Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.
wyrazy obce
-
żyrau24.01.200724.01.2007Jak powinno się wymawiać słowo żyrau i czy odmienia się ono podobnie jak np. nazwisko Turnau? W dawnej wersji internetowej Encyklopedii PWN pod hasłem żyrau można było odnaleźć odmianę żyrauowie, co sugerowało odmienność, jednak teraz wyraz ten skrócono do ż., co może sugerować, że jest on nieodmienny.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
idisy, disy22.01.200722.01.2007Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?
-
wyrazy rodzime18.01.200718.01.2007Co to znaczy wyrazy rodzime??
-
grillowany15.01.200715.01.2007Witam,
proszę o odpowiedź, jak powinno się pisać: grilowany czy grillowany (podwójne czy pojedyncze l). -
public relations10.01.200710.01.2007Czy public relations może (mogą?) występować w języku polskim w liczbie pojedynczej? Opracowuję obecnie obszerny tekst, który w całości jest poświęcony temu zagadnieniu, i jego autor poprosił mnie o pozostawienie liczby pojedynczej, chociaż w słowniku poprawnej polszczyzny jest zapis o braku liczby pojedynczej w tym przypadku. Autor tekstu jest praktykiem PR i twierdzi, że na co dzień nie spotyka się z użyciem tego terminu w liczbie mnogiej. Był bardzo zaskoczony moją propozycją.
-
odmiana przymiotników rosyjskich2.01.20072.01.2007Jaką przyjąć regułę przy odmianie rosyjskich przymiotników? Mowa np. o tytułach prasowych, które w mianowniku brzmią: (rosyjskie) Niezawisimaja Gazieta, Narodnaja Wola. W dopełniaczu lepiej pisać Niezawisimej Gaziety, Narodnej Woli czy Niezawisimoj Gaziety, Narodnoj Woli? Stosowanie pierwszego wariantu wydaje się naturalniejsze, ale osoby nieznające rosyjskiego mogą na jej podstawie utworzyć niewłaściwy mianownik.
-
caritas2.01.20072.01.2007Dziękuję za wyjaśnienie o Caritasie i odmianie tego wyrazu – mam pytanie, czy caritas w odmianie męskiej jest dopuszczalna tylko w mowie potocznej, czy także można jej tak używać w mediach.
-
seksafera28.12.200628.12.2006Od jakiegoś czasu w mediach mówi się o pewnej aferze seksualnej. Większość mediów ujawnia seks-aferę, część z nich zaś seksaferę. Którą pisownię uznać należy za poprawną?
-
Advocaat20.11.200620.11.2006Dzień dobry!
Jaką literą powinniśmy pisać advocaat? W internetowej encyklopedii PWN jest wielka litera, ale ta pisownia niespecjalnie mnie przekonuje.
Pozdrawiam -
check-in7.11.20067.11.2006Witam,
zastanawiam się, jak zapisać formy przypadków zależnych od rzeczownika check-in. Teoretycznie nie powinno się odzielić końcówki polskiej apostrofem, bowiem wszystkie litery są czytane, czy zatem poprawna forma to check-inem? A może należy oddzielić końcówkę myślnikiem? Pozdrawiam. -
Enya30.10.200630.10.2006Nurtuje mnie pytanie, jak odmienić słowo Enya. Czy przez analogię do słowa szyja, czy Goya, czy inaczej? Byłabym wdzięczna za odpowiedź. Pozdrawiam.
-
dux30.10.200630.10.2006Słownik wyrazów obcych pod redakcją Jana Tokarskiego i Encyklopedia muzyki PWN notują słowo dux jako 'temat fugi'. Czy jest to wyraz odmienny?
Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź. -
kameriera i kamerystka30.10.200630.10.2006Słownik Doroszewskiego podaje m.in. takie dwa synonimy pokojowej: kameriera i kamerystka. Czy wyrazy te mają odpowiedniki dla mężczyzn (tj. kamerier i kamerysta)?
-
bordowy2.10.20062.10.2006Witam serdecznie,
czy nazwa koloru bordowy jest poprawna, czy też może powinno się używać tego słowa bez odmiany, np. w kolorze bordo?
Pozdrawiam
Kinga -
tabula rasa29.09.200629.09.2006Chciałem spytać o wyraz tabularaza, popularny w Internecie, odmieniany i poręczniejszy niż wyniosła tabula rasa, np. „(…) trudno jest doradzać tabularazie do której nic nie dociera’’ (http://www.bowling.bm5.pl/forum2002/bownet.asp?ID=1624). Czy jest to już byt na tyle samodzielny i powszechny, by zyskać aprobatę językoznawców, przynajmniej w ramach stylu potocznego?
-
fit26.09.200626.09.2006Witam,
ostatnio widzę, że modnym słowem stało się fit (od słowa fitness). Kobiety mówią, że są fit. Powstały nawet napoje fit. Mnie ciekawi, czy fit jest rzeczownikiem, czy raczej przymiotnikiem i jak powinno się zapisywać fit w połączeniu z rzeczownikami – czy łącznie czy z użyciem łącznika (w jednym z portali fitnessowych spotkać można wyrażenie fit-fotka – może zapisywać to fitfotka, na podobieństwo np. superfotki, lub fit fotka?).
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
tomat czy tomata?26.09.200626.09.2006To, w czym były skumbrie (Gałczyński), to tomat czy tomata? Dotąd trafiłem na dwa sprzeczne tropy: po rosyjsku томат to przecier pomidorowy (w Internecie można też znaleźć wyrażenie „Скумбрия в томате’’), ale… w Skrzydlatych słowach Markiewicza i Romanowskiego cytat został w indeksie umieszczony pod słowem tomata, co mogłoby sugerować jakieś dawne zapożyczenie ze zmianą rodzaju (coś jak фисташка / fistaszek). Może dobre są oba warianty? Proszę o pomoc w ustaleniu mianownika.
-
gazela25.09.200625.09.2006Czy istnieje słowo gazela jako jeszcze jeden synonim gatunku literackiego gazel (ghazal, gazal)? Nie znajduję go w żadnym słowniku PWN, natomiast pojawia się w innych źródłach:
- Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury (gazela obok gazel i gazal),
- Michał Głowiński i in., Podręczny słownik terminów literackich (gazela jako jedyna wersja). -
obscena4.09.20064.09.2006Szanowni Państwo,
w słownikach można znaleźć rzeczownik obscena. Tymczasem, jak zauważyłem, w mediach, zwłaszcza telewizji i radiu, można się spotkać jedynie z formą obscenia (a nawet z żartobliwie utworzoną liczbą pojedynczą obscenium). Czy tylko słownikowe obscena jest poprawne?
Pozdrawiam i życzę dużo cierpliwości aż do kolejnych wakacji! -
hapaks legomenon19.07.200619.07.2006Co znaczy wyrażenie hapaks legomenon? Czy ma ono swój polski odpowiednik?
Dziękuję.