Chciałbym spytać: czy przymiotnik od szeryf (osoba) powinien brzmieć szeryfoski czy szeryfowski? W słownikach nie znajduję takiego słowa (jest tylko szeryfowy od szeryf w znaczeniu ‘element pisma’), a pytam, bo czytałem niedawno książkę, w której występowało na zmianę szeryfoski (np. o pracy) i szeryfowski (np. o areszcie), jakby autor bądź korektor nie mógł się zdecydować, na którą wersję postawić. I czy w takim razie szeryf z żoną to będą szeryfostwo czy szeryfowstwo?

Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
Agnieszka Kajak

Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnik – jamniczek i jamniś, od poradnia – poradeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?

Szanowni Państwo!

Zastanowiła mnie Wasza definicja szkalowania: https://sjp.pwn.pl/sjp/szkalowac;2526598.html Czy szkalowanie ma miejsce zawsze, bez względu na to, czy ta zła opinia o kimś jest prawdziwa lub nie? Czy nauczycielka, mówiąc o uczniu, że jest zdolny, ale leń, szkaluje go? Bo leń, to ocena negatywna, nieprawdaż?

Z poważaniem - Dociekliwy

W naszej redakcji wybuchł spór dotyczący pewnego zdania: „Szkoda marnować swoje możliwości” czy „Szkoda marnować swoich możliwości”? Ja uważam, że najważniejsze w tym zdaniu jest marnować (kogo? co?, a więc wg mnie swoje), a szkoda nie ma tu nic do rzeczy. Co innego, gdyby zdanie brzmiało: „Nie szkoda ci marnować swoich możliwości?”. Czy mam rację? Proszę o wyjaśnienie, jakie reguły rządzą związkiem szkoda + bezokolicznik, ale nie na zasadzie „Szkoda gadać” czy „Szkoda iść”, lecz właśnie zdania bardziej rozbudowanego, bo takiego przykładu nie znalazłam w słowniku, a spór stał się naprawdę bardzo gorący.
Renata Rybakiewicz

Bardzo proszę o wyjaśnienie następującej kwestii. Otóż Zespół Szkół Ogólnokształcących składa się z Publicznej Szkoły Podstawowej oraz Publicznego Gimnazjum. Czy w dokumentach oficjalnych, np. na świadectwach, należy pisać:
Publiczna Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego przy Zespole Szkół Ogólnokształcących
czy może
Publiczna Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Zespole Szkół Ogólnokształcących ?
Zespół szkół nie ma imienia i funkcjonują dwa odrębne statuty.

Dlaczego w języku polskim używamy słowa szpital, ale jako słowo pochodne od niego występuje hospitalizacja? W angielskim pochodzi ono od hospital i jest to zrozumiałe. Ale dlaczego w polskim także tak jest?

Witam,
boli mnie, że rzeczywiście nie ma słowa, które nazywałoby sztuczne słowa. Długo coś pozostaje neologizmem, a potem już nie różni się od innych słów. Z ciekawości sprawdziłem, jak mogłoby takie słowo wyglądać. Jest wiele możliwości, m.in. artonim ('sztuczne imię') i celonim ('celowe imię'). Wydają się one mieć najwięcej sensu, mimo iż artonim jest łudząco podobny do antonimu. Jak Poradnia nazwałaby grupę tych słów i jak często takie neologizmy wchodzą w życie?

Dzień dobry!

Chciałem zapytać czy wyrażenie „tylko psy psują gry” zawiera rym? Mamy z kolegą spór odnośnie tej kwestii. Ja twierdzę, że to się rymuje, a on że nie.

Pozdrawiam!

Szanowni Państwo,
Został przygotowany przez inżyniera jak najstaranniej czy: Został przygotowany jak najstaranniej przez inżyniera? Czy przez musi być jak najbliżej orzeczenia, czy nie ma to znaczenia pod względem gramatycznym?
Serdecznie dziękuję, A.B