw męski, antykumpel, salcefix, liliputer, śmiechorzysz?

  • Peryfrastyczne określenia miast

    6.07.2023
    6.07.2023

    Czy określenia w stylu Miasto Świateł należy pisać dużą literą?

  • wcześniej i szybciej

    5.07.2023
    5.07.2023

    Wymienność znaczenia słów szybciej oraz wcześniej.

    Dzień dobry, zacząłem zauważać, że często wymienia się słowo wcześniej na szybciej, np. „Będę trochę szybciej”, „przesunęli termin wystawy i teraz będzie trochę szybciej”. Czy jest to poprawne użycie tego słowa?

  • bardka

    5.07.2023
    5.07.2023

    Czy Bardka jako forma żeńska od Bard (klasa postaci występującej w grach RPG i literaturze fantasy) jest formą poprawną?

  • który czy jaki?

    3.07.2023
    3.07.2023

    Jak prawidłowo zapytać: Jaki dzisiaj dzień tygodnia czy który dzień tygodnia?

  • ile wlezie

    3.07.2023
    3.07.2023

    Szanowni Państwo,

    w polszczyźnie jak wiadomo istnieje powiedzenie „ile wlezie”, ale czy to oznacza, że istniał kiedyś taki czasownik jak wlazić? Proszę o odpowiedź.

    Pozdrawiam

  • netto, brutto

    2.07.2023
    2.07.2023

    „netto”, „brutto” – jakie to części mowy? Nieodmienne przymiotniki? Przysłówki?

  • nadzwaniać się (?)

    2.07.2023
    2.07.2023

    Dzień dobry. Podczas dzwonienia (dosyć częstego) do klientów posługuję się stwierdzeniem „nie chciał bym się NADZWANIAĆ za często”. Chciałbym zapytać, czy można to uznać za prawidłowe, a jeżeli nie, to czym zastąpić takie określenie, żeby były równie krótko określone moje intencje nienadużywania kontaktów telefonicznych?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego