słowotwórstwo

Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.

  • znikające się
    11.01.2010
    11.01.2010
    Czy rzeczowniki odsłowne na -anie, -enie, -cie utworzone od czasowników zwrotnych zachowują zaimek się? Czy poprawne są np. używane w reklamach wyrażenia skuteczny środek przeciwko poceniu, krem przeciw efektom starzenia?
  • zdrobnienia
    30.12.2009
    30.12.2009
    Czy zdrobnione imiona, np. Izka, Aśka, Kaśka, Anka są tak samo nacechowane jak zdrobnienia: Iza, Asia, Kasia, Ania? Czy zwracając się do koleżanki: „Izka/Aśka przynieś proszę te dokumenty” zamiast Iza/Asia, można powiedzieć, że używamy formy mniej sympatycznej dla odbiorczyni (przez niektórych traktowanej nawet jako mniej grzeczna)?
  • detoksykacyjny czy detoksykujący?
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam,
    proszę o pomoc w sprawie poprawnego słowa – czy powinniśmy powiedzieć siła detoksykujaca, czy siła detoksykacyjna?
    Z góry dziękuję,
    Marysia
  • szuflać czy szuflować?
    2.12.2009
    2.12.2009
    Czy można uznać za poprawne szuflać śnieg?
  • przyrostek -ik w nazwach mieszkańców
    23.11.2009
    23.11.2009
    Proszę podać inny przykład formantu -ik (oprócz Anglik) w zakończeniu nazw mieszkańców
    Dziękuję
  • wiedźmowaty i demoniczny
    17.11.2009
    17.11.2009
    Witam!
    Czy istnieją przymiotniki odrzeczownikowe takich słów, jak wiedźma i demon? Przykładowo dla słowa czart mamy przymiotnik czarci, ale jak powinny brzmieć te przymiotniki, odpowiadające na pytanie czyj / czyje dla tych dwóch rzeczowników (demoni i wiedźmiński?), o ile w ogóle istnieją?
    Pozdrawiam
    Dawid C
  • wiedzowy
    12.11.2009
    12.11.2009
    Panie Profesorze,
    czy od rzeczownika wiedza mozna utworzyć przymiotnik wiedzowy (w sensie: oparty na wiedzy, bazujący na wiedzy, związany z wiedzą)?
    Pozdrawiam
    Krzysztof, informatyk
  • odegrać, ale odgrzać
    10.11.2009
    10.11.2009
    Jak poprawnie się mówi: odegrzać czy odgrzać?
  • mangowy i kiwiowy?
    23.10.2009
    23.10.2009
    Witam,
    pytanie jest smaczne, bo dotyczy owoców. Można powiedzieć koktajl jabłkowy (z jabłek); ale czy można powiedzieć kiwiowo-mangowy (z kiwi / z mango)? Można powiedzieć figowy, ale czy można papajowy? Skąd te trudności? Jak postępować, jeśli nie chce się używać form zastępczych (np. opisowej koktajl z owoców kiwi / mango itp.)?
    Pozdrawiam serdecznie,
    GD

    P.S. Mówiąc koktajl bananowy z mango / z kiwi zawieramy sugestię, iż mango / kiwi jest tylko dodatkiem do głównego składnika.
  • studia latynoamerykańskie czy latynoamerykanistyka?
    12.10.2009
    12.10.2009
    Moje pytanie dotyczy poprawnej nazwy kierunku studiów. Kulturoznawstwo, specjalność: studia latynoamerykańskie czy specjalność: latynoamerykanistyka? W tym samym instytucie działają studia kulturoznawcze pod nazwą specjalność: amerykanistyka.
    Sprawa ta dotyczy również konferencji organizowanej przez instytut. Czy powinna się nazywać: Konferencja Latynoamerykańska, czy Konferencja Latynoamerykanistyczna?
    Pozdrawiam
  • midi-
    27.09.2009
    27.09.2009
    Szanowni Państwo,
    mam pytania związane z zapisem wyrazów z członem midi-, takich jak midisparing i miditenis. Czy wzorem wyrazów z członem mini-, jak minispódniczka, miniwykłady, a także minitenis powinienem napisać miditenis, midisparing właśnie? Czy midi- jest zasadnie użyte w tych wyrazach? Nazwa miditenis ma pośredniczyć pomiędzy minitenisem a tenisem ziemnym.
    Z wyrazami szacunku, stały czytelnik,
    M. Mikołajec
  • sztywnonogi
    21.06.2009
    21.06.2009
    Witam,
    piszę pracę na temat robota kroczącego, którego istotną cechą są sztywne nogi (nie posiadające stawu kolanowego czy skokowego, nie zmieniające swojego kształtu). Czy jest poprawne nazywanie takiego robota sztywnonogim?
    Pozdrawiam
  • przezwiska od imion
    19.06.2009
    19.06.2009
    Witam!
    Mam pytanie. Dlaczego przezwiska utworzone od imion są klasyfikowane jako przezwiska?
  • polifunkcyjne sufiksy
    19.06.2009
    19.06.2009
    Witam,
    chciałabym się dowiedzieć, jakie są najbardziej polifunkcjonalne sufiksy występujące w języku polskim, poza sufiksami -ica i -ka, które bardzo często są podawane jako przykłady (jeśli za kryterium podziału uznamy Dokulilowski podział na derywaty transpozycyjne, mutacyjne i modyfikacyjne).
    Dziękuję za pomoc i odpowiedź
  • jeszcze o śmieciach
    13.06.2009
    13.06.2009
    Dzień dobry!
    Porada z 31.05.09 Zdrabniamy śmieć zastanawia mnie do dzisiaj. Po przeczytaniu pytania od razu miałam gotową odpowiedź: oczywiście śmieciuszek! W odpowiedzi Pana Profesora znalazłam zdrobnienie kapcioszek, które mnie zadziwiło. Zawsze słyszałam i używałam kapciuszek. Skąd ta różnica?
    Serdecznie pozdrawiam.
    Małgorzata z Trójmiasta
  • Zdrabniamy śmieć
    31.05.2009
    31.05.2009
    Dzień dobry!
    Mam pytanie dotyczące zdrobnienia od wyrazu śmieć. W moim odczuciu najbardziej pasującym wydaje się śmietek, niemniej jednak jego używanie wybitnie bulwersuje moją mamę. Nie wiem dlaczego. Bardzo proszę o odpowiedź, czy używana przeze mnie forma jest niepoprawna językowo?
    Pozdrawiam
  • kontemplatyk czy kontemplator?
    27.05.2009
    27.05.2009
    Czy wyraz kontemplatyk (jako określenie człowieka kontemplującego, skłonnego do kontemplacji) jest równie poprawny jak występujący w słowniku języka polskiego kontemplator?
  • czarowniczy
    12.05.2009
    12.05.2009
    Jak utworzyć przymiotnik od rzeczownika czarownica? Czy w tym przypadku, chcąc użyć przymiotnika, powinniśmy powiedzieć, że miotła lub chatka czarownicy jest czarownicza? Czy istnieją rzeczowniki, od których nie należy lub nie powinniśmy tworzyć przymiotników?
    — lumay, internauta
  • być bardem
    30.04.2009
    30.04.2009
    Witam.
    Chciałbym zapytać, która z form określających zjawisko, nurt w piosence jest poprawna: bardostwo czy bardyzm?
    Uprzejmie proszę o odpowiedź.
  • czołżek
    28.04.2009
    28.04.2009
    Szanowni Państwo,
    czy z każdego rzeczownika można zrobić zdrobnienie? Pytanie to powstało w mojej głowie, gdy zastanawiałem się nad zdrobnieniem od bardzo powszechnego rzeczownika pospolitego czołg. Czy w przypadku małego czołgu powinniśmy mówić o czołżku (analogicznie do drąg – drążek)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego