słowotwórstwo

Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.

  • napisik
    9.11.2013
    9.11.2013
    Niedawno utworzyłam w grze scrabble zdrobnienie napisik, które to słowo w słowniku języka polskiego nie występuje, mimo, że wydaje mi się poprawnie utworzone i używane, być może rzadko, ale jednak. Dlatego zastanawiać zaczęło mnie, co decyduje o tym, że jedno zdrobnienie jest uwzględnione w słowniku języka polskiego, a inne nie. Czy brak jakiegoś zdrobnienia w tym słowniku może być traktowany jako ostateczny dowód na nieistnienie tego zdrobnienia, a więc jego niepoprawność?
  • umiędzynarodawiać
    28.10.2013
    28.10.2013
    Na wykładach poświęconym stosunkom międzynarodowym cały czas powtarza się pojęcie umiędzynaradawiania. W związku z tym chciałem zapytać, dlaczego niepoprawny jest termin umiędzynarodowianie i z czego to wynika?
  • małpiarnia i koniarnia
    26.10.2013
    26.10.2013
    Profesorze, ratunku! Proszę o odpowiedź czy prawidłowo określa się np. w zoo miejsce gdzie znajdują się żyrafy żyrafiarnią,małpy – małpiarnią itd? Nie mogę znieść określeń typu koniarnia, spaniarnia – od SPA (sic!) itp. Co się dzieje i skąd ta dziwna „moda”? Czy to są prawidłowe określenia? Czy przypadkiem koniarnia nie powinna być przypadkiem stadniną koni?
  • fragmentacja czy fragmentaryzacja?
    14.10.2013
    14.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    w mediach w analizie struktury widowni spotykam się pojęciem fragmentaryzacja. Jak należałoby zjawisko rozproszenia widzów nazwać: wspomnianą fragmentaryzacją czy fragmentacją? Czy pojęcia możne stosować na zasadzie synonimów?
    Zgodnie z Global Media Journal – Polish Ed., cyt.: „Fragmentaryzacja, zwana także fragmentacją, od ang. fragmentation” (za: Fragmentaryzacja w mediach: proces i narzedzie, J. Mikułowski-Pomorski). Czy na pewno te dwa słowa znaczą to samo?
  • Przepłyńmy się trochę
    4.10.2013
    4.10.2013
    Proszę powiedzieć: czy można się przepłynąć? Słownik języka polskiego informuje, że można się przejechać samochodem albo przelecieć się samolotem, ale nie ma tam mowy o tym, że można się przepłynąć jakimś wodnym środkiem transportu. Jeśli chciałbym zabrać dziewczynę na wyprawę kajakiem, rowerem wodnym lub wodolotem, to oczywiście możemy oboje popłynąć lub popływać. Ale czy mogę jej zaproponować: chodź, przepłyniemy się trochę?
  • niskokosztowy
    30.09.2013
    30.09.2013
    Znalazłam w internecie takie zdanie: „Lotnisko Chopina nie zamierza zachęcać przewoźników niskokosztowych do pozostania na stałe”. Czy słowo niskokosztowy jest prawidłowe?
  • forma żeńska od Krzyżowiec
    14.09.2013
    14.09.2013
    W dodatku do gry Diablo 3 pojawi się nowa postać o profesji Krzyżowiec. Jako gracze zastanawiamy się, jak będzie utworzona żeńska forma od tej klasy postaci? Załączam dywagacje forumowe: http://eu.battle.net/d3/pl/forum/topic/7960896836?page=1.
  • gildyjny czy gildiowy?
    28.06.2013
    28.06.2013
    Szanowni Państwo,
    w ostatnich latach coraz popularniejsze stają się gry komputerowe, w których występują tzw. gildie (klany). Z internetowego SJP PWN dowiedziałem się, iż przymiotnikiem od słowa gildia jest gildyjny, jednak w Internecie bardzo często występuje forma gildiowy. Czy forma gildiowy jest poprawna lub dopuszczalna?
    Z poważaniem,
    KS.
  • zabsorbować czy zaabsorbować?
    27.06.2013
    27.06.2013
    Szanowna Poradnio!
    Czy istnieje w języku polskim wyraz zabsorbować (pochłonąć)? Spotkałam sie kiedyś ze zwrotem: „Pocisk zabsorbował energię”. Może jednak powinno być: zaabsorbował?
    Dziękuję.
  • łóda jak wóda
    27.06.2013
    27.06.2013
    Witam,
    czy poprawną jest forma łóda utworzona od wyrazu łódka, jako coś wielgachnego, wielka łódka, przeciwieństwo łódeczki, małej, filigranowej? Jest przecież podobnie brzmiąca wóda (nie ma wątpliwości co do jej poprawności) od wódka i na drugim końcu wódeczka. Mój mąż odmówił grania ze mną w scrabble 20 lat temu, ponieważ twierdził, i niestety twierdzi do dziś, że nie istnieje wyraz łóda, a ja „wymyślam”.
    Pozdrawiam
    Izabela Adamczyk
  • ożeż
    24.06.2013
    24.06.2013
    Ożeżo + dwie emfatyczne partykuły -że i . Ale dlaczego ożeż, a nie ożże? Po samogłosce partykuła ta przybiera postać , więc o z jednym wzmocnieniem daje . Dotąd się zgadza. Teraz jednak mamy wyraz kończący się spółgłoską, więc kolejna partykuła chyba powinna mieć postać -że (jak w obatożże).
  • osiemsettonowy, ośmiusettonowy
    22.06.2013
    22.06.2013
    Czy pocisk, który waży 800 ton, to pocisk ośmiusettonowy/osiemsettonowy, czy ośmiusetonowy/osiemsetonowy?
    Dziękuję.
    z poważaniem
    AP
  • zapamiętywalność
    20.06.2013
    20.06.2013
    Dzień dobry,
    mam pytanie o słowo zapamiętywalność. W pewnej firmie używa się tego słowa w badaniu ankietowym jako wskaźnik mierzący liczbę zapamiętanych spotkań w porównaniu do wszystkich spotkań. W Słowniku Języka Polskiego istnieje słowo zapamiętywalny, stąd moje pytanie – czy w takim razie istnieje też słowo zapamiętywalność? Jeśli nie, to czy najlepszym poprawnym zamiennikiem określającym ten wskaźnik jest zapamiętanie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • łotewski i łotyski
    22.05.2013
    22.05.2013
    Jaka jest różnica pomiędzy przymiotnikami łotewski i łotyski?
  • gra w ampułkę nożną
    14.05.2013
    14.05.2013
    Szanowna Poradnio,
    chciałabym zapytać o poprawną formę zapisu pewnej nazwy. Stowarzyszenie nazywa się AMP Futbol Polska i zrzesza osoby po amputacjach kończyn, grające w piłkę nożną, czyli… No właśnie, w co te osoby grają? Na stronie Stowarzyszenia znalazłam formę w ampfutbol – czy taka pisownia (łączna) jest poprawna? Jeśli nie, jaki zapis Państwo proponują?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    AK
  • zawody biegackie
    9.05.2013
    9.05.2013
    Czy nazwanie zawodów biegackimi (przez analogię do pływackich) to dobry wybór? Czy znany jest Państwu przypadek, by jakiś słownik odnotował to słowo?
  • abortować
    27.04.2013
    27.04.2013
    Szanowni Państwo,
    czy czasownik abortować, używany na oznaczenie przeprowadzenia zabiegu aborcji, jest poprawny? Wydaje mi się trochę osobliwy i natychmiast – choć może niesłusznie – wywołuje asocjacje z abortażem.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego