wymowa

Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?

  • Wymowa czasownika pójść w 3. osobie czasu przeszłego, w rodzaju męskim
    14.04.2020
    14.04.2020
    Poszedł wymawia się poprawnie jako [poszet] czy [poszed]
  • Wymowa nazwiska Similak
    8.04.2020
    8.04.2020
    Dzień dobry!
    Nawiązując do porady odnośnie nazwiska Sidorowicz (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jak-wymawiac-nazwisko-Sidorowicz;19630.html) chciałbym zapytać o wymowę nazwiska Zygmunta Similaka. Chodzi o polskiego rysownika satyrycznego i komiksowego. Kupiłem nowy komiks [s-imilaka] czy [śimilaka]?
    Z poważaniem, Dariusz Sz.
  • Wymowa cząstki nia
    20.03.2020
    20.03.2020
    Szanowni Państwo,
    ostatnio zapytałam m.in. o poprawną wymowę Hiszpani. Bardzo dziękuję za odpowiedź i wyprowadzenie mnie z błędu. Chciałabym również prosić o wyjaśnienie, czy nia w następujących nazwach wymawiamy analogicznie jak w Hiszpanii: Tanzania, Toskania, Rumunia, Unia, Dania, Nadrenia, Słowenia, Saksonia, Macedonia, Laponia, Albania, Armenia, Estonia, Jordania, Kenia, Mauretania?
    Czy z Eswatini i Bośnią czynimy podobnie?
    Łączę wyrazy szacunku
    Czytelniczka Natalia
  • uakari i uistiti
    19.03.2020
    19.03.2020
    Jak wymawia się nazwy zwierząt uakari i uistiti? Chodzi o to, czy początkowe [u] jest oddzielną sylabą.
  • Austriacy w Hiszpanii
    5.03.2020
    5.03.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o poprawną wymowę słów Hiszpania i Austriacy. Ostatnio często słyszę „Austryjacy / Austrijacy” oraz „Hiszpańja”. Czy w pierwszym przypadku nie powinno się mówić „Austrjacy”, a z kolei w drugim słowie sylabę „nia” wymawiać tak samo, jak to czynimy w wyrazie śniadanie? Czy może oba warianty wymowy powyższych słów są prawidłowe?
    Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Natalia W.
  • Różności akcentowe
    3.03.2020
    3.03.2020
    Często słyszę wyrazy pochodzenia hebrajskiego: Betlejem, Jeruzalem, Nazaret akcentowane na trzecią sylabę od końca. W języku hebrajskim akcent pada z reguły na ostatnią sylabę, czasami na przedostatnią, ale NIGDY wcześniej.
    Także akcentowane na trzecią od końca słyszę greckie słowo biblioteka, które w grece, tak samo jak po polsku, akcentuje się na drugą od końca. Dlaczego?
  • Wuhan
    4.02.2020
    4.02.2020
    Jaka jest poprawna wymowa nazwy Wuhan?
  • Przyspieszenie czy przyśpieszenie?
    15.01.2020
    15.01.2020
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w klasie mieliśmy małą debatę odnośnie wymawiania słowa przyspieszenie. Kolega uparcie twierdzi, że dopuszczalna jest wymowa przyśpieszenie, ja natomiast twierdzę, że jest to błąd, a poprawna wymowa to przyspieszenie.
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości
  • O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]
    13.11.2019
    13.11.2019
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie wymowa słowa squash. Słownik PWN nakazuje wymawiać je skuosz z charakterystycznym angielskim ku. Natomiast językoznawcy zalecają słowo aquapark wymawiać akwapark, a nie akuapark. Skąd ta różnica? Czy moglibyśmy analogicznie uznać wymowę skwasz za poprawną?
  • Frania a chemia
    30.10.2019
    30.10.2019
    Pochodzę z Małopolski i przez całe dzieciństwo nigdy nie słyszałam rozróżnienia w wymowie słów zakończonych na -nia. Frania brzmiała identycznie jak chemia. Dopiero na studiach spotkałam osobę z Pomorza, która różnicowała te końcówki. Czy ich nierozróżnianie jest typowe dla mojego regionu? Czy moja wymowa jest poprawna, czy też, aby mówiąc poprawnie, musiałabym faktycznie zastanawiać się za każdym razem, czy słowo jest rodzime, czy zapożyczone?:)
  • Nazwa przystanek Traugutta
    18.10.2019
    18.10.2019
    Od niedawna w poznańskiej komunikacji zapowiedź przystanku Traugutta jest wymawiana przez dwa [t]. W języku niemieckim dwie takie same litery w bliskim sąsiedztwie czytamy pojedynczo. Na gwarę miejską w dużej mierze składają się germanizmy. Dość często w tym regionie wśród osób starszych możemy usłyszeć [loto], [geto], [neto], [wana], [brytfanna], [leko] czy [westerplate]. Czy moja niechęć do takiego wariantu wymowy jest zasadna czy to jedynie regionalna naleciałość?
    Z poważaniem
    Mario Kiliński
  • Dlaczego [o] nosowe to „a” z ogonkiem?
    7.10.2019
    7.10.2019
    Ciekawi mnie, dlaczego [ą] nie zapisujemy jako „o z ogonkiem” i umieszczamy w alfabecie po A, z których chyba niewiele ma wspólnego.

    z poważaniem
    EZ
  • Jak wymawiać nazwisko Sidorowicz?
    19.09.2019
    19.09.2019
    Jak wymawia się nazwisko Sidorowicz? Si czy ś i dlaczego?
  • Wymowa łacińska tradycyjna a restytuowana
    18.09.2019
    18.09.2019
    Jak należy czytać po łacinie: w formie tradycyjnej czy restytuowanej (tzn. czytając każdą literę tak jak się pisze, przy czym c jak polskie [k] oraz v jak polskie [ł]?
  • Frania a Apolonia
    12.09.2019
    12.09.2019
    Dzień dobry,
    chciałbym się zapytać o wymowę słów zakończonych na nia. Czasami ta końcówka jest wymawiana jako „ńja” (np. linia, ironia, komunia), kiedy indziej jako „ńa” (bania, dynia, jezdnia). Czy tym, jak należy ją wymówić, rządzą jakieś reguły? Zauważyłem, że np. w nazwach państw i krain geograficznych pojawia się „ńja” (np. Dania, Albania, Amazonia). W imionach, a zwłaszcza ich zdrobnieniach, występuje „ńa” (np. Ania, Hania, Frania, ale Apolonia już nie).

    Pozdrawiam,
    Zbigniew Młynarski
  • Udźwięcznienia
    30.05.2019
    30.05.2019
    Szanowni Państwo,
    czy udźwięcznienie spółgłoski [k], gdy stoi ona przed spółgłoską [j], jest zjawiskiem typowym dla konkretnych regionów Polski? Chodzi mi głównie o Wielkopolskę (Poznań i okolice), gdzie udało mi się to zaobserwować. Przykłady takich udźwięcznień to zwrot jak ja wymawiany jako [jag ja] tudzież jak już jako [jag już], jak jesteśmy jako [jag jesteśmy], jak jeszcze jako [jag jeszcze] etc.
    Jako rodowitej Podlasiance bardzo rzuciło mi się to w oczy, gdyż w moich stronach k w takiej kombinacji nigdy nie jest udźwięczniane.

    Pozdrawiam
  • Uproszenia grup spółgłoskowych
    30.05.2019
    30.05.2019
    Dzień dobry! Mam pytanie w sprawie ubezdźwięczniania zbitek spółgłoskowych. Czy wymawianie czasowników poszedł, gniótł, pomógł itp. jako [poszet], [gniut], [pomuk] to wymowa potoczna, czy regularna?
  • Dwie funkcje i
    4.03.2019
    4.03.2019
    Witam! Mam pewien problem: jeśli głoska zmiękczona jest jednocześnie sylabą (na przykład ni w wyrazie zniszczył), to jest traktowane jako jedna głoska. Za to pewien mój nauczyciel języka polskiego upierał się, że i i ni w zniszczył trzeba traktować jako osobną głoskę, bo, cytuję „Co tworzy tę sylabę? I! Musi być charakteryzowana osobno!”. Czy rzeczywiście tak trzeba?
  • Szczebiot…
    18.02.2019
    18.02.2019
    Dzień dobry.
    Zauważyłem dość dawno temu, że niektórzy ludzie – zwłaszcza młode dziewczęta – chcąc nadać swojej wypowiedzi (tak zgaduję) dodatkowego ładunku grzeczności, szacunku, czy nawet „zalotności”, „ubezdźwięczniają” głoski , ś, ć w takich zwrotach, jak np. dziękuję, cześć itp., tak że brzmią one bardziej jak „dzenkuję”, „czesc” z lekko tylko zmiękczonymi ww. głoskami.
    Czy językoznawcy również zaobserwowali takie zjawisko?

    Z poważaniem,
    Adam Woroniak
  • Ze słów i z sera
    18.02.2019
    18.02.2019
    Dzień dobry,
    chciałabym dopytać o użycie przyimka z / ze w konkretnym przypadku.
    Mówimy licz się ze słowami (ze przed grupą spółgłoskową), ale czy poprawne będzie coś składa się z słów? Może jedyna poprawna forma to coś składa się ze słów? Pytam, bo ze słów w tym akurat połączeniu brzmi dla mnie tak samo jak ze serem.

    Z poważaniem
    Arletta Kacprzak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego