Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • Nie konsensualny, a więc jaki?
    25.01.2003
    25.01.2003
    Witam Państwa,
    chciałabym odnaleźć w języku polskim antonim słowa konsensualny. Czy istnieje jedno słowo oddające angielskie pojęcie dissensual, które jest opozycją do angielskiego słowa consensual? W Słowniku wyrazów obcych Kopalińskiego znalazłam: „konsens dawn. zgoda, zezwolenie (zwł. urzędowe) na coś. Etym. – łac. consensus 'zgoda' od consentire 'zgadzać się'; zob. kom-; sens”.
    Utworzony od tego rzeczownika termin konsensualny występuje w polszczyźnie (vide umowa konsensualna). Zamieszcza go także Państwa słownik: „konsensualny praw. będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron, p.-łac. consensualis”. Natomiast nie potrafię odszukać jego antonimu. Będę wdzięczna za wszelką pomoc.
    Marta Hudak
  • PLN
    25.01.2003
    25.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o wyjaśnienie, czy stosowany obecnie skrót PLN odnoszący się do naszego pieniądza jest poprawny i czy można nim zastępować dotychczasowy skrót . Spotykam się z tym nowym skrótem na biletach do teatru, kina, na koncerty. Tak oznaczane są ceny towarów w wielu sklepach. Widziałem też jadłospis w stołówce, w którym został on użyty – wyglądało to dość zabawnie: „pierogi leniwe – 3,20 PLN”.
    Z poważaniem
    Lesław Skwarski
  • Gola
    25.01.2003
    25.01.2003
    Proszę o wyjaśnienie nazwy miejscowości Gola (k. Gostynia, woj. leszczyńskie). Czy pochodzi ona od gołej ziemi, czy może od gołych mieszkańców? Dziękuję.
  • Czym administruje administrator?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam serdecznie.
    Moje pytanie chyba jest dość proste, jednakże nie umiałam nigdzie znaleźć na nie szybkiej odpowiedzi: z jakim przypadkiem łączy się słowo administrator, administracja i administrowanie? Moje pierwsze przypuszczenie było, że kim, czym. Administrowanie kim, czym, budynkami na przykład. Ale administrator? Administrator budynkami czy budynków? Raczej nie kim, czym, lecz kogo, czego. Czy tak? Administracja, administrator danych? A administrowanie danymi?
    Pozdrawiam, dziękuję i czekam na odpowiedź:)
    DorotaR.
  • sędzia i sędzina
    24.01.2003
    24.01.2003
    Czy możemy sędziną określić kobietę-sędzię? Czy raczej żonę sędziego? Czy mówiąc o kobiecie – zastępcy głównego księgowego, powiemy: zastępca głównego księgowego, czy raczej zastępczyni głównego księgowego?
  • spójnik na początku zdania
    24.01.2003
    24.01.2003
    Miewam problem z tekstami, w których występują zdania następującego typu: „Poszedł do kuchni. Bowiem chciał umyć naczynia. Natomiast nie było ciepłej wody. Jednak umył naczynia w zimnej. Chociaż ręce mu poczerwieniały”. Uważam, że to wszystko powinno być połączone w zdania (zdanie) złożone, ale tak piszą również poloniści… Może się czepiam i jest to taki swoisty styl?
    Pozdrowienia po raz trzeci.
  • w oparciu
    24.01.2003
    24.01.2003
    Czy można mówić (pisać) w oparciu o słownik ortograficzny, czy tylko opierając się na słowniku ortograficznym albo na podstawie słownika ortograficznego? Czy ten pierwszy zwrot jest w ogóle dopuszczalny? Jest ostatnio tak powszechnie stosowany (również przez polonistów, i to znanych), że zaczynam mieć wątpliwości; może nie nadążam?
    Jeszcze raz pozdrawiam.
  • pomijane się
    24.01.2003
    24.01.2003
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu (i jemu podobnych): „Matka może położyć się z dzieckiem i pobawić (się?) z nim grzechotką” należy powtórzyć zaimek się, czy jest to całkowicie zbędne? Czy istnieje jakaś reguła dotycząca tej kwestii?
    Pozdrawiam
    Ola S.
  • w ciągu czy w przeciągu?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam Państwa serdecznie!
    Mam pytanie: czy można użyć sformułowania „Informacja zostanie umieszczona w przeciągu trzech dni”? Czy zatem określenie w przeciągu jest terminem prawidłowym? Czy lepiej użyć w ciągu trzech dni?
    Dziękuję Państwu ślicznie za odpowiedż.
    Pozdrawiam – Ola
  • świeży pracownicy
    24.01.2003
    24.01.2003
    Jaka jest prawidłowa liczba mnoga od słowa świeży w formie męskoosobowej? Np. pracownicy są świeży czy świezi?
    Bardzo będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Co się robi z usługą?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam,
    Proszę o wyjaśnienie, jakiej formy użyć w przypadku, gdy chcemy napisać o rozpoczęciu realizacji usługi z jakąś konkretną datą. Czy można napisać, że usługa została uaktywniona, czy może aktywowana w dniu…? Czesto słyszy się przecież o usługach aktywnych, np. w telefonii komórkowej.
    Pozdrawiam,
    AS
  • Kto mieszka w RPA?
    23.01.2003
    23.01.2003
    Chciałabym, by udzielono mi informacji na temat mieszkańców Republiki Południowej Afryki. Chodzi mi o to, jakiej formy użyć na określenie nazw mieszkańców tego kraju (zarówno kobiety jak i mężczyzny).
    Z góry dziękuję.
  • nazwy rumuńskie
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
    Czekam z ciekawością na odpowiedź –
    Marianna C.
  • Vicenza
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    Która z form miejscownika słowa Vicenza jest poprawna: Vicenzy czy Vicenzie? Np. katedra w Vicenzy czy Vicenzie?
    Dziękuję za odpowiedź
    Ignacy Miś
  • Wolne Państwo Orania
    23.01.2003
    23.01.2003
    Moje pytanie dotyczy deklinacji wielowyrazowych nazw państw, a konkretnie: jaką postać powinien mieć dopełniacz nazwy Wolne Państwo Orania: czy należy powiedzieć: obywatel Wolnego Państwa Orania, czy może Wolnego Państwa Oranii?
  • cieśnina Fram

    23.01.2003
    23.01.2003

    Szanowny panie Redaktorze,

    Mam wątpliwości, czy cieśnina między Grenlandią a Spitsbergenem (ang. Fram Strait) powinna po polsku nosić nazwę Cieśnina Frama, czy może Cieśnina Fram. Nazwa cieśniny pochodzi od statku (Fram), na którym badacz norweski Nansen przemierzył Ocean Arktyczny. Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.

  • Apokalipsa
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    Jak należy zapisywać nazwę: pokolenie spełnionej Apokalipsy czy pokolenie spełnionej Apokalipsy, a moze pokolenie apokalipsy spełnionej? Spotkałem się z wszystkimi trzema formami – czy któraś z nich jest jedyną poprawną, czy może wszystkie są dopuszczalne?
    Dziękuję za odpowiedź
    Ignacy Miś
  • Słowo Boże
    23.01.2003
    23.01.2003
    Jak powinno się pisać: Słowo Boże czy słowo Boże? Np. „Spotkania z Jezusem w świetle Słowa Bożego”.
  • agenty i klienty komputerowe
    22.01.2003
    22.01.2003
    Czy biernik wyrazów agent, klient, kreator itp., będących nazwami programów komputerowych, w l.p. powinien być równy mianownikowi, czy dopełniaczowi? Czy formą mianownika l.mn. powinny być agenty, klienty, czy też agenci, klienci?
  • w twoim typie
    22.01.2003
    22.01.2003
    Szanowni Państwo!
    Chcielibyśmy użyć w jednej z reklam kosmetyków hasła: „Jakie starzenie jest w Twoim typie?”, mam jednak wątpliwości, czy taka forma jest dopuszczalna. Zależało nam na pewnej dwuznaczności i przyciągnięciu uwagi konsumenta nietypowym zestawieniem słów. W ogłoszeniu prasowym będzie mowa o trzech różnych typach starzenia sie skóry, stąd pomysł na powyższe hasło. Z góry dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam,
    Dagmara Witek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego