As
  • AS Roma i in.
    18.03.2003
    18.03.2003
    Czy należy odmieniać nazwy takich klubów sportowych, jak AS Roma, AC Milan, Aston Villa? Np. „Przegraliśmy mecz z AS Roma” czy „…z AS Romą”?
  • as i głowa
    14.03.2003
    14.03.2003
    Chciałabym prosić o wskazanie która z niżej podanych form jest poprawna:
    1.
    a) Głowa Kościoła Anglikańskiego Arcybiskup X złożył wizytę w Paryżu.
    b) Głowa Kościoła Anglikańskiego Arcybiskup X złożyła wizytę w Paryżu.
    (przy założeniu, że X jest mężczyzną)
    2.
    a) Asy lotnictwa – Janowski i Kowalski – wygrali zawody.
    b) Asy lotnictwa – Janowski i Kowalski – wygrały zawody.
    Mamy tu chyba do czynienia ze związkiem zgody, więc teoretycznie poprawne pod względem gramatycznym powinny być przykłady 1b) i 2b). Wydaje mi się jednak, że pierwszeństwo ma nie forma słowa, ale to, do czego się odnosi – i stąd poprawne są wersje 1 a) i 2 a). Czy mam rację?
    Pozdrawiam,
    Aleksandra Jasińska
  • Etiuda As-dur Chopina
    19.10.2017
    19.10.2017
    Szanowni Państwo,
    WSO podaje hasło Etiuda As-dur Chopina. Czy zgodnie z regułą [73] wyraz etiuda nie powinien być oddany małą literą? Jest tam nawet podobny przykład: IX symfonia Beethovena.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dżdżysty

    27.11.2023
    27.11.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].

    Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.


    Z poważaniem

    Andrzej M. Sołtan

  • rodzajnik al-
    28.04.2011
    28.04.2011
    Chodzi mi o pisownię arabskiego rodzajnika al- (i jego odmian) z nazwami własnymi. Pisze się go z wielkiej, np. Al-Asad, jeśli jednak nazwa własna składa się z dwóch elementów, to rodzajnik przed drugim piszemy małą literą: Hafiz al-Asad, Anwar as-Sadat. Mamy więc z Anwarem as-Sadatem, ale: z As-Sadatem (tak piszą arabiści – choć też nie wszyscy; dziennikarze nieznający reguły piszą raz tak, raz siak). Dlaczego wielkość litery w wyrazie zmienia się w środku zdania?
  • Al-Kaida itp.
    4.04.2003
    4.04.2003
    W związku z toczącą się wojną w Iraku w gazetach w prasie pojawia się wiele nowych nazw własnych. Nie wiem, kiedy piszemy al (np. al-Kaida), a kiedy Al (Al Kaida). Czy obowiązują tu jakieś zasady, czy wszystko zależy od dziennikarza? Przeglądając strony internetowe BBC, zauważyłam, że Al odnosi się do nazw miejscowych, przy pozostałych stosuje się al. Jak to wygląda w języku polskim?
    Dziękuję
    Agata Gogołkiewicz
  • Drygas
    11.06.2008
    11.06.2008
    Witam.
    Nad rzeką Barycz występują nazwy miejscowości, które mają związek z topografią tamtego terenu. Były i niekiedy jeszcze są to tereny podmokłe. Miasto Ostrów lub niedaleka wieś Topola (dawniej Topila) są tego dowodem. Było tam także pustkowie Drygas. Teren jeszcze nie całkiem osuszony, drya i dryga, wiec stad ta nazwa. Czy moje rozumowanie jest prawidłowe?
    Pozdrawiam
    Jan Drygas
  • Jak wymawiamy wyraz dżdżownica

    11.07.2021
    25.06.2021

    Ciekawi mnie, jak wymówić wyraz dżdżownica. Ostatnio usłyszałem, jak ktoś (lektor filmu) wymówił ten wyraz, jako [drzdżownica], gdzie "drz" brzmiało, jak w wyrazie "drzwi". Ponieważ nie znalazłem bezpośredniej odpowiedzi w internecie, poszukałem wskazówek w pokrewnych językach.

    -w rosyjskim deszcz to dożd

    -w bułgarskim - dyżd

    -w c-s - dożg

    W tych przykładach d i ż to osobne dźwięki rozdzielone smgł., która u nas wypadła. Tak więc czy rozdzielenie między d i ż nie powinno być i u nas zachowane?

  • Nazwisko Piłsudski

    26.09.2023
    26.09.2023

    Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?

  • Slawistyczny alfabet fonetyczny
    18.05.2022
    29.01.2016
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie poprawna forma zapisu fonetycznego (slawistyczny alfabet fonetyczny AS) następujących wyrazów: kształtować, krzesło, łapka, torebka, kózka, opaska, zamiast, pojazd, różdżka, płaszczka, chodźże, Kluczbork, kośba, groźba . Na ich podstawie trzeba opisać jednorodność grup spółgłoskowych pod względem dźwięczności, wskazując przykłady grup jednorodnie dźwięcznych i bezdźwięcznych.
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego