Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • czat
    29.10.2004
    29.10.2004
    Czy dopełniacz słowa czat (spolszczenie angielskiego chat) brzmi: czata czy czatu? Jest jakaś generalna zasada odmiany tego typu wyrazów?
  • krom
    29.10.2004
    29.10.2004
    Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
  • nadawca pisma urzędowego
    28.10.2004
    28.10.2004
    Witam. Która z form, użyta we wszelkich pismach urzędowych, jest poprawna:
    a) Urząd Miasta i Gminy zwraca się z uprzejmą prośbą …;
    b) Zwracam się z uprzejmą prośbą … ?
    Innymi słowy, czy pełna nazwa jakiejś instytucji może być podmiotem w zdaniu, czy należy raczej używać podmiotu domyślnego (ja), jak w drugim przykładzie? Dziękuję.
  • zróżnicowanie regionalne nazwisk
    28.10.2004
    28.10.2004
    Dzień dobry, piszę pracę magisterską na temat Zróżnicowanie regionalne nazwisk w Polsce. Jestem ciekawa, czy wcześniej ktoś interesował się tym zagadnieniem. Czy istnieją jakieś publikacje na ten temat? Czy w jakimś ośrodku akademickim jest osoba interesująca się tym tematem?
    Dziękuję za każdą informację.
  • kandyżan
    28.10.2004
    28.10.2004
    Dzień dobry. Co oznacza słowo kandyżan (zawarte w tutejszym słowniku ortograficznym)?
    Dziękuję i pozdrawiam redakcję.
  • w Alejach Jerozolimskich
    28.10.2004
    28.10.2004
    Jak należy powiedzieć: siedziba firmy przy Alejach Jerozolimskich czy w Alejach Jerozolimskich?
  • pisownia nazw łacińskich i cyfr
    28.10.2004
    28.10.2004
    Szanowni Państwo,
    nurtują mnie dwie sprawy:
    1. Skoro nazwy administracyjne, także historyczne, np. marchia brandenburska, powinno się pisać małą literą, czy w przypadku nazwy łacińskiej, np. Terra Transoderana, zasada ta również obowiązuje?
    2. Czy podając w tekście wielocyfrowe liczby można poszczególne tysiące oddzielać kropkami, np. 23.456.789, czy jest to niepoprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Agnieszka Tomaszewska
  • mieć obcyk
    27.10.2004
    27.10.2004
    Używam zwrotu mieć obcyk oznaczającego 'być w czymś biegłym'. W Uniwersalnym słowniku języka polskiego są odpowiadające temu znaczeniu hasła obcykać się oraz obcykany, samego obcyku jednak nie znalazłem ani w USJP, ani w innych słownikach (w tym w kilku dotyczących polszczyzny potocznej i slangu). Co więcej, Google znajdują tylko 3 miejsca (!!!) z wyrazem obcyk. Chciałem spytać, czy rzeczywiście jest to aż tak nieznany zwrot.
  • zdarzono?
    27.10.2004
    27.10.2004
    Witam. Czy istnieją w języku polskim formy potencjalne: zdarzono i wydarzono? Dziękuję i pozdrawiam redakcję.
  • o komunizmie i innych demonach
    27.10.2004
    27.10.2004
    Witam, Droga Redakcjo!
    Mam nurtujące mnie pytanie… Czy istnieje (lub istniała, a nie jest już przestrzegana) w języku polskim regułka mówiąca, że twarde spółgłoski w wyrazach nie ulegają zmiękczeniu? Doskonale wiem, że należy mówić np. [komuniźmje], a nie [komunizmje]. Zdaje mi się jednak, że kiedyś na lekcji j. polskiego taką regułkę podała mi polonistka z zastrzeżeniem, że jest to poprawne, ale mało stosowane.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • przyjaciel
    27.10.2004
    27.10.2004
    Witam. Dlaczego przyjaciel nie odmienia się w liczbie mnogiej podobnie jak słowa wybawiciel, stręczyciel, nauczyciel itp. (chodzi o formy przyjaciółmi, przyjaciół)? Dziękuję za odpowiedź.
  • początek i koniec
    27.10.2004
    27.10.2004
    Jaka jest etymologia wyrazów: początek i koniec??? Bardzo proszę o szybką odpowiedź. Nigdzie nie mogę znaleźć rozwiązania tego problemu.
  • ktoś nie umywa się do kogoś
    27.10.2004
    27.10.2004
    Jakie jest źródło wyrażenia „Ona się nawet nie umywa do pani” – dlaczego został tu użyty czasownik umywać się?
  • cabas
    26.10.2004
    26.10.2004
    Witam. Co oznacza wykrzyknik cabas, zawarty w Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym pod redakcją Jerzego Podrackiego? Dziękuję.
  • Ile słów liczy język polski
    26.10.2004
    26.10.2004
    Pojawiło się już w tym serwisie pytanie, ile słów używa przeciętny Polak. Nie mogłam się jednak doszukać, ile słów w sumie liczy język polski. Pozdrawiam.
  • Filopedia to nie pedofilia
    26.10.2004
    26.10.2004
    Witam.
    Czy filopedia oznacza to samo, co pedofilia? Dziękuję uprzejmie za odpowiedź ;)
  • formy deprecjatywne rzeczowników męskoosobowych
    26.10.2004
    26.10.2004
    Witam.
    W OSPS, czyli Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty zamieszczone są takie formy jak: policjanty, ucznie, ministry, prezydenty, psychologi, sufie (od sufi); ghazie (od ghazi), krajcze, podczasze itd. Są to podobno tzw. formy potencjalne niemęskoosobowe od rzeczowników męskoosobowych. Czy aby na pewno nie są one sprzeczne z poprawną polszczyzną (żaden [!] słownik nie notuje takich form)?
    Dziękuję z góry za wyjaśnienia i pozdrawiam Redakcję ;)
  • hipochondria
    25.10.2004
    25.10.2004
    Czy istnieje w języku polskim słowo, które jest antonimem samo dla siebie (sic!)? Spotkałem się z definicją słowa hipochondria oznaczającą: 'chorobliwy niepokój o własne zdrowie', jak również 'bagatelizowanie wszelkich dolegliwości'. Druga definicja jest bardzo rzadko stosowana, lecz figuruje w encyklopediach medycznych; a co za tym idzie mamy tu do czynienia ze słowem, którego definicje są dla siebie przeciwstawne znaczeniowo.
    Pozdrawiam.
  • wielkie litery w nazwach geograficznych
    25.10.2004
    25.10.2004
    Jak powinno się poprawnie napisać: Azja Południowo-wschodnia czy też Azja Południowo-Wschodnia? I czy nazwy województw piszemy wielką, czy małą literą?
  • Mnie podarował…
    23.10.2004
    23.10.2004
    Dzień dobry!
    Czy przykładowe zdanie: „Mnie podarował garść malachitów wiekopomnych” jest poprawne (z uwagi na swą dwuznaczność: „Mnie podarował…”)? Czy powinno się unikać takich konstrukcji, czy też zależy to od sensu całego zdania i dopuszcza się rozpoczynanie zdań w taki sposób? Proszę także o odpowiedź na pytanie, czy wzmiankowane zdanie narusza jakąkolwiek zasadę zapisu w języku polskim – jeśli tak, to jaką?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego