Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.
słowotwórstwo
-
Algorytm zeszytowoszkolny / szkolnozeszytowy 1.06.2016Czy algorytmy właściwe lekcjom matematyki, czyli pojawiające się w zeszytach szkolnych, to algorytmy szkolnozeszytowe, czy zeszytowoszkolne? Wydaje mi się, że pierwsza wersja, bo skoro przymiotnik pochodzi od wyrażenia złożonego z rzeczownika i określającego go przymiotnika, to potem ten określający przymiotnik powinien się znaleźć na pierwszym miejscu złożenia, jako człon określający. Z drugiej strony przykład prawnoautorskiego (porada nr 13186) pokazuje, że nie zawsze się tak postępuje.
-
Derywat na -iana od słowa szarada23.05.2016Szanowna Redakcjo,
przedmioty, m.in. kolekcjonerskie, dotyczące życia i twórczości Mikołaja Kopernika to kopernikana, różne dokumenty, książki związane z Warszawą i interesujące kolekcjonerów to varsaviana. A jak analogicznie będą nazywały się wszystkie rzeczy związane z szaradziarstwem (stare wydania krzyżówek, pamiątki z turniejów szaradziarskich, rzeczy związane z działalnością klubów szaradziarskich itp.)? Szaradziana? Szaradziarsiana??? A może jeszcze inaczej?
Proszę o odpowiedź.
-
Poczwórnić, a może poczworzyć? 22.05.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy można utworzyć sensowny odpowiednik angielskiego quadruple, tj. 'czterokrotnie zwiększyć'. Czy mogłoby to być poczwórnić?
Google notuje kilka użyć. Swoją drogą zastanawiające, że w angielskim takie jedno słowo było potrzebne, a w polskim jakoś mniej. Ciekawe, czy można to jakoś wyjaśnić.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Żołądek – mały żołądź? 22.04.2016Jak będzie wyglądać hipotetyczne zdrobnienie od słowa żołądź (w znaczeniu karcianym lub jako owoc dębu)?
Czy możliwe jest utworzenie, brzmiącego na pozór absurdalnie, słowa żołądek (na podobnej zasadzie jak łabędź – łabądek)? A może żołędzik (jak śledź – śledzik)?
-
Obraz Wszechświata – PTOLEMEJSKI czy PTOLEMEUSZOWSKI? A może PTOLEMEUSZOWY? 11.04.2016Szanowni Państwo,
ptolemejski czy ptolemeuszowski obraz Wszechświata?
Dziękuję i pozdrawiam
Czytelniczka
-
Wykrywczy 6.04.2016Szanowni Państwo,
w materiałach policyjnych często spotykam się z przymiotnikiem wykrywczy (np. Zjawisko zabójstwa seryjnego stanowi bardzo poważny problem wykrywczy dla organów ścigania). Nie znalazłem tego słowa w żadnym ze słowników. Czy jest ono poprawnie zbudowane?
-
Ssaczy25.03.2016Szanowni Państwo,
interesuje mnie tłumaczenie naukowego skrótu MAC – zamiennej nazwy HAC, sztucznego ludzkiego chromosomu. W zalążku wikipedystycznego artykułu MAC przetłumaczono jako sztuczny ssaczy chromosom. Czy istnieje przymiotnik ssaczy? Zdaje się, że słowo jest dziełem kreatywności tłumacza. Czym można zastąpić wspomniane określenie?
Pozdrawiam
Czytelnik
-
Marusza (rzeka) – maruski21.03.2016Szanowni Państwo,
czy od rzeczownika Marusza (nazwa dopływu Cisy, przepływającego przez Rumunię i Węgry) funkcjonuje w języku polskim forma przymiotnikowa? Jeśli tak, jak ona brzmi?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Daniel
-
Kicz – kiczowaty. Dlaczego nie kiczowy? 10.02.2016Szanowni Państwo,
dlaczego przymiotnikiem od słowa kicz jest kiczowaty, a nie *kiczowy? Skąd taka prawidłowość?
Za odpowiedź serdecznie dziękuję!
-
Forma żeńska rzeczownika tubylec 31.01.2016Czy od słowa tubylec możemy stworzyć formę żeńską tubylka? Takiego słowa użyto w tłumaczeniu powieści dla młodzieży (oryg. female native).
-
Dżihadystyczny 30.01.2016Szanowna Poradnio,
chciałabym spytać, czy poprawna jest forma dżihadystowski czy dżihadystyczny.
Chodzi o ruch dżihadystowski/dżihadystyczny, wykorzystujący w swoich działaniach ideologię dżihadyzmu.
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
-
Zrzec się – zrzeczenie się 1.01.2016Czy forma zrzeknięcie się jest poprawna?
Przeczytałam zdanie: (...) stało się to w wyniku zrzeknięcia się mandatu poselskiego przez Wojciecha Jasińskiego (PiS).
Ja napisałabym: w wyniku zrzeczenia się.
-
Golemokształty30.12.2015Szanowni Państwo,
czy wyraz złożony człekokształtny nie powinien mieć raczej formy człekokształty? W drugiej części, jeżeli się nie mylę, nie pochodzi od przymiotnika kształtny, lecz od rzeczownika kształt.
Poruszam kwestię rozstrzygniętą w słownikach, ponieważ chciałbym wprowadzić do tekstu neologizmy golemokształty, chrząszczokształty i wymagane przez słownik n wydaje mi się (zwłaszcza w pierwszym przypadku) zbędne.
Z poważaniem
Marek Kornacki
-
Frytkownica 29.12.2015Szanowni Państwo,
chciałbym poprosić o wyjaśnienie różnicy między wyrazami frytownica i frytkownica.
Wygląda na to, że oba wyrazy stosowane są zamiennie przez sklepy i producentów sprzętu AGD w zależności od własnego widzimisię w danej chwili. Gryzie mnie to od dłuższego czasu, więc chciałbym zapytać czy wyraz frytownica jest w ogóle poprawny (w słowniku nie figuruje)? Czy też może posiada ukryte znaczenie i nie należy mylić frytownicy z frytkownicą?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Szaroszeregowiec13.12.2015Czy poprawne jest użycie wyrazu szaroszeregowiec (członek Stowarzyszenia Szarych Szeregów)?
Pozdrawiam
A.P.
-
Pierogarnia, pierożarnia2.12.2015Mam pytanie dotyczące nazwy miejsca – pierożarnia lub pierogarnia. Czy są to nazwy poprawne słowotwórczo? Nie byłam w stanie znaleźć tych nazw w słowniku poprawnej polszczyzny.
Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Agnieszka Rak -
Pierogarnia, pierożarnia2.12.2015Mam pytanie dotyczące nazwy miejsca – pierożarnia lub pierogarnia. Czy są to nazwy poprawne słowotwórczo? Nie byłam w stanie znaleźć tych nazw w słowniku poprawnej polszczyzny.
Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Agnieszka Rak -
Ozdóbeczka18.11.2015W poradzie http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/kosciol-kosciolek-kosciolek-koscioleczek;13419.html można przeczytać, że (i dlaczego) nie kościółeczek, tylko kościołeczek. Czy analogicznie będzie: nie ozdóbeczka tylko ozdobeczka? ,br/>
-
Tkliwie, tkliwo14.11.2015Czy jest poprawnym użycie złożenia tkliwo-romantycznie, czy jednak powinno być tkliwie-romantycznie?
-
redaktor naczelna22.10.2015Szanowni Państwo,
piszę, ponieważ chciałam zapytać o formę redaktor naczelna. Czytałam Państwa porady à propos tej formy, ale ciągle mam wątpliwości. Jeśli akceptujemy taką formę, jak ją odmieniać (redaktora naczelnej, redaktorzy naczelne etc.? )? Czy warto łączyć rzeczownik i przymiotnik, skoro nie zgadzają się pod względem rodzaju? Poza tym, często w gazetach, w których używa się formy redaktor naczelna, widzę formy żeńskie typu: ministra, żołnierka, psycholożka lub odwrotnie – sekretarz.
