Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • przymiotniki złożone
    22.10.2002
    22.10.2002
    Tym razem niepokoję pytaniem z dziedziny winnej. Chodzi o smaki, kolory i zapachy. Z kolorem jest dośc prosto – o ile to nie mętne wino – np. bladosłomkowozółte wino, jeden kolor, wiec bez łącznika. A co z zapachem? Gęsto owocowy, owocowo-jabłkowy, owocowo-cytrusowy? Czy nuta zapachowa rozwija się powoli i najpierw czujemy owoce, a dopiero później jabłka…? Podobnie jest chyba z perfumami: korzenno-drzewny aromat, nuty serca, głowy itp., czyli jednak pisownia z łącznikiem? Czy możecie Państwo polecić jakieś źródło omawiające szerzej tematykę okołowinną?
    Gorąco pozdrawiam.
  • pracoholik
    22.10.2002
    22.10.2002
    Proszę o podanie prawidłowej pisowni wyrazu: pracocholik czy pracoholik? Jaki jest źródłosłów tego wyrazu?
  • liczebniki
    22.10.2002
    22.10.2002
    Dzień dobry.
    Mam jeszcze jedno pytanie. Zawsze sądziłam, iż liczebniki zbiorowe złożone odmieniają tylko ostatni człon. Ostatnio przeczytałam w podręczniku do języka polskiego, że odmianie ulega również przedostatni człon, np. sto trzydzieścioro czworo. Jak powinno się odmieniać poprawnie?
    W tym samym wydaniu Język polski – encykolpedia w tabelach podana jest forma z dwoma osobami. Czy tak można?
  • ostatnie zmiany w ortografii
    22.10.2002
    22.10.2002
    Dzień dobry.
    Prosiłabym o pomoc w dotarciu do najnowszych zasad ortograficznych. Znam zasady zwiazane z pisownią imiesłowów, ale słyszałam, że więcej zasad uległo zmianie, np. wielkie i małe litery w tytułach czasopism. Gdzie szukać owych zmian?
    Natalia
  • kakao
    22.10.2002
    22.10.2002
    Czy pomimo tego, że wyraz kakao jest wyrazem nieodmiennym, istnieje w dopełniaczu liczby pojedynczej forma kakaa?
  • db. czy db?
    22.10.2002
    22.10.2002
    Jak poprawnie zapisać skrót: db czy db. (w rozumienu stopnia szkolnego)? Słownik ortograficzny podaje db (bez kropki), a w słowniku Pana Podrackiego znajduję db. (z kropką)?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Yehudi Menuhin i Robin Hood
    22.10.2002
    22.10.2002
    W jednym z tekstów pojawił się Yehudi Menuhin. Ku przerażeniu sekretarza redakcji odmieniłam jego imię i nazwisko: Yehudiego Menuhina. Nie sądzę, abym w tej konkretnej sytuacji popełniła błąd. Czy mam rację? A jeśli chodzi o Robin Hooda, to czy wypada odmieniać jego imię wbrew przyjętemu zwyczajowi językowemu?
    Iwona
  • miasto i gmina
    21.10.2002
    21.10.2002
    Dzień dobry!
    Moje pytanie dotyczy związku frazeologicznego: Prezydent Miasta Będzin czy Będzina, Burmistrz Miasta Czeladź czy Czeladzi, Wójt Gminy Psary czy Psar – okoliczne urzędy różnie traktują ten związek wyrazów – jako związek rządu lub zgody. Również poloniści udzielają różnych odpowiedzi. Państwa odpowiedź pozwoli ujednolicić formę pism urzędowych i nie tylko. Z góry dziękuję.
    Darek
  • udowodnicie państwo
    21.10.2002
    21.10.2002
    Dlaczego nie można powiedzieć: „Uczestnicząc w nich [wyborach], udowodnicie Państwo…”, tylko „…udowodnią Państwo…”? Nie mogę znaleźć reguły.
  • koperczaki
    21.10.2002
    21.10.2002
    Witam.
    Bardzo interesuje mnie geneza związku frazeologicznego uderzać w koperczaki. Skąd wziął się w języku polskim?
    Pozdrawiam, Daniel.
  • nazwy języków programowania
    18.10.2002
    18.10.2002
    Jak wymawiać nazwy: Visual Basic, C++, Java? Zgodnie z polską czy angielską wymową?
  • skrócone nazwy instytucji i organizacji
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Eksperci!
    Moje pytanie będzie z rodzaju ortograficznych. Najpierw przykład: „Liderzy Platformy Obywatelskiej spotkali się w miście X. Dyskutowali o przyszłości swojego ugrupowania, przede wszystkim o szansach na wygranie wyborów samorządowych przez platformę (Platformę) w mieście Y”. Moje pytanie dotyczy zapisu słowa platforma – należy je napisać małą czy wielką literą? Czy niepełna nazwa użyta w kolejnym zdaniu, jeśli wiadomo, o jaką organizację chodzi, powinna być zapisana małą czy wielką literą? Z moich obserwacji wynika, że oba sposoby sa praktykowane, np. zapis małą literą w tygodniku Wprost, a dużą literą – w Polityce lub Newsweeku. A może obydwa zapisy są prawidłowe? Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
    Aleksandra Sobieraj
  • wiek
    18.10.2002
    18.10.2002
    Czy pisanie wieku np. siedemnasty wiek jest błędem? Czy używanie cyfr rzymskich jest zasadą?
  • -podobny
    18.10.2002
    18.10.2002
    Witam i pozdrawiam serdecznie!
    W jednym ze specjalistycznych tekstów natknęłam się na słowo disulfiramo-podobny – pisane z dywizem. Nie jestem przekonana, ze taka jest właśnie pisownia tego terminu i dlatego chciałam zapytać, jaki powinien być prawidłowy zapis (i dlaczego). Dziękuję za odpowiedź.
  • nr
    18.10.2002
    18.10.2002
    Dz.U. Nr 3, poz.12 – czy Nr powinno być napisane z wielkiej litery czy z małej i dlaczego? Serdecznie pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
    Grażyna Olszewska
  • yachtclub
    18.10.2002
    18.10.2002
    Jak należy poprawnie wymawiać (zakładając, oczywiście, że dany „potworek językowy” ma rację bytu w języku polskim…) wyrażenia złożone z dwóch wyrazów, z których jeden brzmi po polsku, a drugi po angielsku – typu yacht club (dlaczego, u licha, nie klub jachtowy!)?
    1. całość po polsku, tzn [yachtclub]?
    2. całość po angielsku, tzn [jachtklab]?
    3. pierwszy wyraz po polsku, a drugi po angielsku (horrorek pokutujący wśród milionów Polaków), tzn [jachtklub]?
    4. pierwszy wyraz po angielsku, a drugi po polsku (dlaczego nie…), tzn [yachtklab]?

    Podobnie Always Plus (dlaczego nie, u licha, Zawsze Plus!), analogicznie: [alwaysplus], [olłejzplas], [alwaysplas], [olłejzplus] (treść nawiasu jw.).
  • kapewu i wagarować
    18.10.2002
    18.10.2002
    Chciałabym się dowiedzieć, skąd pochodzi zwrot kapewu (chyba tak to się pisze). Kiedyś był chyba bardzo popularny, bo pamiętam, że moja babcia tak do mnie mówiła, gdy pytała się, czy dotarło do mnie to, co powiedziała. Jeśli nie jest to zwrot polski, to skąd go zaczęrpnęliśmy? I na koniec wagarować, skąd i on się wziął? Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Ewa
  • Kto wymyśla nowe wyrazy?
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Państwo!
    Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
    Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
    Paweł Karłowicz
  • Kudowa
    17.10.2002
    17.10.2002
    W Słowniku ortograficznym PWN podano Kudowa Zdrój, w Kudowie. Natomiast Słownik ortograficzny i Prawidła pisowni polskiej (S. Jodłowski i W. Taszycki, Ossolineum, 1974) podają: Kudowa, -wej, przez -wą, w -wej. Kto ma rację ?
  • ilość czy liczba?
    17.10.2002
    17.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy można stosować słowo ilość w połączeniu z rzeczownikami policzalnymi? Mój problem wynika z tego, że często spotykane są konstrukcje takie, jak ilość telefonów w promocji ograniczona itp. Wiem, że w języku statystycznym dla rzeczowników policzalnych stosuje się wyłącznie słowo liczba, a nigdy ilość.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego