znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • zdarzyć się i wydarzyć się
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o pomoc i wskazanie, które z poniższych zdań jest prawidłowe.
    W trakcie tego półgodzinnego „uwięzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.
    W trakcie tego półgodzinnego „więzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Maria
  • czytanie ze zrozumieniem
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy poprawne jest sformułowanie czytanie ze zrozumieniem (np. „kurs czytania ze zrozumieniem”, „techniki szybkiego czytania ze zrozumieniem”)? Czy można mówić o czytaniu w przypadku, gdy nie ma zrozumienia?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
    Anna
  • precedensowy i bezprecedensowy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Chciałbym odnieść się do pytania o słowa precedensowy i bezprecedensowy, a właściwie do odpowiedzi na nie. „Precedensowe działanie to takie, które w danej sytuacji podjęto po raz pierwszy”. „Bezprecedensowe działanie to takie, które nie miało wzoru w jakimś wcześniejszym działaniu”. Jeśli jakieś działanie nie ma wzoru we wcześniejszym działaniu (def.2), to czy nie jest ono podjęte po raz pierwszy (def.1)?
  • limony i limetki
    11.07.2003
    11.07.2003
    Czy mówi sie limony, limonki czy limetki (po niemiecku Limetten, rodzaj cytryn)?
  • wrotnisko?
    8.07.2003
    8.07.2003
    Czy istnieje w języku polskim słowo na określenie placu specjalnie przystosowanego do jazdy na wrotkach? W Nowym słowniku ortograficznym znalazłam wrotnisko, nie jestem jednak pewna, czy to jest właśnie ta nazwa.
  • jeszcze o ęsi i am
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry, to właściwie niezupełnie jest pytanie, bo odnosi się do odpowiedzi, której Pan M. Bańko udzielił osobie zainteresowanej słowami ęsi i am. Otóż słowa am używają tylko bardzo małe dzieci, dopiero uczące się mówić, bo DO NICH tak mówią opiekunowie. Am oznacza jedzenie, zarówno czynność, jak i to, co jest na talerzu. Najczęściej mówi się zachęcająco: „No, a teraz am, am (a teraz dam ci coś do zjedzenia, a teraz zjedz, a teraz otwórz buzię i pozwól, że wpakuję ci tam łyżeczkę z kaszką)” albo: „O, jakie dobre am, am (spójrz, jak to na talerzu apetycznie wygląda!)”.
    Ukłony dla całej Redakcji.
  • opust i upust
    2.07.2003
    2.07.2003
    Witam
    Czy słowo upust może być stosowane zamiennie z pojęciami bonifikata, rabat? W słowniku internetowym podajecie Państwo słowo opust, a mój znajomy twierdzi, że w wersji drukowanej słownika jest jednak wersja upust. Proszę o odpowiedź.
    PP
  • powinien czy musi?
    30.06.2003
    30.06.2003
    Proszę o wyjaśnienie mi znaczenia słów dotyczących pewnych zawiłości prawnych zamieszczonych w przepisach w sprawie warunków tehnicznych samochodów. Mam problem ze znaczeniem zdania „Pojazd powinien być wyposażony…”. Czy to oznacza, że może, ale nie musi, czy musi bezwzględnie posiadać daną rzecz? Oraz znaczenie słowa wyposaża się – czy jest to tożsame z obowiązkiem posiadania?
    Z góry dziękuję za udzieloną pomoc. Serdecznie pozdrawiam,
    Marta Urbaniak
  • kwota
    26.06.2003
    26.06.2003
    Zastanawia mnie znaczenie słowa kwota. W słowniku języka polskiego zapisane jest tylko znaczenie „pewna suma pieniędzy”. Ale mamy przecież kwoty zbożowe, kwoty paliwowe, kwoty importu bezcłowego i inne. Wszędzie oznaczają to samo – ograniczoną ilość czegoś. Słownik wyrazów obcych podaje, że dawniej był to synonim słów ilość, liczba („część daniny należna od jednego podatnika za określony czas”). A jak to jest teraz? To słowo na teraz chyba dodatkowo znaczenie słowa angielskiego quota, czyli 'przydział'.
    Pozdrawiam
    Piotr Kresak
  • emigrant – imigrant
    24.06.2003
    24.06.2003
    „Ameryka to kraj imigrantów” czy „Ameryka to kraj emigrantów”?
  • lub i albo
    24.06.2003
    24.06.2003
    Lub/i – czy ta forma jest poprawna? Spotkałem się w Wiedzy i Życiu z opinią, że spójnik lub zawiera w sobie jednocześnie albo oraz i. Tzn. (lub = albo + i). Przykładowo, mówiąc: „Do sklepu pójdę ja albo ty”, mogę mieć na myśli następujące możliwości:
    1. Do sklepu pójdę tylko ja,
    2. Do sklepu pójdziesz tylko ty.
    Natomiast mówiąc: „Do sklepu pójdę ja lub ty”, biorę pod uwagę, że:
    1. Do sklepu pójdę tylko ja,
    2. Do sklepu pójdziesz tylko ty,
    3. Do sklepu pójdziemy obaj, ty i ja.
    W tym świetle używanie formy lub/i byłoby błędne, gdyż wystarczy samo lub zawierające już w sobie i.
    Jeśli mam rację, to nie mogę też powiedzieć: „Przeżyję lub umrę”, bo to wyrażenie zawiera, zgodnie z proponowanym przeze mnie znaczeniem lub, możliwość przeżycia i śmierci jednocześnie, a to niemożliwe. Czy mam rację? Czy myślę poprawnie?
    Jeśli zaś się mylę, to proszę mi wyjaśnić, czym różni się słowo lub od albo? Czy jest różnica semantyczna?
  • język literacki
    23.06.2003
    23.06.2003
    Otrzymałem następujące pytanie: czym się różni język literacki od języka literatury? Korzystając ze słowników, znalazłem wyłącznie określenie, iż „język literacki – język ludzi wykształconych”, co jest moim zdaniem dość bałamutne.
    Co Państwo na to?
  • intymistyczny
    12.06.2003
    12.06.2003
    Chciałam prosić o wyjaśnienie słowa intymistyczny – np. intymistyczna koncepcja.
  • szklana szyba
    11.06.2003
    11.06.2003
    Szanowni Państwo,
    czy sformułowanie szklana szyba jest poprawne? Z jednej strony przypomina „masło maślane”, z drugiej jednak szyby bywają również plastikowe… Podobnie jak szkła okularów.
    Serdecznie pozdrawiam
  • przyczyny obiektywne
    2.06.2003
    2.06.2003
    Coraz częściej słyszę wyrażenie przyczyna obiektywna, mające oznaczać przyczynę niezależną. Czy jest to poprawne zastosowanie przymiotnika obiektywny?
  • punkt procentowy
    26.05.2003
    26.05.2003
    Nie zgadzam sie z argumentacją p. Adama Zaparcińskiego z PWN, który w odpowiedzi na pytanie o punkt procentowy broni jego poprawności. Przedstawiona argumentacja stara się obronić i usankcjonować swego rodzaju, niechlujstwo językowe. Oprocentowanie zmienia się np. z 5% do 7% i choć potocznie mówi się, że zmieniło się o 2%, to każdy inteligentny człowiek rozumie to poprawnie jako z… do…, a nie dosłownie o…. Kto nie rozumie pojęcia procent, temu i psedouczony punkt procentowy nic nie pomoże. Sapienti sat.
    Uważam, że wprowadzanie punktu procentowego nie tylko nie systematyzuje pojęć, ale wprowadza pewnego rodzaju chaos pojęciowy.
  • dobrze smakować
    21.05.2003
    21.05.2003
    Czy potrawa może dobrze smakować, czy raczej powinna mieć dobry smak?
  • trzy kreski powyżej zera
    21.05.2003
    21.05.2003
    Witam serdecznie!
    Chciałbym prosić o wyjaśnienie pewnego problemu radiowego. Otóż w ostatnim czasie pojawiła się w naszej rozgłośni pewna wątpliwość zgłoszona przez jednego ze słuchaczy: czy poprawne, ewentualnie dopuszczalne jest używanie formy kreski powyżej (poniżej) zera przy podawaniu aktualnej temperatury? O ile mi wiadomo, forma ta jest obecnie dość powszechnie stosowana zarówno w radio jak i telewizji.
    Pozdrawiam, Jerzy Piekarczyk
    PS. Bardzo zależy mi na szybkiej odpowiedzi, więc jeżeli jest to możliwe, prosiłbym bardzo o rychłą reakcję.
  • Komputerowy słownik języka polskiego
    19.05.2003
    19.05.2003
    Czy w języku polskim funkcjonuje słowo oznaczające osobę dokonującą obrzezania (zwłaszcza w praktykach religijnych)?
  • co do joty
    19.05.2003
    19.05.2003
    Witam!
    Dziekuję za szybką odpowiedź. Pracując jako copywriter w agencji reklamowej współpracujacej z firmą Toyota, chciałbym zaproponować nowe hasło (slogan) do wykorzystania w kampanii reklamowej w przyszłym roku. Zastanawiam się, czy hasło to może oddawać bardziej cechę jednej marki pojazdu, czy też można go wykorzystać, reklamujac ogólną doskonałość firmy Toyota jako takiej w całości. Hasło brzmi: TOYOTA – CO DO YOTY. Byłbym wdzięczny za wszelkie uwagi dotyczace tego hasła w całości.
    Z powazaniem
    Przemysław Grzywacz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego