znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • kierunek
    25.10.2006
    25.10.2006
    Wiatr północny wieje KU północy czy OD północy? Kiedy ruchy wojsk mają kierunek północny, to raczej armia nie idzie na południe. Tymczasem w encyklopedii PWN czytam, że pasaty wieją „od wyżów zwrotnikowych ku równikowemu niżowi”, ale „na półkuli północnej mają kierunek północno-wschodni”. A jeśli ktoś powie o rzece, że ma kierunek północny, to jak to zrozumieć? Wedle wojska czy wiatru?
  • darczyńca i młodzież
    24.10.2006
    24.10.2006
    Pierwszy raz korzystam z Państwa strony; pozwalam sobie od razu zadać pytanie. Dlaczego tak powszechnie mówi się: darczyńca, skoro mamy dobrodzieja – adekwatne słowo z tradycjami (znaczące, jak sądzę, to samo)?
    Dlaczego wszyscy mówią dzieciaki zamiast dzieci lub nastolatki czy też młodzież na przedstawicieli naszego gatunku w wieku 5–15 lat?
    Bardzo mnie to razi, a darczyńca wręcz brzydzi.
    Pozdrawiam,
    maria wisłocka
  • meteorolog i synoptyk
    23.10.2006
    23.10.2006
    Jak to jest z meteorologiem i synoptykiem? Przejrzałem definicje w różnych słownikach i najogólniejsze podsumowanie może być takie, że w ich świetle meteorolog to ktoś, kto przewiduje pogodę, a synoptyk to meteorolog, który przewiduje pogodę – czyli definicja synoptyka sugeruje, że meteorolog jest szerszym pojęciem, ale definicja meteorologa sugeruje, że to to samo.
  • facet i babka
    23.10.2006
    23.10.2006
    Szanowna Redakcjo!
    Poszukuję słowa, które byłoby kolokwialnym określeniem na kobietę. O ile sprawa z mężczyzną wydaje się prosta – potocznie mężczyzna to facet, gość, typ, osobnik – o tyle żeńskie odpowiedniki nie brzmią tak zgrabnie. Kobieta potocznie byłaby zatem babką (bez kontekstu, może to być mylące). Czyżby zatem facetka (nie mogę pzekonać się do tego słowa), albo osobniczka, a może…? Będę niezmiernie wdzięczna za pomoc.
    Pozdrawiam,
    JK
  • patrycjusze i patrycjat

    16.10.2006
    16.10.2006

    Czy patrycjat i patrycjusze to pojęcia pokrywające się, czy rozdzielne? W https://sjp.pwn.pl/ patrycjat opisany jest zarówno jako warstwa społeczna starożytna, jak i nowożytna. W https://encyklopedia.pwn.pl/ hasła te nie są jednak powiązane odsyłaczami, a ich definicje oddzielają w czasie te dwa terminy – przypisują patrycjuszy (patricii) do starożytności, a patrycjat do nowożytności.

  • ograniczony limit
    16.10.2006
    16.10.2006
    Czy mam rację, twierdząc, że ograniczony limit to takie samo masło maślane jak cofnąć się do tyłu?
  • ów
    12.10.2006
    12.10.2006
    Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
  • młoda noc
    10.10.2006
    10.10.2006
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, czy poprawne jest używanie zwrotu młoda noc w znaczeniu wczesna noc. Wydaje mi się, że niejednokrotnie słyszałam wyrażenie „Noc jest jeszcze młoda”, ale nie wiem, czy jest ono poprawne. Jeżeli tak, to w jakim słowniku mogę znaleźć taki związek frazeologiczny?
    Anna Bilińska
  • studia wyższe i wyższa uczelnia
    10.10.2006
    10.10.2006
    Szanowni Państwo,
    od wielu lat nurtuje mnie porpawność wyrażenia studia wyższe. Czy nie powinno mówić się uczelnia wyższa? Idziemy na studia (wyższe) czy studiować na uczelni wyższej? Proszę o komentarz.
    Serdecznie dziękuje,
    Marcin Marciniak
  • niszowy nuworysz
    3.10.2006
    3.10.2006
    Witam,
    bardzo proszę o możliwie najdokładniejsze wskazanie znaczenia oraz etymologii wyrazów: niszowy oraz noworysz.
    Serdecznie dziękuję – babuleńka
  • mieli dokonać
    2.10.2006
    2.10.2006
    Proszę o objaśnienie. Interesuję mnie, czy z kontekstu zdania wynika jednoznacznie, że mężczyźni dokonali czynu zabronionego: „kradzieży kamery video z mieszkania E.R. mieli dokonać Ł.Cz. i P.K., przy czyn J.Cz. wcześniej ukradła klucze do mieszkania poszkodowanej”.
  • przenośnie mowy potocznej
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jakie są przenośnie mowy potocznej?
  • nie udawaj
    25.09.2006
    25.09.2006
    Dzień dobry! Mam wątpliwości co do poprawności dwóch form: nie udawaj i nie udaj. Czy obie są poprawne czy może tylko jedna? Dziękuję z góry za wyjaśnienie wątpliwości.
  • sprawiać ryby
    25.09.2006
    25.09.2006
    Czy prawidłowe jest nazwanie np. obierania ryby sprawianiem jej? Dziękuję za odpowiedź.
  • dong, hao i xu
    21.09.2006
    21.09.2006
    Słownik wyrazów obcych pod redakcją Elżbiety Sobol podaje, że dong, waluta Wietnamu, jest równy 100 chao. Tymczasem wszystkie inne źródła, do których dotarłem, podają, że 1 dong = 10 hao = 100 xu. Czy chao rzeczywiście było kiedyś wietnamską jednostką płatniczą, a potem zastąpiło je xu, czy do słownika wkradł się chochlik?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • być w ciąży
    20.09.2006
    20.09.2006
    Z kim się jest w ciąży? Jeżeli kobieta mówi „Byłam wtedy w ciąży z Antonim”, to należy rozumieć, że Antoni jest jej dzieckiem (wtedy: mającym się dopiero urodzić) czy tegoż dziecka ojcem? Czasem słyszy się takie wypowiedzi, kiedy z kontekstu wynika, że chodzi o dziecko, ale we mnie budzą one opory, nie wiem czy uzasadnione. Może przez konflikt (logiczny?) ze zwrotem zajść w ciążę z X, w którym ewidentnie już chodzi o sprawcę i tylko o sprawcę?
  • pilarda
    12.09.2006
    12.09.2006
    Dzień dobry!
    Mam poważny problem. Już od dłuższego czasu sen z powiek spędza mi pilarda (ta pilarda, co to się z nią Boy cackać nie chciał). Nigdzie nie mogę jej znaleźć. Tak się chytrze domyślam, że może znaczenie pilardy polega na tym (i tylko na tym), że się zabawnie rymuje. Czy tak? A może pilarda jednak coś znaczy, tyle że w jakimś języku obcym?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam Redakcję,
    Szeryf
  • dużo i wiele
    4.09.2006
    4.09.2006
    Czy to prawda, że nieokreślonych zaimków liczebnych wiele oraz dużo należy używać w zależności od policzalności lub niepoliczalności? Na przykład dużo miejsca, wiele osób? W archiwum Poradni znalazłem następujące zdanie: „Język oprócz dostrzegalnych innowacji (a tych dużo pojawiło się w ostatnim szesnastoleciu) zawiera w sobie bardzo wiele historii i tradycji”.
  • steczka
    14.07.2006
    14.07.2006
    „Zadrżał z trwogi, no i w nogi,/ Gaik, steczka, mostek, rzeczka,/ A tam czekał ojciec srogi/ I ukarał koziołeczka”. Tę jakże przykrą przygodę opisał Jan Brzechwa w swojej bajce pod tytułem Koziołeczek. Wciąż zastanawia mnie, czym właściwie owa steczka jest. Niestety, żeden dostępny mi słownik nie notuje tego wyrazu. Dziękuję i pozdrawiam!
  • buźki
    11.07.2006
    11.07.2006
    Co znaczy w sms-ie :(
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego