-u
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
  • Kiedy zaczęto używać litery „ł”?

    14.02.2022

    Dzień dobry! Skąd pochodzi litera „ł” i kiedy zaczęto jej używać w języku polskim? Czy wcześniej na oznaczenie głoski [w] używano liter „w” lub „u”?

  • nazwy liter
    24.05.2012
    24.05.2012
    Pytam o nazwy liter ż i ó. W mej świadomości pierwszą określa żet lub zet z kropką (a czasem samo żet), zaś drugą o z kreską lub o kreskowane (czasem u zamknięte w opozycji do u otwartego dla samego u). Spotykam się jednak z u z kreską i u kreskowanym (dla ó), co jest dla mnie błędne (zwłaszcza jeśli się weźmie pod uwagę dawną wymowę ó zbliżoną do o). Ostatnio spotkałam się z żet z kropką, co wydaje mi się pleonazmem – wszak samo określenie żet jest jednoznaczne.
  • stuprocentowy, dwustuprocentowy
    31.12.2012
    31.12.2012
    Szanowna Redakcjo,
    zastanawiam się nad formą stuprocentowy oraz jej pochodnymi, a więc dwustuprocentowy itd. Jak forma STUprocentowy zamiast STOprocentowy daje się uzasadnić pewną „naturalnością wymowy” (chociaż co do tej formy też mam wyraźne wątpliwości), tak DWUSTUprocentowy nie ma żadnego sensu, bo skoro DZIESIĘCIOprocentowy (a nie DZIESIĘCIUprocentowy), to dlaczego nie DWUSTOprocentowy?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
  • GKKFIT
    26.10.2018
    26.10.2018
    Szanowni Eksperci,
    czy rzeczywiście prawidłowa jest odmiana skrótowca GKKFiT w narzędniku i wołaczu podana w WSO PWN? Moim zdaniem ten skrótowiec nie jest tożsamy z pozostałymi przykładami wymienionymi w regule [227] 56.B.6. Podobnie uważają m.in.: dr Jan Grzenia w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/GKKFiT;7190.html oraz językoznawcy z internetowego słownika poprawnej polszczyzny https://dobryslownik.pl/slowo/GKKFiT/80532/. Ponadto wiele osób razi odmiana początkowego GKK.
  • Jak wymawiamy ł?
    15.04.2003
    15.04.2003
    Pytanie: Szanowni Państwo!
    Wielokrotnie spotykam w odpowiedziach o wymowie użycie [ł] dla wskazania niezgłoskotwórczego [u] (V1 – [fał 1], feng shui – [fank szłej]). Jest dość znaczna ilość użytkowników języka polskiego, zwłaszcza na wschodzie, która w dalszym ciągu używa twardego [ł]. Do niedawna w szkołach teatralnych właśnie uczono twardego [ł] jako poprawnego scenicznie. Tłumaczenia wymowy tego typu mogą być dla nich mylące. Trudno dzieciom, mówiącym twardo [ł], wytłumaczyć, że spotkane w komiksach [Łał] musi być czytane jako [Uau]… Czyżby nie można było do oznaczenia niezgłoskotwórczego [u] użyć innego znaku i nie krzywdzić użytkowników twardego [ł], które z taką nostalgią wspominają Polacy w Macierzy? Język polski jest używany nie tylko w kraju, więc ignorowanie w słownikach wymowy użytkowników twardego [ł] (historycznie usprawiedliwionego i poprawnego z punktu widzenia języka polskiego!) jest krzywdzące.
    Z poważaniem,
    Mirosław Szejbak
  • w, a nie v

    7.10.2021
    7.10.2021

    Dzień dobry.

    Dlaczego w języku polskim do zapisu głoski [v] używamy litery "w" zamiast "v" - tak jak jest to w wielu językach, nawet słowiańskich?

  • IEiAK
    13.04.2013
    13.04.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio pokłóciliśmy się z kolegami-studentami o odmianę skrótu nazwy naszego Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej (IEiAK, który wymawiamy zwykle jako [jejak]). Idziemy na IEiAK (jak na Pawiak) czy może do IEiAK-u (jak do instytutu)? Robimy coś w IEiAK-u czy na IEiAK-u? Proszę o podpowiedź.
  • kapitan Olga Kowalczyk
    18.09.2008
    18.09.2008
    Dzień dobry!
    Chiałabym zapytać o to, która forma jest poprawna: kapitana Olgi Kowalczyk czy kapitan Olgi Kowalczyk.
    Dziękuję
    Aneta
  • razu czy raza?
    16.06.2004
    16.06.2004
    Dzień dobry,
    kiedy w dopełniaczu liczby pojedynczej używamy formy raz-a, a kiedy formy raz-u, jeżeli słowo to stoi po liczebniku ułamkowym zapisanym liczbą? Piszemy pół/półtora raza, ale jak jest z 1/2 raz-a/u, 1,5 raz-a/u, 1,2 raz-a/u, 1/3 raz-a/u itp.?
    Serdecznie pozdrawiam
    Ewa Tomaszewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego