wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • tajkonauta?
    2.10.2008
    2.10.2008
    Jaka jest poprawna pisownia słowa tajkonauta / taikonauta?
  • rekoncyliacja
    4.09.2008
    4.09.2008
    Szanowni,
    proszę o informację, które ze słów – rekoncyliacja czy rekonsyliacja – oznacza uzgadnianie, np. płatności wykonanych i zarejestrowanych. Mój kolega uparcie twierdzi, że słowo to powinno się pisać przez s. Takiego słowa nie ma w żadnym słowniku. Rekoncyliacja jest, ale w trochę innym znaczeniu. Proszę o opinię w tej sprawie.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • sygnaturka
    2.09.2008
    2.09.2008
    Nowe znaczenie słowa sygnaturka. Dla mnie jest to melodyjka z dzwonnicy. Ale w rozmaitych portalach sygnaturka to coś w rodzaju motta bądź wyznania wiary piszącego. Czy słusznie robię, zżymając się na takie coś?

  • gallo- czy galo-?

    2.09.2008
    2.09.2008

    W słownikach Doroszewskiego, Kopalińskiego, wyrazów obcych PIW-u z 1959 są wyrazy galomania, galoman, galofob. Tymczasem https://sjp.pwn.pl/ i inne nowe słowniki PWN-u podają wszystkie te wyrazy wyłącznie pisane przez ll, bez obocznego wariantu przez l (choć nadal przez jedno l: galo-italski, galicyzm). Skąd te rozbieżności i jak ocenić pisownię (jednak) galofob?

  • transkrypcja wyrazów japońskich
    18.06.2008
    18.06.2008
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące prawidłowego zapisu nazw japońskich. Nazwy te to określenia związane ze sztukami walki, np. n. kata (Shi-So-Chin, Matsumura), pozycji (np. Zenkutsu-dachi – pozycja przednia), ciosów (Yoko Enpiuchi – uderzenie łokciem), sztuk walki (np. To-de – sztuka walki bez użycia broni). Czy każdy z członów powinien być pisany małą literą, czy pierwszy wielką, a kolejne małą? Czy stosować w zapisie dywiz, czy lepiej rozdzielać je spacją?
    Pozdrawiam.
  • dyskontynuacja
    16.06.2008
    16.06.2008
    Dzień dobry!
    Czy poprawne jest słowo dyskontynuacja jako synonim do nie znalazł kontynuacji? Czy takie wyrażenie (dyskontynuacja) w ogóle istnieje?
    Pozdrawiam
  • tłumaczenie terminów specjalistycznych
    15.06.2008
    15.06.2008
    Czy można zgodnie z obowiązującymi zasadami języka polskiego tłumaczyć dane słowo dosłownie, mimo że już występuje inne (rodzime) lub gdy nie wiemy, czy jest polski odpowiednik? Czy takie dosłowne (polskie) tłumaczenia można traktować na równi z utartymi już polskimi fachowymi żargonami?
    Przykład: Etageneffekt znaczy dosłownie 'efekt piętrowy', określający sytuację, w której katar zwykły albo sienny „schodzi piętro niżej”, czyli z nosa na oskrzela, i powoduje zapalenie oskrzeli albo astmę.
  • lejaut?
    4.06.2008
    4.06.2008
    Witam,
    chciałam zapytać o poprawną pisownię słowa lejałt czy layout. Czy można używać formy spolszczonej?
    Magda K.
  • Information Technology
    13.05.2008
    13.05.2008
    Szanowni Państwo! Zauważyłem, że w języku polskim powszechnie przyjęte jest określenie technologia informacyjna oraz skrót IT (ang. Information Technology). Jest to nielogiczne, gdyż sam termin przybrał brzmienie polskie, natomiast skrót został zaadoptowany w wersji angielskiej. Czy w języku polskim nie należałoby używać skrótu TI? Proszę o komentarz.
    Pozdrawiam!
    Andrzej Sobkowiak
  • skrupuły
    7.05.2008
    7.05.2008
    Dlaczego wyraz skrupuły pisze się przez dwa u otwarte?

  • benefit?

    15.04.2008
    15.04.2008

    Witam serdecznie,

    interesuje mnie znaczenie słowa benefit. W słowniku wyrazów obcych nie znalazłam takiego słowa. Natomiast spotkałam się z określeniem beneficjum (dobrodziejstwo, korzyści płynące z czegoś). Czy w takim razie używanie określenia benefit jest poprawne i czym różni się to słowo znaczeniowo od słowa profit?

    Będę wdzięczna za informację.

  • pro forma
    11.04.2008
    11.04.2008
    Witam Państwa serdecznie,
    mam problem z zapisem wyrażenia: faktura pro forma czy faktura proforma, czy może faktura pro-forma. Spotkałam się z tymi wszystkimi zapisami, ale jak jest poprawnie?
    Będę wdzięczna za pomoc.
    pozdrawiam,
    Grażyna Gołaś

  • sensytywny

    19.03.2008
    19.03.2008

    Szanowni Eksperci!

    Niedawno w moim zakładzie pracy, w jednym z dokumentów, pojawiło się pojęcie informacje sensytywne, które ma oznaczać informacje poufne. Czy określenie sensytywny pasuje do słowa informacje i czy może być synonimem słowa poufny? Wg Słownika języka polskiego słowo to pasuje raczej do określenia człowieka.

  • implementować
    14.03.2008
    14.03.2008
    Bardzo proszę o wytłumaczenie, co oznacza słowo implementować.
  • odmiana imion i nazwisk obcych
    11.03.2008
    11.03.2008
    Zastanawiają mnie granice spolszczania i narzucania polskiego wzorca deklinacyjnego imionom i nazwiskom obcym na przykładzie Aśoki i Ashoki Okrutnego, Giovanniego Carpine/Carpiniego, Fatosa Kongolego/Kongoliego, Yossiego Avniego [właśc. Yossi Avnina-Levego, jak twierdzi i odmienia recenzent Nowych Książek (2007, nr 11). Jakie [granice] obowiązują stale, a które dobierać z polskiego wzorca do „indywidualności”?
  • qualia
    29.02.2008
    29.02.2008
    Czy mogliby Państwo pomóc w ustaleniu znaczenia słowa [kłalia] używanego jakiś czas temu przez starszego profesora biologii? Kładł przed studentami eksponat,y mówiąc, że oto dla was [kłalia]. Nikt nie odważył się zapytać co oznacza to łacińskie (?) słowo. A teraz już jest za późno…
    Dziękuję za pomoc.
  • strongman
    13.02.2008
    13.02.2008
    1. Jak powinno się pisać: strong man czy strongman? Przez podobieństwo do jazzman, bluesman, frontman, kongresman, ombudsman, sandwichman – chciałoby się pisać łącznie, ale jeśli to z tej grupy co top modelka…? A może wręcz strongmen jak dżentelmen czy dżezmen?
    2. Jak nazywa się sport uprawiany przez strong manów?
  • Któremu źródłu zaufać?
    30.01.2008
    30.01.2008
    Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje, że wyrazy anateksis, satyriasis, skepsis i synopsis są rodzaju żeńskiego i nie odmieniają się. Tymczasem Wielki słownik ortograficzny PWN odmienia te wyrazy, jakby były rodzaju męskiego. Któremu źródłu zaufać?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku,
    Jakub Szymczak
  • layout i roll-up
    24.01.2008
    24.01.2008
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy dwóch wyrazów z branży reklamowej: layout (układ tekstu z grafiką) i roll-up (systemy wystawiennicze lub tzw. ścianki reklamowe). Jak poprawnie odmienić i zapisać te wyrazy?
    Pozdrawiam
    Marta
  • łacińska odmiana w polskim tekście
    16.01.2008
    16.01.2008
    Homo sapiens, verbum nobile (i wiele innych wyrażeń łac.) opatrzono w słowniku kwalifikatorem ndm. Czy można (obocznie) odmieniać je wg deklinacji łacińskiej? Zdarza się tak usłyszeć od osób znających łacinę i ma to duży urok. Z kolei takie podejście bez znajomości łaciny nastręcza kłopotów, bo trudno znaleźć zasady tej odmiany. Może jakaś przyszła publikacja PWN dotycząca języka polskiego, nie będąca stricte podręcznikiem do łaciny, uzupełni ten niedobór? Czy taki pomysł ma sens i szanse realizacji?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego